İsmayil şixli
Yüklə 1,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
bə'zən özü də özündən şübhələnirdi. Gecələr yerinə qor dolmuş kimi yata bilmir, səhərə kimi qıvrılırdı. Amma bir gün gördü ki, başda Ömər koxa bir dəstə kişi ilə onlara gəldi. Qız özünü itirdiyindən hər şeyi unudaraq eyvana çıxdı; özü də bilmədən qapıları açıb-örtdü, samovara od saldı. Sarı lüləli aftafa- ləyəni su ilə doldurub hazır qoydu. Donunun yaxasındakı muncuqlar, qızıl pullar cingildədi. Əslinə baxsan, Qaratelin ürəyi də, qəlbi də, bütün bədəni də cingildəyirdi. O, hiss etmişdi ki, qonaqlar xeyirliyə gəliblər. Elçilər getdilər. Bir həftədən sonra qıza nişan gəldi. Bunu eşidən kənd qızları Qaratelin başına toplaşdılar, ondan şirinlik istədilər. Qaratel yerə-göyə sığmırdı, hər yerdə :doqqazda, çəpərlərin töngəsində, Kürün sahilində, yarğanların qaşında Ələddini görürdü. Evlərinin yanından bir başıpapaqlı keçəndə elə bilirdi ki, Ələddindi, ürəyi çırpınırdı. Boş vaxtlarda evdə oturub yanı işləməli dəsmal tikir, naxışlı corablar toxuyurdu. Xəyalında bunları Ələddinə bağışlayır, corabların bəzəyinə özü də heyran qalırdı. Getdikcə qız Ələddinə daha çox bağlanır, onun mərdliyinə heyran qalırdı. Bircə kəlmə söz demiş və sözünün üstündə də kişi kimi dayanmışdı. Qaratel bu cür şirin xülyaların içində xumarlandığı vaxt, bu gün-sabah toy olacağını gözlədiyi anda qəfil acı xəbər eşitdi: Ələddin yox idi, onu vurmuşdular, onu öldürmüşdülər. Elə bil göy şaqqıldadı, dünyanın altı üstünə qarışdı, hər yana zülmət qaranlıq çökdü. Qaratel evdə iki gün bilmədi yerin altındadı, ya üstündə. İçəridən göynədi, xısın-xısın ağladı. Dəfnə gedə bilmədi. Bu yerlərdə adət deyildi. Nişanlı qızın camaatla birlikdə qəbiristanlığa getməyi görünməmiş iş idi. O, uzaqdan Çıraqlılar tərəfdən meyidin götürülməsinə, dəstənin qəbiristanlığa yaxınlaşmasına tamaşa etdi. Ağlayan arvadların üz-başlarını cırıb, sinələrini döyməsinə, dil deyib səs-səsə vermələrinə qulaq asdı. Xısın-xısın, hıçqıra-hıçqıra divara qısılıb ağladı. 17 Bir gecə, Ələddinin qırxı çıxandan sonra, hamını yuxuya verib qəbiristanlığa yollandı; qorxu içində, vahimələnə-vahimələnə. O, nəinki gecə vaxtı, hətta günün- downloaded from KitabYurdu.org günorta çağı qəbiristanlıq tərəfə hərlənməkdən qorxardı, amma indi onu bir qüvvə çəkib aparırdı. Qaratel çala-çuxur qəbirlərin yanından ehtiyatla keçdi, dilinə kəlmeyi-şəhadət gətirdi. Hər şıqqıltıdan diksinə- diksinə ucqardakı qəbrə yaxınlaşdı. Bir neçə kərə "Bissimillah" dedi. Sonra baş daşına söykənib hıçqırdı. Əyilib qəbrin torpağını sığalladı. Düz iki gün beləcə, gizlincə qəbiristanlığa gəldi. Yçüncü gün baş daşına söykənib hıçqıranda gözlənilmədən yanında bir hənirti duydu. Diksindi. Qorxusundan yerindən tərpənə bilmədi. Mat-məəttəl yanında çömbəltmə oturmuş itə bənzər məxluqa baxdı. Yə'qin etdi ki, bu gələn şeytandı. Titrəyə-titrəyə bir-iki dəfə "Bissimillah" dedi. Sonra dili tutuldu. Kəlmələri bir- birinə qarışdırdı. İt bunları duymuş kimi qıza yaxınlaşdı. Astadan zingildəyib, sanki nəsə demək istədi. İtin zingiltisi qızı özünə gətirən kimi oldu. Dili əsə-əsə "Alan, Alan" dedi. İt adını eşidən kimi qulaqlarını şəklədi və qızın əlini yalamağa başladı. Qaratel ehtiyatla əlini itin başına çəkdi. "Mənim Alanım, mənim Ələddinimin Alanı", - deyə hıçqırdı. O gündən Alan ilə dost oldular. Qaratel qəbiristanlığa gələndə Alanı orda görürdü. İt qızı gözləyirdi. Bu sirri dünənə kimi heç kəs bilmirdi. Dünən isə Ömər koxa qəbiristanlıqda peyda olmuşdu. Düz bir həftə Ömər koxa qəbiristanlıq tərəfi dinşədi. Hər dəfə acı-acı ulayan Alanın səsini eşidir və qovşurulurdu. Aradan bir həftə də keçdi. Bir səhər oğlunu yanına çağırdı. Şamil içəri girdi. Qapının ağzında ayaqqabılarını çıxardıb cütlədi. Atası ona yanında yer göstərdi. Şamil bardaş qurub gəbənin üstündə oturdu. Ömər koxa gümüş dəstəkli qəlyanını tənbəki ilə doldurdu. Kibrit çəkib yandırdı, otağa ağ tüstü qatları laylandı. - Gecələr qəbiristanlıq tərəfə fikir vermisənmi? - Yox, necə bəyəm? Kişi oğlunun təşfiq dolu baxışlarını üzündə hiss etdi. - Qız uşağın qəbrinin üstündən əl çəkmir. Aralığa sükut çökdü. Tüstü layları tavana qalxıb bürülüb-büküldü və birdən aşağı enib açıq pəncərədən sürünüb bayıra çıxdı. downloaded from KitabYurdu.org - Fikrin nədir? - Məsləhət səninkidir, ata. Ömər koxa yenidən susdu. Harayasa uzaqlara getmiş fikirlərini cilovlayıb cəmləşdirdi. Kişinin səsi titrədi. - Bilmirəm, qocalıqdandı, nədəndi, ay bala, sümüyüm yaman köyrəlib heç uzun saçlının ahına dözə bilmirəm. - Neyləmək olar, ay ata, allahın işidir, bizdə nə taqsır var. - Elə olmasına elədi, amma ahu-naləyə ürəyim dözmür. Şamil dinmədi. Atası da susdu. Yenə tüstü layları tavana qalxdı. - Gəlsənə son beşimiyizi evləndirək! Şamil söhbətin bura gəlib çıxmasını gözləmirdi. Diksinən kimi oldu. - Çox fikirləşmişəm, oğul, o qız tanrının bizə göndərdiyi qismətdir. Bizim ocağın gəlini olmalıdır. Ələddindən sonra onun başqa qapıda gəlin olmasını ürəyim götürməz. Şamil başını aşağı saldı. Əli ilə gəbənin ilgələrini didişdirdi. Ələddinin nişanlısını kiçik oğluna almağı heç ağlına belə gətirməmişdi. Qonum-qonşunun buna nə deyəcəyini, elə evdə arvad- uşağın bu işə necə baxacağını belə fikirləşməmişdi. Hələ qız evinin adamlarının da fikirlərini bilmək lazım idi. Qız heç, onu dilə tutmaq olardı, böyüklərin sözündən çıxmazdı. Elə gədənin özünü də bu işə razı salmaq lazım idi. Şamil əslində belə işlərə bir cür baxırdı. Nə çox idi kənddə gözəl-göyçək durna boğaz qızlar. Amma atasının da xasiyyətini bilirdi. Bir şeyi ölçüb-biçməmiş ortalığa söz atmazdı. Sözü də dedimi, geri durmazdı. Ömər koxa elə bil oğlunun fikrindən keçənləri duydu. - Sən əvvəlcə evdəkilərin ağzını ara. Sonra əl altından arvadlar gedib, qızı su yolunda, Kürdə tapıb fikrini öyrənsinlər. Özün də kişilərlə söhbət elə. İşi dağ eləyəndən sonra mənə deyərsən. 18 Əgər xəm-xom eləsələr, onlarnan özüm danışaram. Sənin işin olmasın. Şamil yerindən ağır durdu. Qapıya da ağır-ağır yaxınlaşdı. Bunlar kişinin downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 1,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|