Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 bron
Yüklə 3,07 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865
207 terwijl hij toch in alle omstandigheden zijne waardigheid wist te bewaren en met kracht te handelen en te spreken, waar het gevorderd werd.’ Schoone getuigenis van iemand, die hem dagelijks zag en hoorde, en die er getuige van was, hoe hij inzonderheid door zijne onderhoorige ambtenaren bemind en gezien was. Zoo gij
VAN HEEMSTRA nog van eene andere zijde, als Christen in zijnen godsdienstzin, wilt leeren kennen, leest dan de in druk voorhanden aanspraken en gebeden, waarmede hij als voorzitter in Augustus 1854, 1855, 1856 en 1857 de 40 ste
-43 ste
Algemeene Vergaderingen van het Nederlandsche Bijbelgenootschap opende. Geen wonder, dat dan ook in de vergadering van 1858 door den toenmaligen voorzitter eene gepaste hulde aan Mr. S CHELTE
Baron VAN HEEMSTRA , die, ten gevolge van zijne benoeming tot Commissaris des Konings in Zeeland, voor het verdere voorzitterschap bedankt had, werd gebragt. Wij zijn nu genaderd tot het belangrijkst gedeelte van VAN HEEMSTRA'S leven, dat waarin op hem als Minister van Binnenlandsche zaken om meer dan ééne reden maar vooral om de aanhangige Spoorwegquaestie aller oogen in den lande gevestigd waren, en ook moesten zijn. Hij zelf heeft die hooge positie niet begeerd. Toen hij Zeeland verliet, rigtte hij een afscheidsbrief aan vele autoriteiten in dat gewest, en betuigde hij, dat Zeeland hem dierbaar was, dat de tijd, dien hij daarin mogt doorbrengen, onder de gelukkigste van zijn leven kon gerekend worden, dat het geene verkiezing was, die hem van haar deed scheiden, maar alleen een diep gevoel van pligt, die hem deed toetreden daar, waar zijn geëerbiedigde Koning van hem een offer eischte, dat hem moeijelijk viel te moeten brengen. Mij dunkt, deze woorden zijn zoo duidelijk, dat zij den commentaar, dien wij daarover wel zouden kunnen geven, niet behoeven. Den anonymen schrijver van de levensschets van den Minister N EDERMEYER VAN ROSENTHAL 28 zeggen Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 208 wij het na: ‘De staatkundige loopbaan, welke hij nu intrad, bood hare eigenaardige moeijelijkheden aan, die vooral (in 1860-1861) menigvuldiger en zwaarwigtiger waren, dan zij vroeger pleegden te wezen. Op dat veld ieder zijner voetstappen te volgen en te beoordeelen, daarvoor is de tijd nu nog niet aangebroken, en dat moeijelijk werk behoort het allerminst tot de meer vreedzame bemoeijingen van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde.’ Dacht zoo een anonyme schrijver, die waarschijnlijk ook om deze redenen zijnen naam niet plaatste onder zijnen arbeid, des te eerder zouden wij er ons van kunnen onthouden, die van dit schild, dien sluijer van anonymiteit, geen gebruik zullen maken. Maar wij komen er openlijk voor uit, wij doen zulks ongaarne. Wij hebben nimmer geschroomd openlijk, waar het noodig was, voor onze zienswijze uit te komen, en ook thans reeds zouden wij groote neiging gevoelen om eene uitvoerige schets te leveren van hetgeen onder het Ministerschap van VAN HEEMSTRA (22
Februarij 1860 tot 31 Januarij 1862) voorviel, doch behalve de opgegeven redenen houden ons twee andere terug. Wij, die in hoofdpunten en bij hoofdstemmingen, om het zoo eens te noemen, meestal aan de zijde van VAN HEEMSTRA stonden29, zouden door onze lezers niet als onpartijdig beschouwd kunnen worden; het quorum et pars zoude ons voor de voeten kunnen worden geworpen, maar ook ten anderen, zoo zeggen wij met onzen ambtgenoot M IJER , in den aanvang van zijn levensberigt van J .C.
Baron B AUD
, ‘mijn levensberigt mag slechts weinige vellen druks beslaan’, en een boekdeel alleen zoude noodig zijn om al het in 1860-1862 voorgevallene te beschrijven. Dus slechts een vluchtig overzigt! Het nieuwe ministerie werd bij zijn optreden door de meeste dagbladen niet ongunstig, ja, gunstig ontvangen; VAN HEEMSTRA werd als een zuiver liberaal geteekend (Handelsblad); ‘ VAN HEEMSTRA , zoo schreef men in een ander blad (de
209 Tijd) behoort tot die leden der oude Kamer, die de Grondwetsherziening van 1848 hebben uitgelokt. Als lid der Kamer, als minister van Protestantsche Eeredienst en als Commissaris des Konings van Utrecht en Zeeland, heeft hij getoond, dat hij een knap man was. Als hij in de nieuwere hoogere betrekking schenkt, wat hij in mindere bedieningen ons het regt heeft gegeven van hem te verwachten, dan heeft de bevolking allezins reden om zich over zijne benoeming te verheugen.’ De zitting der Tweede Kamer onder het nieuwe Ministerie wordt 24 April 1860 hervat. Reeds vóór de opening deelen de dagbladen eene interpellatie als ophanden zijnde mede, wegens de aangevraagde concessiën voor den aanleg van spoorwegen van Scheveningen langs 's Gravenhage naar Gouda, en langs 's Gravenhage en Leiden naar Woerden. Een dag na de hervatting der werkzaamheden verleent VAN HEEMSTRA aan de Hollandsche Spoorwegmaatschappij de concessie van een lijn tusschen Leiden en Woerden, in verbinding met den Rijnspoorweg. De agitatie, in 's Hage over de rigting der lijnen zoo even vermeld ontstaan, lost zich op in eene interpellatie, (27 April) door een afgevaardigde uit Gouda gedaan, en staande die interpellatie blijkt het, dat de Minister zelf door het ‘uitsluitend’ verleenen der concessie onvoorzigtig een doorn op zijn pad heeft gelegd, die hem en de Regeringkwetst. De Kamer oordeelt toch (38 tegen 20) ‘dat door die uitsluitende concessie het publiek belang niet is behartigd, en keurt mitsdien het door de Regering genomen besluit zoowel als de redenen, die haar daartoe hadden geleid, af.’ - Deze welkomstgroet, deze kennismaking met het parlement, was verre van aangenaam, en had later nog meerdere gevolgen, waaronder deze, dat de onteigeningswet tot uitvoering der concessie afgestemd werd, en nu, na 5 jaren tijdsverloop, deze zeer noodige en nuttige verbinding nog niet bestaat,30 ja, nog lang op zich kan laten wachten. Met zelfvoldoening mogt VAN HEEMSTRA daarentegen Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 Yüklə 3,07 Mb. Dostları ilə paylaş:
|