Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 bron
Yüklə 3,07 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865
210 nederzien op den uitslag der 16-28 Julij gevoerde beraadslaging in de Tweede Kamer over het wetsontwerp tot den aanleg van Spoorwegen voor rekening van den Staat, met 49 tegen 23 stemmen aldaar31, en (16 Augustus) in de Eerste Kamer met 34 tegen 5 stemmen aangenomen. Als belooning of herinnering aan deze zware wèlvolbragte taak schonk Z .M. WILLEM III hem, 20 Augustus 1860, het Grootkruis der orde van den Nederlandschen Leeuw. Den 6
den September door VAN HEEMSTRA in naam des Konings gesloten, werd de vergadering der Staten-Generaal voor 1860/61 reeds den 17 September heropend. De discussie over de begrooting van Binnenlandsche Zaken liep vrij kalm af; hoofdstuk V werd (6 December) met 59 tegen 12 stemmen aangenomen. Dat van Koloniën werd echter (12 December) met 48 tegen 21 stemmen verworpen, en daardoor een bres in het Ministerie geschoten, waardoor de oppositie kans zag binnen te dringen en de vesting te vermeesteren. De overweging in den Ministerraad, hoe die bres te vullen, werd voor den Minister van Binnenlandsche Zaken weldra door anderen arbeid vervangen. Den 4 Januarij en 1 Februarij 1861, hadden doorbraken van den Waaldijk bij Brakel en Leeuwen plaats; de Bommelerwaard werd overstroomd; menschenlevens, have en goed gingen verloren, Koning W ILLEM III
toegesneld om met woord en daad hulp te verleenen, waar die noodig was, zendt aan zijnen Minister van Binnenlandsche Zaken een telegram van dezen inhoud: ‘Ooggetuige van de verschrikkelijke rampen, waardoor een deel mijner beminde landgenooten geteisterd wordt, zoo verlang ik, dat een beroep op de nationale weldadigheid gedaan worde, en verzoek ik u eene algemeene kollekte, even als in 1855, daartoe te willen uitschrijven.’ Het besluit daartoe den 6 den
Februarij genomen werd door VAN HEEMSTRA gecontrasigneerd, die zich den 12 den
naar de plaatsen der overstroomingen begaf, vergezeld door een hoofdambtenaar van den Waterstaat, nadat Z.M. den 9 den Februarij naar het Loo was teruggekeerd. Jaarboek van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, 1865 211 Na Gorkum, 's Hertogenbosch, de Maas, Waal en Rijn en Arnhem bezocht, en de overstroomingen opgenomen te hebben, kwam hij 18 Februarij in 's Hage terug, alwaar zeer spoedig hem andere zorgen, zoo niet over-, althans ten deele vielen. Den 23 sten
Februarij 1861 verleende Z.M. aan Mr. F .A.
Baron VAN HALL
, Minister van Finantiën, op zijn daartoe gedaan verzoek, een eervol ontslag uit die betrekking. Van dit oogenblik dagteekent een strijd in de Tweede Kamer, die zeer verschilde van de parlementaire worsteling (1838-1848) vóór de Grondwetsherziening. ‘Toen’ zegt de schrijver van het leven van den edelen L UZAC
(bl. 181), ‘was het een edele strijd zonder bijoogmerken, hemelsbreed verschillende van de noodlottige portefeuille-jagt.’ En het was een jagt met al hare hartstogten; het wild moest bemagtigd worden, si
tot overgave op den 27 Februarij 1861 gesommeerd. Het antwoord op die sommatie gaf VAN HEEMSTRA . Het was ontwijkende, en bevatte geene voldoende ophelderingen. Mem kon er alleen uit opmaken, dat het rump-Ministerie het nog niet destijds met zich zelf eens was, welken weg het zoude inslaan. Weldra echter volgde het besluit, en den 2 Maart 1861 bood het geheele Ministerie zijn ontslag aan, welk aanbod, gedeeltelijk aangenomen gedeeltelijk afgeslagen, aanleiding tot het Ministerie van 12 Maart gaf. De Kamer gedurende het reces gescheiden kwam 23 April weder bijeen, en werd eerst 8 September gesloten. Langdurig waren de discussies, 27 Junij tot 23 Julij, over de Militiewet. De verdediging er van was eene zware taak voor VAN HEEMSTRA
, daar de bestrijding fel was, en de Minister op dit speciaal terrein minder te huis bleek te zijn als wel op andere. De wet werd eindelijk met 39 tegen 23 stemmen door de Tweede Kamer aangenomen. Beter werd zij in de Eerste Kamer ontvangen, waar zij 30 van de 36 stemmen verwierf. Thans, nu de wet een paar jaren gewerkt heeft, is het oor-
212 deel daarover gunstig. - Het nageslacht zal zeker eenmaal meesmuilen over de middelen, die de oppositie (10/14 Mei 1861) als stormram bezigde om de vesting, die nu nieuwe wallen had gekregen, te breken. Den 16 den
September 1861 werd de zitting der Staten-Generaal, 1861/62, geopend en het adres van antwoord der Tweede Kamer reeds 24 September, met 57 tegen 2 stemmen, aangenomen. Het was de stilte vóór den storm. Zal ik nu dien storm in zijn geheel schetsen? Zal ik nu kortelijk mededeelen, hoe de Regering en in het bijzonder VAN HEEMSTRA werd aangevallen in de Voorloopige verslagen; hoe hevig de toon was, die daarin heerschte; hoe ook VAN HEEMSTRA in zijn Memorie van beantwoording op het Voorloopig verslag op Hoofdstuk V, zijne kalmte vergat, ongedachtig aan het gezegde: qui se fâche a tort? Zal ik een tafereel ophangen van die soms hevige tooneelen in de zittingen der Tweede Kamer in December 1861, vooral bij de behandeling van VAN HEEMSTRA'S begrooting: neen, die lust heeft om te lezen, hoe een door koorts gefolterd Minister ook te gelijk zonder het minste mededoogen, naar den geest gemarteld kan worden, leze het toen gesprokene, maar hij zal nog slechts een flaauwen indruk bekomen van hetgeen de werkelijkheid toen voor oogen stelde, en waarvan de herinnering bij mij althans nimmer zal uitgewischt worden. Liever dan mijn oordeel te geven over het toen voorgevallene, geef ik dat van iemand, dien men niet van partijdigheid kan verdenken, van den schrijver der Donkere dagen vóór
.T. BUYS
. ‘Indien de leiding van het bewind elke partij verslijt, oppositie verslijt haar ook, en misschien nergens meer dan hier, omdat onze oppositie over het algemeen niet veel blijken geeft van politieke tact. De grootste vijanden van de meeste onzer ministeries sedert 1848 waren de antecedenten van eenige hunner individuele leden als leiders van eene vroegere parlementaire oppositie. Ik maak geene uitzondering voor het tegenwoordig gouvernement; wanneer het in
Yüklə 3,07 Mb. Dostları ilə paylaş:
|