Kommersiya fəaliyyətinin təşkilinin mahiyyət və məzmunu



Yüklə 0,61 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə11/26
tarix28.11.2017
ölçüsü0,61 Mb.
#13100
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   26

 

30 


     -  məhsul alıcıları tərəfındən  müqavilələrin yerınə yetiriməyi barədə uçotunun təşkil 

olunmağı.  

     -  topdan satış  müəssisələrinin  reklam  informasıya fəaliyyəti. 

   Bazar  münasibətlərinin  mövcud  olduğu  şəraitdə  topdan  satış    fırmalar    xüsusi 

magazaları  ,  anbarları  vasitəsilə  və  yaxud  avtomagazalardan  istifadə  etməklə 

məhsullarınin  cəmiyyətə  pərekəndə  satışını  həyata  kecirir.  Bu  zaman  topdan    satış 

muəssisələri  faktiki    topdan  pərakendə  fırmalarına  və  yaxud  ticarət  evlərinə  çevrilmiş 

olur. 


    Kommersiya  fəaliyyətinin  in  öyrənilməsi  bazar  iqtisadiyyatı  şəraitində  gəlirin 

artırılması və təkmilləşmsi baxımından məqsəd yönümlüdür. 

    Birja tıcarəti- Birja : məhsulların , xidmətlərin,və qiymətli kağızların satışı ilə məşğul 

olan  fəaliyyət göstərən topdan bazar dır. Onlar bazar iqtisadıyatının iqtısadi aləti rolunu 

oynayır və məhsulların, xammalların  həmçinin  qiymətli kağızların alışında və satışında 

azad bazar munasibətlərini formalaşdırir. 

   ―  Birja  anlayışı    latın  sozü  olub    mənasısa  çanta  deməkdir.  XV  əsirdə  Niderlandın 

məşhur  ticarət  mərkəzı  Brügge  məhşur  dəllial  həmçinin  pul  dəyişən  Vander  Bürsanın 

evının  önündəki  meydançada  xarıci  vekselləri  əldə  etmək  və  ticarət  məlumatlarının 

ötürülməsi  məqsədi  ilə  dünyanın  müxtəlif  olkələrindən  tacırlər  gəlirdi.  Burdan  aydın 

olurki    XV-  XVI  əsrlərdə  birjalar    məhz  Hıllandiya  ,  İtalya  və      Böyük  Britaniyada 

yaranmışdır. 

     Birijalar  üçün  standartlar    və  yaxud  standart  numunələri  üzrə    məhsulların    alqı 

satqısı xarakterik cəhətdir. 

      İEÖ  də  birja  tıcarəti  taxıl  və  başqa  kənd  təsərrüfatı  məhsulları,  tikinti  materialları, 

əlvan metallar  qara metallar və başqa əmtəə bazarlarına əhəmiyyətlı dərəcədə təsir edir. 

Birjaların hal-hazırki dövrdə satdığı əmtəələri  və etdiyi sövdələşmələrindən asılı olaraq 

üç növü fərqləndirilir : 




 

31 


     -  Faktorinqlər 

     -  Əmtəələr 

     -  Fond birjalar 

      Hərraçlarda  ,  müsabiqələridə  ticarət.  Torqlar  hərrac,  və  ya  musabiqə  yolu  ilə 

həyata    keçirilir.  Hərracda  udanlar  torqlar  ən  yüksək  qiymət  təklif  edənlərdir. 

Müsabiqədə qalib gələnlər isə yaxşı şərtləri təklif edənlər kimi bilinir. 

   Hərrac və müsabiqələr açıq və qapalı formada həyata keçirilir. Açıq həraclarda  yaxud  

müsabiqələrdə  ancaq  dəvət  olunmuşlar  iştrak  edir.  Hərraç  sozu  latın  sozu  olmuş 

mənasısa  isə  kutləvi  olan  tıcarət  forması  öncədən  yeri  və  zamanı  müəyyən  olunmuş 

xususi və kütləvi xüsusiyyətə malik olan məhsulların satış formasıdır.Hərraclar ticarətin 

satışdan  maksimum  mənfəət  əldə  etmək  üçün  istifadə  olunan  pərakəndə  satış  ticarət 

formasıdır.  Bu  vaxt  satıcı  məhsulun    ilkin  qiymətindən    asılı  olaraq  sonra  bu  qiyməti 

yüksəldirlər. 

  Sifariş  edilən  məhsulların  verilməsi    və  müəyyən  olunan  podrat  işlərinin  yerinə 

yetirilməyinə  görə  aparılan  üsullardan    biridə  müsabiqələrin  və  yaxud  tenderlərin  

həyata keçirilməsidir. 

   Müsabiqə    –  məhsullarının  göndərilməsi  məqsədilə  sifarislərin  və  öhdəliyə 

götürülmuş  işlərin  yerinə  yetirılmək  ücün  daha  qənaətli  kommersiya  əməliyatlarını 

yerinə yetırmək məqsədilə təşkılatların kecirdikləri formadır. 

   Musabiqə  yolu  vasitəsilə  satışı  aşağıdakı  formada  xarakterizə  olunur  :  sifarişçi 

malgöndərənlər  üçün  müsabiqə  elan  edir.  Bu  vaxt  podratçılar  və  sifarişçilər  üçün  ən 

rahat  şərait təklif olunur. 

   Lizınq:  Lizinq sözü  kirayəyə  gotürmək, ıcarə vermək mənasındadır. XI X əsrn 2 ci 

yarısindan sonra, 187 7 ci ıldən ―Beill‖ telefon kompanıyası  telefonların aparatlarımı 

satmayaraq  onları  sadəcə  ıcarəyə  vermək  haqqında  qərar  qəbul  etmiş  sonra  isə  

istifadəyə daxil olunmuşdur.  




 

32 


    Lizinq      əmlakın  əldə  olunması  və  onun  lizinq    müqaviləsi  ilə  müəyyən  olunmuş 

ödəniş əsasında, müəyyən bir müddətə və  müqavilədə nəzərdə tutulan müəyyən şərtlər 

ilə,  lizinq  alanın  əmlakı  olmağı  huququ  əsasında  fiziki  və  hüquqi  şəxslərə  kirayə 

verilməsi üçün investisiya fəaliyətınin növüdür. 

    Lizinqin formalarına daxıli və beynəlxalq lizinq aiddir.  

Daxili lizinq həyata keçirilən zaman  lızinqalanda həmçinin lizinqverəndə,satıcıda 

Azerbaycan Respublıkasının rezidenti olmalıdır.  

    Beynalxalq lizınqdə  isə lızinqverən və yaxud lizinqalan qeyri-rezident olur.  

    Lizınqin aşağıdakı novləri vardır :  

-  operativ lizinq 

-  maliyə lizinqi 

-  qaytarilan lizinq  

     Maliyyə lizingi həyata keçirilərkən, lizinqverən muəyyən satıcıdan lizinqalanın qeyd 

etdıyi əmlakı öz mülkiyətinə almağı və həmin  bu əmlakı lizinq predmeti kimi müəyyən 

olunmuş    haqq  ilə  müəyən  müddətlik  və  müəəyən  olunmuş  şərtlər  ilə  lizinqialanın 

müvəqqəti olaraq  istifadəsinə verir. 

   Maliyyə lizinqinin bir növüdə qaytarılan lizinqdir, bu vaxt lızinq predmetınin satıcısı 

eyni vaxtda lizinqalan kimi iştrak edir. 

  Digər bir lizinqin növüdə  operativ lizinqdir:   lizinqin elə növü hesab olunurki  lizinq 

verən öz  riski əsasında əmlak əldə edir və onu lizınq predmetı kimi müəyyən haqqilə, 

müyəyyən müddət ərzində müəyyən olunmuş  şərtlər ilə lızinq alanın müvəqqəti olaraq 

istifadəsinə verir. 

 

   




Yüklə 0,61 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   26




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə