M I l L i k I t a b X a n a
Yüklə 3,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- III FƏSİL HEYDƏR ƏLİYEVİN DÖVLƏTÇİLİK VƏ SİYASİ FƏALİYYƏTİNİN NAXÇIVAN DÖVRÜ
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 122
HEYDƏR ƏLİYEVİN DÖVLƏTÇİLİK VƏ SİYASİ FƏALİYYƏTİNİN NAXÇIVAN DÖVRÜ
Moskvada ciddi təqiblər, nəzarət altında yaşayan fərdi pensiyaçı Heydər Əliyev 1990-cı ilin iyul ayında Vətənə - Azərbaycana - Naxçıvana qayıtdı. Naxçıvan əhalisi onu böyük ruh yüksəkliyi ilə qarşılayır, ona böyük ümid bəslədiklərini bildirir, milli adət-ənənəyə görə ayağının altında qurbanlar kəsilirdi. Moskva mətbuatı Heydər Əliyevin Naxçıvandakı fəaliyyəti haqqında ardıcıl məlumatlar verməyə başladı. Heydər Əliyev Naxçıvanda olarkən, «İnterfaks» agentliyinin məlumatında deyilirdi: «Heydər Əliyev siyasi fəaliyyətlə məşğul olmağı davam etdirir. Belə ki, iyulun 22-də Naxçıvan şəhərinin mərkəzi meydanında onun yerli əhali ilə görüşü keçirilmişdir. Bəzi məlumatlara görə, 30 minə qədər adam toplanmışdı. Mitinqdə çıxış edərək Heydər Əliyev qeyd etmişdi ki, Azərbaycan xalqı respublikanın ərazi bütövlüyü, suverenliyi və dövlət müstəqilliyi, azad Azərbaycan uğrunda mübarizə aparacaqdır». 1
Naxçıvanda Lenin adına meydanda Heydər Əliyevin əhali ilə görüşü keçirilmişdir. Görüşdə 30 min adam iştirak etmişdir». 2
Əliyevlə müsahibə» başlığı altında məqalədə yazırdı: «Bakıda çıxan «Respublika» qəzetində Sov. İKP Siyasi Büronun keçmiş üzvü Heydər Əliyevlə müsahibə dərc edilmişdi... Heydər Əliyev müsahibəsində xüsusi olaraq bildirmişdi ki, bu ilin yanvar ayında Sovet ordusunun Bakıya yeridilməsini və onların dinc əhaliyə qarşı aksiyasını ittiham edir. O, bütün
1
Аргумент и ифакты» № 30, Moskva, 1990-cı il 2 «Известия» qəzeti, Moskva, 24 iyul 1990-cı il
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 123
real suverenliyinə nail olmaq naminə birləşməlidir». 1
«АиФ» müxbiri xəbər verirdi ki, Naxçıvan Muxtar Respublikası Culfa rayonunun kəndlərindən birində yerli əhalinin Azərbaycanın Ali Sovetinə deputatlığa namizəd, Sov.İKP Siyasi bürosunun keçmiş üzvü Heydər Əliyevlə görüşü keçirilmişdir. Əhali öz həmyerlilərini hərarətlə salamladı və qədim Azərbaycan adətinə görə qurban kəsdilər. Naxçıvan Muxtar Respublikasının partiya təşkilatı və hökumətinin məsul işçiləri də Heydər Əliyevlə birlikdə seçkiqabağı səfərdə iştirak edirdilər. 2
«Комсомольская правда» qəzeti Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinə seçkilərdən sonra «Əliyev qayıdır» başlıqlı məqalədə yazırdı: «Uzun fasilədən sonra öz vətəninə qayıdan Heydər Əliyevin ayaqlarının altında xalq adətinə görə kəsilən qurbanların qanı hədər yerə axıdılmadı. Doğma Naxçıvan torpağına qayıdan Siyasi büronun keçmiş üzvü zamanın çağırışına cavab verməyi qərara almışdı. Və səhv etmədi. Kommunist Heydər Əliyev respublikada mandat uğrunda səslərin 95 faizini toplayan, parlaq qələbə qazanan yeganə şəxsdir». 3
təsirinin genişlənməsi və parlamentdə ciddi siyasi mövqe dəyişikliyinə təsir edəcəyini yazırdı. 1991-ci il sentyabrın 4-də Naxçıvan MR Ali Məclisinin sessiyası Azərbaycan Respublikası və Naxçıvan MR-nm xalq deputatı Heydər Əlirza oğlu Əliyevi Məclisin sədri seçdi. «Həyat» qəzetinin 5 sentyabr 1991-ci il tarixli nömrəsində dərc olunmuş hesabatda deyilirdi: «Heydər Əliyev dərhal söz alaraq namizədliyini geri götürdüyünü bildirmişdir. Lakin bir neçə deputat təkidlə onun namizədliyi üzərində dayanmışdır. Deputat Heydər Əliyev dəfələrlə tribunaya qalxıb razı olmadığını israrla bildirsə də, Məclis əksər səslə onu Ali Məclisin sədri seçmişdi». «Şərq qapısı» qəzeti 2№-li xüsusi buraxılış səhifəsində Heydər Əliyevin Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədrliyinə seçil-
1
«Известия»
qəzeti, Moskva, 30 avqust 1990-cı il 2
Yenə orada
3 «Комсомольская правда»
qəzeti, Moskva, 7 oktyabr 1990-cı il
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 124
hadisənin Naxçıvanın müqəddəratında həlledici əhəmiyyəti olduğunu böyük inamla qeyd edirdi. Məqalədə Heydər Əliyevin xalqın tələbi ilə seçilməsi göstərilirdi. Hələ sentyabrın 2-də Naxçıvan şəhərində çoxminli mitinqdə Naxçıvan MR Ali Məclisinin yarımçıq qalmış növbədənkənar sessiyasının (növbədənkenar sessiya avqustun 26-da çağırılmışdı - İ.H.) çağırılmasını və Heydər Əliyevin Ali Məclisin sədri seçilməsini tələb edirdilər. Sentyabrın 3-də çətinliklə də olsa, yetərsay toplanır, sessiya öz işinə başlayır. Bu vaxt Naxçıvanın hər yerindən Məclisin binası qarşısında əllərində Heydər Əliyevin portretləri olan seçicilər toplanmışdı. Xahiş edirdilər ki, Naxçıvan MR Ali Məclisinə Heydər Əliyevi sədr seçsinlər. AXC Naxçıvan Vilayət şöbəsinin fəallarının əksəriyyəti isə bildirdilər ki, Heydər Əliyev sədr seçilərsə, onun əleyhinə geniş kampaniyaya başlayacaqlar. Lakin seçicilərin təzyiqi ilə deputatlar Naxçıvan MR Ali Məclisinin sədrliyinə Heydər Əliyevin namizədliyini irəli sürdülər. Heydər Əliyev üç dəfə çıxış edib, namizədliyini geri götürdüyünü bildirsə də, bu bir nəticə vermədi. Sessiyada iştirak edən 75 deputatdan 70 nəfəri lehinə səs verməklə, 5 nəfəri bitərəf qalmaqla Heydər Əliyev Naxçıvan MR Ali Məclisinin sədri seçildi. 1
Naxçıvan Muxtar Respublikası ərazisində Azərbaycan Respublikası prezidentinin seçkilərinin dayandırılması haqqında yekdilliklə qərar qəbul etmişdir. Bəzi qüvvələr Azərbaycan prezidenti seçkilərinin Naxçıvan Muxtar Respublikasında dayandırılmasını onun Azərbaycandan ayrılmaq cəhdi kimi qələmə verməyə çalışırdılar. Naxçıvan Muxtar Respublikasının Ali Məclisi belə uydurmaları ifşa edərək 7 sentyabr 1991-ci il tarixdə qərar qəbul etmişdi. 2
1
«Şərq qapısı». Xüsusi buraxılış. №2, 1991, sentyabr 2
Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin Arxivi. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Rəyasət Heyətinin qərarları. Fond 2941, siyahı la, iş 1, vərəq 74-76.
Yüklə 3,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|