M I l L i k I t a b X a n a
Yüklə 3,37 Mb. Pdf görüntüsü
|
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 202
sahəsində əlavə tədbirlər haqqında» 19 avqust 1998-ci il tarixdə imzaladığı sərəncamı ertəsi gün mətbuatda dərc edilmişdi. Tam demokratiya, aşkarlıq şəraitində keçirilən seçkilərdə beynəlxalq seçki təşkilatlarının, respublikamızda fəaliyyət göstərən siyasi partiyaların, müxtəlif təşkilatların, ictimaiyyətin nümayəndələrinin iştirakı təmin edilmişdi. Seçkilərdə seçicilərin 3.369.757 nəfəri, yəni 79,18 faizi iştirak etmişdi. Səsvermədə iştirak etmiş seçicilərin 2.556.059 nəfəri, yəni 76,11 faizi prezidentliyə namizəd Heydər Əlirza oğlu Əliyevə səs vermişdi. Bununla da Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 101-ci maddəsinin ikinci hissəsinə əsasən, səsvermedə iştirak etmiş seçicilərin üçdə ikisindən artıq hissəsinin səslərini toplamış Heydər Əlirza oğlu Əliyev Azərbaycan Respublikasının prezidenti seçilmişdi. Seçküərin təşkili və keçirilməsi beynəlxalq təşküatların nümayəndələri tərəfindən də yüksək qiymənləndirilmişdi. İnsan hüquqları üzrə Britaniya Helsinki qrupunun (İHBHT) Azərbaycanda 1998-ci il 11 oktyabr prezident seçkiləri haqqında ilkin hesabatında deyilirdi: «1998-ci ildə Azərbaycanda keçirilən prezident seçkisi 1993-1995-ci illərdə keçirilmiş seçkilərdə buraxılmış nöqsanlardan fərqli olaraq ciddi təkmilləşdirmədən xəbər verir». 1 Ukrayna ümummilli telekanalının müxbirləri İrina İonova, Sergey Korkuşko və Aleksandr Martinov bildirmişdilər ki, «Biz hər hansı bir qanun pozuntusunun və yaxud onlara cəhd edilməsinin şahidi olmamışıq... bütün əhali ilə söhbətlərimiz Heydər Əliyevin elektoratının üstünlüyünü açıq-aşkar nümayiş etdirmişdi». 2 Məşhur
Rusiya rəssamı Nikas Safronov Heydər Əliyevə müraciətlə demişdi: «Sizin kimi insanlar 100 ildə deyil, 1000 ildə bir dəfə doğulur. Bu böyük ölkəni düzgün seçim etməsi münasibətilə təbrik edirəm. Mən özüm də buna şadam və sevinirəm». 3
demokratik, hüquqi, dünyəvi dövlət quruculuğu prosesinə hüquqi baza
1
«Azərbaycan» qəzeti, 16 oktyabr 1998-ci il
2 Yenə orada
3
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 203
noyabrın 12-də Respublika parlamentinə ilk dəfə olaraq çoxpartiyalılıq əsasında demokratik seçkilər də keçirildi. Azərbaycan prezidenti ilk Konstitusiyanın qəbul edilməsinin milli dövlətçilik tarixində müstəsna əhəmiyyətini nəzərə alaraq 1 noyabr 1996-cı il tarixli fərmanı ilə hər il noyabrın 12-nin ölkəmizdə Konstitusiya günü kimi qeyd edilməsini qərara aldı.
1
Konstitusiyanın geniş kütlələr tərəfindən öyrənilməsi və dərk edilməsinin adamların fəaliyyətində mühüm əhəmiyyəti olduğunu nəzərə alaraq həmin sənəddə bir sıra tədbirlər həyata keçirilməsi qeyd edilirdi. vaxtdan bu fərmanla əlaqədar hər il müəyyən tədbirlər həyata keçirilir. Prezidentin fərmanından sonra Təhsil Nazirliyinin xüsusi qərarı ilə ali və orta məktəblərdə konstitusiyanın tədrisi yüksək səviyyədə aparılırdı. Ümumtəhsil məktəbləri üçün ayrıca dərslik hazırlanmış, nəşr olunmuşdur. Tədris planında IX sinifdə «Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının əsasları» fənni nəzərdə tutulmuşdur. Müstəqil Azərbaycan Respublikasında Konstitusiyanın əsas
prinsiplərindən biri vətəndaş cəmiyyəti yaradılmasının təmin edilməsidir. Prezident Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə respublikada hüquqi islahat komissiyası yaradılmasının böyük əhəmiyyəti oldu. Sosial-iqtisadi islahatların həyata keçirilməsinin hüquqi bazasını təşkil edən qanunlar qəbul edildi. «Konstitusiya Məhkəməsi haqqında», «Məhkəmələr və hakimlər haqqında», «Vəkillər və vəkillik fəaliyyəti haqqında», «Prokurorluq haqqında», «Polis haqqında», «Əməliyyat-axtarış fəaliyyəti haqqında», «Notariat haqqında», «Ailə məcəlləsi», mülki, cinayət, mülki-prosessual, inzibati xətalar, cəzaların icrası, gömrük və vergi məcəllələri, «Vətəndaşların müraciətlərinə baxılması qaydası haqqında», «Əhalinin sağlamlığının qorunması haqqında» və s. qanunların qəbul edilməsi dövlətçiliyin inkişafı, cəmiyyət həyatında hüquqi normaların bərqərar olmasında, hüquqi təminatın inkişafında həlledici əhəmiyyət daşıyır.
1
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanları və sərəncamları (oktyabr-dekabr 1996-cı il). Bakı, 1997, səh. 7
M İ L L İ K İ T A B X A N A ____________________________________ 204
qanunverici, icra və məhkəmə hakimiyyətinə bölünməsi modelinin təkmilləşdirilməsi və inkişafı prezident tərəfindən təmin edilir. Prezidentin 29 dekabr 1998-ci il tarixli «Azərbaycan Respublikasının dövlət idarəetmə sistemində islahatlar aparılması üzrə Dövlət Komissiyasının yaradılması haqqında» fərmanının böyük əhəmiyyəti vardır. Fərmanda göstərilir ki, cəmiyyətin demokratikləşməsi və bazar münasibətlərinin daha da inkişaf etdirilməsi üçün dövlət idarəetməsində köklü islahatlar aparılması prinsipial əhəmiyyət kəsb edir. Fərmanda idarəetmə sistemində islahatlar apanlmasının əhəmiyyəti haqqında göstərilir ki, bu sahədə islahatlar dövlət idarəetməsinin səmərəliliyini artırmalı, iqtisadiyyatın tarazlaşdırılmış tənzimlənməsi məqsədilə zəruri təsisatların formalaşdırılmasını, ölkə iqtisadiyyatının dünya iqtisadi sisteminə inteqrasiya olunmasını sürətləndirmək məqsədilə iqtisadi fəaliyyət üçün beynəlxalq standartlara cavab verən idarəetmə sistemi və hüquqi baza yaradılmasını təmin etməlidir. Prezident dövlət idarəetmə sistemində islahatların böyük əhəmiyyət kəsb etdiyini və miqyasını nəzərə alaraq özünün rəhbərliyi altında, respublikanın Baş naziri A.Rəsizadənin və Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İcra Aparatının rəhbəri R.Mehdiyevin sədr müavinliyi ilə Dövlət Komissiyası yaradılması haqqında fərman imzalamışdı. 1
işinin təkmilləşdirilməsi, idarəçilik sistemində mütəxəssislər hazırlanması işinin yeni tələblərə uyğun səviyyədə qurulması, dövlət idarəçiliyi sahəsində elmi tədqiqatlar aparılması, idarəçiliyin elmi əsaslarla təşkilinin möhkəmləndirilməsi məqsədi ilə «Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasının yaradılması haqqında» 3 yanvar 1999-cu il tarixli fərmanının böyük əhəmiyyəti vardır. 2
inkişafında yeni bir idarəçilik institutu - bələdiyyələr yaradılmışdır.
1
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərmanları və sərəncamları (oktyabr-dekabr 1998-ci il). Bakı, 1999, səh. 99-101
2
Bakı, 1999, səh. 5-12
Yüklə 3,37 Mb. Dostları ilə paylaş:
|