M. M. Musayev
Yüklə 3,47 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Not: Ben bunu ne olursa olsun söylemeliyim, şimdi söylüyorum. Şiir yazmak benim için çok kolay . Kafiyeyi biliyorsan
- Muayeneler neredeyse günde bir-bir buçuk saati alıyordu, sonra ne kadar boş vakit istiyorsan.
326
rimizin sözünü kese kese herkes sadece kendinden, kendi yaz macera- larından konuşmaya çalışıyordu. -Ben ise… -Beni dinle… -Yok e… Biliyor musun ne güzel kızlar var orada? -Karardım, öyle karardım ki daha yeni geçiyor. Peki, ben neden konuşacaktım? Bir tek bendim susan. Bunun da bir sebebi vardı. Öylece onu bunu dinliyordum. Okulun bahçesinden uzun bir müddet dağılmak bilmedik. Ben telaş içinde eylülün ilk ders gününün bitmesinden sonra bekledim ki yine geçen yılki tatsız şakalar,“şairim çünkü görevim budur… Ödül alıyorum” gibi sataşmalar… Bunu Arif uydurmuştu ve her defasında edebiyat hariç bazı derslerden, mesela matematikten, geometriden, kimya- dan hiç de objektif olmadan, aldığım zavallı üçlerle, dörtlerle (elbette ki bunlar benim edebi uğurlarımın okul tarafından bir tür cevabı idi) benim arkamdan alay ediyordu. Yani şairliğinin karşılığında diğer derslerde sana gösterilen hoşgörüyü sanki anlamıyoruz, eşek değiliz ya ekmeği de
mişlerdi. Aksine hepsi, Arif’in kendisi de bana nedense tuhaf bir bakışla baktılar, bakışlarında bir içtenlik vardı.
***
327
…İlk defa gece istediğim bir rüya gördüm. Hastanede yattığım müddetçe buranın bana yararı bu oldu, artık kendimi alıştırdım buna, yani istediğim rüyayı görmeye. Öyle diyebilirim ki, sipariş gibiydi, hangi rüyayı, hangi konuda istiyorsam kendi kendime sipariş ediyordum (elbette ki hususi usulü vardı bunun). En çok sevdiğim rüya ise yüzmeyle ilgiliydi. Ne yaparsam yapayım yüzmeyi bir türlü öğrenemiyordum. Bizim aramızda asıl yüzücü İlkin’dir. Saatlerce yüzebilir; ilginçtir. Ben ise yüz- meyi beceremiyorum, gerçeği söylemek gerekirse. Ama rüyada… Süratle, el-kolumu geniş ata ata, az daha bütün denizi kucaklayacakmışım gibi her gece ne zaman, ne kadar istiyorsam yüzdükçe yüzüyorum. Bu çok keyif veriyor.’(Musaoğlu 2010: 81-83).
Yuxarıda hәm qaynaq, hәm dә hәdәf mәtnlәrdәn gәtirilәn digәr parçalarda türk әdәbi dillәri arası dil-danışıq eyniliklәri, fәrqliliklәri, vari- antları әsasında ayrı-ayrı qrammatik, sintaktik, leksik vә frazeoloji özәllik- lәrdәn bәhs edildi. Ancaq qaynaq vә hәdәf mәtnlәrdә dә tәsadüf edilәn fonetik fәrqliliklәrә toxunulmadı. Eyniliklәrdә tәsadüf edilәn әn önәmli fonetik fәrqlәrdәn biri Azәrbaycan türkcәsindә bir çox türk mәnşәli leksik vahiddә vә ya artıq dilimizdә vәtәndaşlıq hüququ qazanmış sözdә açıq ‘ə’ sәsinin işlәnilmәsidir. Türkiyә türkcәsindә isә uyğun sözlәrdә sözügedәn açıq ‘ə’ sәsinin yerindә ya açıq ‘a’, ya da yarı qapalı ‘e’ sәsi özünü göstәrir. Yuxarıda gәtirilәn qaynaq vә hәdәf mәtn parçalarında yer tutan uyğun sözlәrdә dә sözügedәn fonetik fәrqlilik asanlıqla müşahidә olunur. Mәsәlәn: dәrs//ders, tәtil//tatil, tәnәffüs//teneffüs, nә qәdәr//ne kadar, gözәl//güzel, vә//ve, dәfә//defa, әdәbiyyat//edebiyat, bәzi//bezi, gәldi//geldi, pәncәrә//pencere, mәn//ben, eşşәk//eşek, xәstәxana//hastane vә s. Azәrbaycan türkcәsi vә Türkiyә türkcәsinin fonetikası arasında sözügedәn fәrqliliyin ortaya çıxmasının sәbәblәrindәn birisini incәlik vә qalınlığa, cingiltililik vә karlığa görә müәyyәnlәşdirilәn fonetik mәxrәc- lәrdәki sait-samit ahәngi tәşkil edir. Belә ki, Azәrbaycan vә Türkiyә türk- cәlәrindәki bәzi sözlәrdә açıq ‘ә’ saitinin ‘q’ vә ‘k’ cingiltili vә kar samit- lәrlә heca tәşkil edәrkәn yaratdığı fonetik ahәng sözügedәn fonetik fәrqli- liyin ortaya çıxmasına yol açır. Yuxarıda göstәrilәn bәzi örnәklәrә, Azәr- baycan vә Türkiyә türkcәlәrindәn gәtirilәn digәr leksikoqrafik faktorlara diqqәt edildikdә, göstәrilәn dil-danışıq hadisәsi uyğun kәlmәlәrin tәlәffü- zündә asanlıqla müşahidә edilir. Mәsәlәn, nә qәdәr//ne kadar, qәlәm//ka- lem, qәnәd//kanat, Əkrәm//Ekrem kimi örnәklәrә diqqәt yetirәk. O zaman nәyi müşahidә edirik? Müşahidә edirik ki, Azәrbaycan türkcәsindә ‘ə’ sәsi
Yüklə 3,47 Mb. Dostları ilə paylaş:
|