MahirəNərimanqızı
Yüklə 5,95 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ümumi psixologiya. Psixologiya
www.elmler.net -
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya
208 208
vəzifələri və bölmələri
Müasir dövrdə gənc nəslin təlim və tərbiyəsi pedaqoji psixologiyanın qarĢısında mühüm nəzəri və praktik əhəmiy- yətə malik olan problemlərin həlli vəzifəsini qoyur. Həmin problemləri həll etmədən və onlardan irəli gələn vəzifələri həyata keçirmədən pedaqoji psixologiya lazım olan səviyyəyə qalxa bilməz. Elm və texnikanın durmadan inkiĢaf etdiyi və mənimsənilməsi zəruri olan məlumatların artdığı müasir dövrdə pedaqoji psixologiyanın qarĢısında duran ən mühüm problemlərdən biri uşaqların həyatının hər bir senzitiv
problem məsələ olduğunu onda görürlər ki, hər Ģeydən əvvəl, uĢaqlarda Ģəxsiyyətin və əqli inkiĢafın bütün senzitiv mərhələləri, onların baĢlanğıcı, davamlılığı və sonu hələ də məlum deyildir. Digər tərəfdən, hər bir uĢağın həyatında bu mərhələlərin təzahürü fərdi xarakter daĢımaqla, müxtəlif vaxtlarda özünü göstərir və müxtəlif Ģəkildə cərəyan edir. Pedaqoji psixologiyanın həll etməli olduğu problem- lərdən biri də təlim və inkişafın qarşılıqlı əlaqəsini aşkara
psixoloqlarının diqqətini cəlb edən bu problem hələ də pedaqoji psixologiyanın əsas problemlərindən biri kimi qalır. Pedaqoji psixologiyanın həll etməli olduğu baĢqa bir problem təlim və tərbiyənin ümumi və yaşla bağlı olan
Məlum olduğu kimi, uĢağın hər bir yaĢ dövrü əqli və Ģəxsi inkiĢaf üçün özünəməxsus imkan yaradır. Lakin bu sahədə müəyyən tədqiqatların aparılmasına baxmayaraq hələ də uĢaq www.elmler.net -
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya
209 209
209 209
209 209
209 209
209 həyatının hər bir konkret mərhələsində təlim və tərbiyədən hansına üstünlük vermək, vahid pedaqoji prosesdə tərbiyəedici və öyrədici təsirlərin bir-birini tamamlaması üçün hansı yollardan istifadə etmək özünün əsaslı həllini tapmamıĢdır. Pedaqoji psixologiyanın həll etməli olduğu problem- lərdən biri də uĢaqların psixoloji və davranıĢ nöqteyi nəzərdən inkiĢafında onların anadangəlmə, genotipik imkanlarının və
çıxarmaqdan ibarətdir. Pedaqoji fəaliyyətin və müəllim Ģəxsiyyətinin psixoloji xüsusiyyətlərinin öyrənilməsi də pedaqoji psixologiyanın həll etməli olduğu əsas problemlərdəndir. Pedaqoji fəaliyyətin psixoloji strukturunu, müəllim Ģəxsiyyətinin, xüsusilə onun pedaqoji bacarıq və qabiliyyətlərinin, pedaqoji ünsiyyət və pedaqoji mərifətin psixoloji xüsusiyyətlərini aĢkara
çıxarmaqla pedaqoji psixologiya pedaqoji fəaliyyətin idarə olunmasına düzgün istiqamət vermiĢ olur. Müasir dövrdə pedaqoji psixologiyanın qarĢısında duran və həll edilməsi zəruri olan problemlərdən biri də pedaqoji cəhətdən baxımsız uşaqlar problemidir. Bu problemlə sıx bağlı “çətin” uĢaqlar problemi ən ümdə problem kimi diqqəti cəlb edir. Son illərdə respublikamızda yaĢlı nəsillə birlikdə qaç- qınlıq həyatı keçirən uĢaqların həyatı hamını düĢündürür. Bu baxımdan pedaqoji psixologiya da kənarda qala bilməz. Bu cür uĢaqların sosial-psixoloji adaptasiyası və psixoloji reabi- litasiyası probleminin öyrənilməsi ən ciddi problemlərdən biridir. Yuxarıda qeyd olunan problemlərin həll edilməsi gənc nəslin təlim və tərbiyəsi iĢinə öz önəmli təsirini göstərə bilər. Bütün qeyd edilənlərdən aydın olur ki, müasir pedaqoji psixologiyanın qarĢısında mühüm nəzəri və praktik vəzifələr durur. Həmin vəzifələri həyata keçirmədən pedaqoji www.elmler.net -
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi Ümumi psixologiya. Psixologiya
210 210 psixologiya tələb olunan səviyyəyə qalxa bilməz. Müasir pedaqoji psixologiyanın nəzəri vəzifələrinə, hər Ģeydən əvvəl, təlim-tərbiyə prosesində psixi inkiĢafın imkanlarını, təlim və tərbiyənin ümumi psixoloji qanuna- uyğunluqlarını öyrənməyi aid etmək olar. Bununla yanaĢı olaraq, pedaqoji psixologiyanın qarĢısında duran mühüm nəzəri vəzifələrindən biri kimi gənc nəslin yüksək elmi dünya- görüĢünə, Ģüuruna xas olan keyfiyyətlərlə formalaĢdırıl- masının ən səmərəli elmi yollarını müəyyənləĢdirməyi göstərmək olar. Müasir pedaqoji psixologiyanın praktik vəzifələrinə gəldikdə buraya təlimin idarə olunmasının psixoloji məsələlərini, təlim və əqli inkiĢafın qarĢılıqlı əlaqəsini, Ģagirdlərin bilik, bacarıq və vərdiĢlərə yiyələnmə xüsu- siyyətlərini və s. öyrənməyi aid etmək olar. Bununla yanaĢı olaraq, pedaqoji psixologiya təlim və tərbiyənin motivlərini aĢkara çıxarmaq və müəllimləri bu sahədə zəruri biliklərlə silahlandırmaq kimi mühüm praktik vəzifəni həyata keçirir. Pedaqoji psixologiyanın bir-biri ilə sıx bağlı olan bölmələri vardır. Pedaqoji psixologiyanın həmin bölmələrinə tərbiyə psixologiyasını, təlim psixologiyasını, pedaqoji fəaliyyət və müəllim şəxsiyyəti psixologiyasını aid etmək olar. Bununla yanaĢı psixoloji ədəbiyyatın bir çoxunda anomal uşaqlarla təlim, tərbiyənin psixologiyasını da pedaqoji psixologiyanın Ģöbələrindən biri kimi qeyd edirlər. Tərbiyə psixologiyası Ģəxsiyyətin formalaĢmasının psixoloji mexanizmlərini, tərbiyə iĢinin metodları və formalarının psixoloji əsaslarını, tərbiyəvi tədbirlərin psixoloji cəhətdən əsaslandırılmasını, Ģagird
kollektivinin psixologiyasını, özünütərbiyənin psixoloji əsaslarını, tərbiyənin idarəolünması problemini, «çətin» uĢaqlar, onların davranıĢının korreksiyası məsələlərini öyrənir. Bunların hamısı vahid bir vəzifəni - Ģəxsiyyətin formalaĢdırılması vəzifəsini yerinə yetirməyə yönəlmiĢ olur.
Yüklə 5,95 Mb. Dostları ilə paylaş:
|