MahirəNərimanqızı
Yüklə 5,95 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- K o m m u n i k a s i y a v a s i t ə l ə r i
www.elmler.net -
Virtual İnternet R esurs M ərkəzi
Ümumi psixologiya. Psixologiya 116 v ə s . i l ə t a n ı Ģ o l u r l a r . B a Ģ q a s ö z l ə i n s a n l a r b u p r o s e s d ə h ə y a t v ə f ə a l i y y ə t l ə r i ü ç ü n z ə r u r i o l a n i n f o r m a s i y a m ü b a d i l ə s i n i h ə y a t a k e ç i r i r l ə r . B u c ü r i n f o r m a s i y a m ü b a d i l ə s i o l m a d a n i n s a n l a r ı n b i r g ə y a Ģ a y ı Ģ ı v ə
f ə a l i y y ə t i ç ə t i n l ə Ģ ə r , m ü m k ü n o l m a z d ı . Ü n s i y y ə t z a m a n ı h ə y a t a k e ç i r i l ə n i n f o r m a s i y a m ü b a d i l ə s i n d ə i k i t ə r ə f i Ģ t i r a k e d i r : m ə l u m a t ı , i n f o r m a s i y a n ı v e r ə n v ə m ə l u m a t ı q ə b u l e d ə n . B i r i n c i t ə r ə f – i n f o r m a s i y a n ı v e r ə n k o m m u n i k a t o r , i k i n c i t ə r ə f –
i n f o r m a s i y a n ı q ə b u l e d ə n i s ə
r e s i p i e n t a d l a n d ı r ı l ı r . B e l ə l i k l ə h ə r c ü r i n f o r m a s i y a m ü b a d i l ə s i K –
Ġ –
R ( k o m m u n i k a t o r - i n f o r m a s i y a - r e s i p i e n t ) s x e m i ü z r ə h ə y a t a k e ç i r .
Ġ n s a n l a r a r a s ı n d a i n f o r m a s i y a m ü b a d i l ə s i n i t ə m i n e d ə b i l ə c ə k v a s i t ə l ə r ç o x
v ə m ü x t ə l i f d i r . P s i x o l o j i ə d ə b i y y a t d a b u c ü r k o m m u n i k a s i y a v a s i t ə l ə r i n i i k i q r u p d a b i r l ə Ģ d i r i r l ə r . B i r i n c i q r u p k o m m u n i k a s i y a v a s i t ə l ə r i s ö z l ə r i n , d i l i n k ö m ə y i i l ə b a ğ l ı o l a n v a s i t ə l ə r d i r . B u c ü r
k o m m u n i k a s i y a v a s i t ə l ə r i n i v e r b a l k o m m u n i k a s i y a v a s i t ə l ə r i a d l a n d ı r ı r l a r . B u r a d a h a n s ı d i l q r u p u n a a i d o l m a s ı n d a n a s ı l ı o l m a y a r a q h ə m i n d i l i n d a Ģ ı y ı c ı l a r ı v ə h ə m i n d i l i m ə n i m s ə m i Ģ i n s a n l a r d i l d ə n ü n s i y y ə t p r o s e s i n d ə ü n s i y y ə t v a s i t ə s i k i m i i s t i f a d ə e d i r l ə r . D i l v a s i t ə s i l ə i n s a n l a r a r a s ı n d a k ı b u c ü r ü n s i y y ə t p r o s e s i n i t q a d l a n ı r . Ġ k i n c i q r u p k o m m u n i k a s i y a v a s i t ə l ə r i d i l d ə n , n i t q d ə n k ə n a r v a s i t ə l ə r d i r . B u c ü r v a s i t ə l ə r q e y r i v e r b a l k o m m u n i k a s i y a v a s i t ə l ə r i a d l a n d ı r ı l ı r . O n l a r a m ü x t ə l i f i f a d ə l i h ə r ə k ə t l ə r i , m i m i k a n ı , p a n t o m i m i k a n ı , i Ģ a r ə l ə r s i s t e m i n i v ə s . a i d e t m ə k o l a r . H ə r i k i
k o m m u n i k a s i y a v a s i t ə l ə r i n i a y r ı - a y r ı l ı q d a n ə z ə r d ə n k e ç i r ə k . www.elmler.net -
Virtual İnternet R esurs Mərkəz i Ümumi psixologiya. Psixologiya
117
V e r b a l ü n s i y y ə t . N i t q v e r b a l ü n s i y y ə t k i m i . Ġ n s a n l a r ı n b i r g ə y a Ģ a y ı Ģ z ə r u r ə t i n i n m e y d a n a g ə l m ə s i o n l a r ı n ü n s i y y ə t t ə l ə b a t ı n ı n d a y a r a n m a s ı n a s ə b ə b o l m u Ģ d u r . T a r i x ə n i n s a n l a r ı n d i l v a s i t ə s i l ə ü n s i y y ə t f o r m a s ı m e y d a n a g ə l m i Ģ d i r . N ə t i c ə d ə d i l d ə n i s t i f a d ə e d ə r ə k ö z f i k i r l ə r i n i , i s t ə k v ə a r z u l a r ı n ı b i r - b i r i n ə ç a t d ı r m a q i m k a n ı n a m a l i k o l m u Ģ l a r . B u p r o s e s n i t q p r o s e s i a d l a n d ı r ı l m ı Ģ d ı r . B u r a d a n d a v e r b a l ü n s i y y ə t p r o s e s i o l a n n i t q ə b e l ə t ə r i f v e r m ə k m ü m k ü n o l m u Ģ d u r :
T ə r i f d ə n g ö r ü n d ü y ü k i m i d i l v e r b a l ü n s i y y ə t ü ç ü n v a s i t ə , n i t q i s ə h ə m i n p r o s e s i n ö z ü d ü r . Ġ n s a n l a r d i l ə y i y ə l ə n m ə k l ə o n u n v a s i t ə s i l ə ü n s i y y ə t s a x l a y a b i l i r l ə r . B a Ģ q a s ö z l ə o n l a r n i t q ə y i y ə l ə n m i Ģ o l u r l a r . H ə r h a n s ı b i r x a r i c i d i l d ə d a n ı Ģ a b i l m ə k h ə m i n d i l i b a Ģ a d ü Ģ m ə k , b a Ģ q a s ö z l ə v e r b a l ü n s i y y ə t ə g i r ə b i l m ə k ü ç ü n o d i l i b i l m ə k v ə o n d a n i s t i f a d ə e t m ə y i b a c a r m a q l a z ı m d ı r . P s i x o l o g i y a d a « d i l i » v ə « n i t q i » f ə r q l ə n d i r ə n d i g ə r c ə h ə t l ə r ə d ə d i q q ə t y e t i r i l i r . A d ə t ə n , d i l i ş ə r t i d a n ı ş ı q i ş a r ə l ə r i s i s t e m i k i m i q ə b u l e d i r l ə r . O n u n k ö m ə y i i l ə i n s a n l a r ü ç ü n m ü ə y y ə n ə h ə m i y y ə t v ə m ə n a k ə s b e d ə n s ə s b i r l ə Ģ m ə l ə r i i f a d ə o l u n u r . D i l c ə m i y y ə t t ə r ə f i n d ə n y a r a d ı l ı r . D i l ü m u m x a l q a m ə x s u s o l d u ğ u ü ç ü n h ə m i n d i l i n ö l m ə s i x a l q ı n ö l m ə s i d e m ə k d i r . X a l q ı n a r a d a n ç ı x m a s ı i l ə d i l ö l ü d i l ə ç e v r i l i r . D i l o l d u q c a m ü r ə k k ə b q u r u l u Ģ a m a l i k d i r . H ə r c ü r d i l , h ə r Ģ e y d ə n ə v v ə l , ö z ü n ü n m ü ə y y ə n m ə n a l ı s ö z s i s t e m i n d ə n i b a r ə t o l a n l ü ğ ə t t ə r k i b i n ə m a l i k d i r . B u , h ə m i n d i l i n l e k s i k a s ı n ı t ə Ģ k i l e d i r . B u n d a n b a Ģ q a , d i l d ə m ü x t ə l i f f o r m a l ı s ö z v ə s ö z b i r l ə Ģ m ə l ə r i s i s t e m i d ə v a r d ı r k i , b u d i l i n q r a m m a t i k a s ı n ı t ə Ģ k i l e d i r . B u n l a r l a y a n a Ģ ı o l a r a q h ə r b i r k o n k r e t d i l i n ö z ü ü ç ü n x a r a k t e r i k o l a n s ə s v ə y a f o n e t i k t ə r k i b i d ə m ö v c u d d u r . Yüklə 5,95 Mb. Dostları ilə paylaş:
|