MahirəNərimanqızı

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs M

ərkəzi

 

 

Ümumi psixologiya. Psixologiya 

140 

q a r Ģ ı l ı q l ı   m a r a q ,   s ə m i m i l i k     v ə   t ə m ə n n a s ı z  

h i s s l ə r i n   o l m a s ı   k i m i   y a z ı l m a m ı Ģ   k o d e k s ə  

ə m ə l   e t m ə y i   t ə l ə b   e d i r .     D o s t l u q   k o d e k s i n i n  

c i d d i  

Ģ ə k i l d ə  

p o z u l m a s ı  

y a  

d o s t l u ğ u n  

d a y a n d ı r ı l m a s ı n a ,   y a   ü z d ə n   h ə y a t a   k e ç ə n  

y o l d a Ģ l ı ğ a   k e ç m ə s i n ə ,   y a   d a   d ü Ģ m ə n ç i l i y ə  

s ə b ə b   o l a   b i l ə r .                

              Ü n s i y y ə t d ə  

m a n e ə l ə r  

v ə  

o n l a r ı n  

q a r Ģ ı s ı n ı   a l m a q   y o l l a r ı .   Ġ n s a n l a r ı n   b i r g ə  

y a Ģ a y ı Ģ ı ,   b i r g ə   f ə a l i y y ə t i   p r o s e s i   d a i m a  

ü n s i y y ə t l ə   m ü Ģ a y ə t   o l u n u r .   B a Ģ q a   s ö z l ə  

ü n s i y y ə t   i n s a n l a r   a r a s ı n d a   t ə m a s ı n   y a r a n m a s ı  

v ə     i n k i Ģ a f ı   p r o s e s i   k i m i   m e y d a n a   ç ı x ı r .   B u  

p r o s e s d ə   i n s a n l a r   ö z   f i k i r   v ə   a r z u l a r ı n ı   b i r -  

b i r l ə r i n ə   ç a t d ı r ı r ,   b i r -   b i r l ə r i n ə   q a r Ģ ı l ı q l ı  

t ə s i r   g ö s t ə r i r ,   b i r -   b i r l ə r i n i   q a v r a y ı r   v ə  

a n l a y ı r l a r .   Ü n s i y y ə t   p r o s e s i n i n   x a r a k t e r i  

i n s a n l a r ı n  

b i r g ə  

f ə a l i y y ə t i n ə ,  

q a r Ģ ı l ı q l ı    

m ü n a s i b ə t l ə r i n ə   ö z ü n ə m ə x s u s   t ə s i r   g ö s t ə r i r .  

B i r  

ç o x  

h a l l a r d a  

 

ü n s i y y ə t  

p r o s e s i  

m ü n a q i Ģ ə l ə r l ə   m ü Ģ a y ə t   o l u n u r   v ə   q a r Ģ ı l ı q l ı  

m ü n a s i b ə t ə   n e q a t i v   t ə s i r     g ö s t ə r i r .   H a m ı m ı z  

o l m a s a q   d a   b ə z i l ə r i m i z   b u   c ü r     m ü n a q i Ģ ə l i  

Ģ ə r a i t d ə n   ç ı x m a q   ü ç ü n   m ü v a f i q   y o l   t a p a  

b i l m i r i k .   Ü n s i y y ə t   z a m a n ı   b a Ģ   v e r ə n   b u   c ü r  

m a n e ə l ə r i     a r a d a n   q a l d ı r m a q   y o l l a r ı n ı   n ə  

o r t a ,   n ə   d ə   a l i   m ə k t ə b l ə r d ə   ö y r ə t m i r l ə r .  

L a k i n     s o s i a l   p s i x o l o g i y a     v ə   p e d a q o g i k a d a  

b u n u n l a   b a ğ l ı   o l d u q c a   z ə n g i n   e m p i r i k   v ə  

n ə z ə r i   m ə l u m a t l a r   t o p l a n m ı Ģ d ı r   k i ,   o n l a r d a n  

i s t i f a d ə n i n     ü n s i y y ə t   m a n e ə l ə r i n i n   q a r Ģ ı s ı n ı  

a l m a q d a   r o l u   i n k a r o l u n m a z d ı r .    

Ü n s i y y ə t   p r o s e s i n ə   m ə n f i   t ə s i r   g ö s t ə r ə n  

b u   c ü r   m a n e ə l ə r i n   b ə z i l ə r i   v ə   o n l a r ı n  

q a r Ģ ı s ı n ı   a l m a q   y o l l a r ı n ı   q ı s a c a   n ə z ə r d ə n  

k e ç i r ə k .    

Y e r i   g ə l m i Ģ k ə n   q e y d   e t m ə k   l a z ı m d ı r   k i ,  

m ü x t ə l i f  

f ə a l i y y ə t  

n ö v l ə r i n d ə  

b u  

c ü r  

m a n e ə l ə r   m ü x t ə l i f   Ģ ə k i l d ə   ö z ü n ü   t ə z a h ü r  

e t d i r i r .   M ə s ə l ə n ,   g ö r k ə m l i   p s i x o l o q   V . A .  

---

www.elmler.net

 - 

Virtual İnternet R

esurs 

Mərkəz

i

 

Ümumi psixologiya. Psixologiya 

 

141 

K a n - K a l i k  

g ə n c  

m ü ə l l i m l ə r i n  

p e d a q o j i  

ü n s i y y ə t i n d ə  

ö z ü n ü  

g ö s t ə r ə n  

ç ə t i n l i k l ə r i  

« p s i x o l o j i   m a n e ə l ə r »   a d l a n d ı r m ı Ģ   v ə   b u n l a r ı    

p e d a q o j i     f ə a l i y y ə t i n   s p e s i f i k   x ü s u s i y y ə t l ə r i  

i l ə  

ə l a q ə l ə n d i r m i Ģ d i r .

1

 

ġ ü b h ə s i z  

h ə m i n  

m a t e r i a l d a n   i s t i f a d ə   o l u n m a s ı     g ə n c   m ü ə l -

l i m l ə r i n   p e d a q o j i   ü n s i y y ə t i n d ə k i   ç ə t i n l i k l ə r i  

a r a d a n  

q a l d ı r m a l a r ı n d a  

o n l a r a  

k ö m ə k l i k  

g ö s t ə r ə   b i l ə r .   O n a   g ö r ə   d ə     b u r a d a   h ə m i n  

f i k i r l ə r i   t ə k r a r   e t m ə y i   l a z ı m     b i l m ə d i k .  

B u r a d a   ü m u m i y y ə t l ə     i n s a n l a r ı n   ü n s i y y ə t i n d ə  

ö z ü n ü   g ö s t ə r ə n   b ə z i   ç ə t i n l i k l ə r i ,   o n l a r ı  

d o ğ u r a n   s ə b ə b l ə r i   p s i x o l o j i   m a n e ə   k i m i   Ģ ə r h  

e t m ə y ə   ç a l ı Ģ m ı Ģ ı q .    

Ü n s i y y ə t   z a m a n ı     d i q q ə t i   c ə l b   e d ə n  

ç ə t i n l i k l ə r d ə n ,   m a n e ə l ə r d ə n   b i r i   q a v r a y ı Ģ l a    

Ģ ə r t l ə n ə n  

s ə h v l ə r d i r .  

B i r  

ç o x  

h a l l a r d a  

ü n s i y y ə t d ə   o l a n   a d a m l a r   b i r - b i r l ə r i n i   d ü z g ü n  

q a v r a y a   b i l m i r l ə r .   B u   c ü r   m a n e ə l ə r   o n a   g ö r ə  

m e y d a n a   g ə l i r   k i ,   ü n s i y y ə t   z a m a n ı   h ə r   b i r  

a d a m  

q e y r i - i x t i y a r i  

o l a r a q  

o n u n  

ü ç ü n  

ə h ə m i y y ə t l i   o l a n   c ə h ə t i   a y ı r ı r ,   o n a   f i k i r  

v e r i r  

v ə  

m ü n a s i b ə t  

b i l d i r i r .  

N ə t i c ə d ə  

ü n v a n l a n m ı Ģ  

m ə l u m a t  

t ə h r i f  

o l u n u r  

v ə  

a n l a Ģ ı q s ı z l ı ğ a   g ə t i r i b   ç ı x a r ı r .   O n a   g ö r ə   d ə  

ü n s i y y ə t i n   ə s a s   m ə q s ə d i   o l a n   m ə l u m a t   b i r  

n ö v   d ü z g ü n   d ə r k   e d i l m i r .   B u   i s ə   m ü n a q i Ģ ə  

i l ə     n ə t i c ə l ə n i r .    

Q a v r a y ı Ģ l a   y a n a Ģ ı     o l a r a q   ü n s i y y ə t d ə  

o l a n   a d a m l a r ı n   t ə f ə k k ü r ü n d ə   o l a n   f ə r d i  

f ə r q l ə r   d ə   o n l a r ı n   ü n s i y y ə t i n i   ç ə t i n l ə Ģ d i r i r .  

B u   c ü r   ç ə t i n l i y i   m ə n t i q i   s ə h v l ə r d ə n   d o ğ a n  

ç ə t i n l i k  

 

a d l a n d ı r m a q  

o l a r .  

Ü n s i y y ə t d ə  

o l a n l a r ı n  

ə q l i  

k e y f i y y ə t l ə r i n i n  

i n k i Ģ a f  

x ü s u s i y y ə t l ə r i n ə   g ö r ə   f ə r q l i   o l m a l a r ı   o n l a r ı n  

b i r  

–  

b i r l ə r i n i  

 

b a Ģ a  

d ü Ģ m ə l ə r i n i  

ç ə t i n l ə Ģ d i r i r .   M ə h z   b u n a   g ö r ə   d ə   b ə z ə n  

ü n s i y y ə t   a l ı n m ı r .    

                                                 

1

 Бах, дярслийин  ВЫ.25.3 –

cü бюлмясиня 

---