MahġRƏ naği qizi çapar kazimli

Mahirə Nağı qızı, Çapar Kazımlı
 ______________________  
 
 
40 
dedi: “Sən lap Bakı qoçularına oxşayırsan!” O sözlərdən sonra 
ürəyimdə  son  dərəcə  bir  rahatlıq  hiss  etdim,  çünki  mənim 
kostyumumun  olmadığını  daha  heç  bir  tələbə  yoldaşım  ağlına 
gətirə  bilməzdi”.  Bütün  bunlar  və  buna  bənzər  xatirələr  Kam-
ran Əliyevin vahid süjet ətrafında düzülən gözəl, oxunaqlı eti-
raflarıdır. Bu etiraflarda kədər də var, sevinc də. Bu etiraflarda 
ləyaqətli  bir  ailəni  təmsil  edən  körpя  Kamran,  uşaq  Kamran, 
gənc  Kamran,  tələbə  Kamran,  müəllim  Kamran,  alim  Kamran 
İmranoğlu obrazı var. 
Alimin  “Mənim  ədəbi  həyatım”  kitabına  onun  yaradıcı-
lığını, məhəbbətini, səmimiyyətini ifadə edən çoxlu sayda mə-
qalələr  toplanıb.  Professor  Abbas  Zamanovun  “Uğur  olsun”, 
Cəfər  Əliyev,  Etibar  Tarverdiyevin  “Cığır  yola  çıxır”,  Etibar 
Tarverdiyevin  “Bir  qəlbin  döyüntüləri”,  Sultan  İsmayılovun 
“Həmyerlimizin  yeni  məqaləsi”,  Əbülfəz  Əzimlinin  “Alimin 
inamı”, filologiya elmləri namizədi Arif Rəhimoğlunun “Ömür 
karvanının  qiymətli  yükü”,  akademik  Məmməd  Cəfər  Cəfəro-
vun  “Fikir  və  mülahizələrin  çevikliyi”,  yenə  akademik  Məm-
məd  Cəfər  Cəfərovun  “Romantizm  poetikasının  incəlikləri”, 
akademik  Kamal  Talıbzadənin  “Heyrətamiz  özünəməxsusluq-
ların  araşdırılması”,  professor  Şamil  Qurbanovun  “Romantiz-
min tədqiqində yeni addım”, professor Xeyrulla Məmmədovun 
“Orijinal  elmi-nəzəri  baxış”,  Vilayət  Quliyevin  “Yaşıdlarıma 
sözüm  var...”,  professor  Əflatun  Saraclının  “  Elmdə  təsadüfi 
adam  deyil”,  Arif  Əmrahoğlunun  “Özü  ilə  danşımağı  bacaran 
bəndənin  Cavidi”,  filologiya  elmləri  namizədi  Muxtar  İma-
novun “Ədəbi görüşlər romantizm işığında”, filologiya elmləri 
namizədi  Vəli  Nəbiyevin  ”Romantizm:  problemlər,  mülahizə-
lər”, filologiya elmləri namizədi Alxan Məmmədovun “Realist-
lərlə  çiyin-çiyinə”,  Alxan  Bayramoğlunun  “Cavidin  şəxsiyyəti 
və  poetikası”,  filologiya  elmləri  namizədi  Əbülfəz  Əzimovun 
”Romantik  tənqidin  elmi  tədqiqi”,  filologiya  elmləri  doktoru 
Sabir  Əliyevin  “Romantizm  poetikasının  tədqiqi”,  filologiya 
elmləri  namizədi  Namiq  Babayevin  “Gərgin  axtarışların  nə-

---

____________________ ƏdəbiyyatĢünaslığa xidmət əzmi ilə 
 
 
41 
ticələri”,  filologiya  elmləri  namizədi  Şamil  Vəliyevin  “Yeni 
monoqrafiya”, filologiya elmləri namizədi Yaşar Qasımzadənin 
“Ölüm  və  olum  əsrinin  vicdanı”,  tarix  elmləri  namizədi  Bəh-
ram  Məmmədlinin  “Mirzə  Fətəlidən  Hüseyn  Cavidə  qədər”, 
dosent  Məhərrəm  Cəfərli,  filologiya  elmləri  namizədi  Hüseyn 
Həşimlinin  “Cavid  dünyasına  səyahət”,  fəlsəfə  elmləri  nami-
zədi  Nigar  Cərulla  qızının  “Seçilmişlər”,  professor  Arif  Hacı-
yevin  “Каждый  имеет  право  на  свое  мнение”,  filologiya 
elmləri  namizədi  Mənzər  İbrahimovanın”Азербайджанские 
романтики  XX  века”,  Xalq  yazıçısı  Elçinin  “İşığa  səsləyən 
sənət”,  filologiya  elmləri  doktoru  Əflatun  Məmmədovun 
“İnqilabi  poeziyanın  yaradıcıları”,  filologiya  elmləri  namizədi 
Dilarə  Məmmədovanın  “Layiqli  hədiyyə”,  filologiya  elmləri 
doktoru Muxtar Kazımoğlunun “Hər kəsin öz işığı”, filologiya 
elmləri  namizədi  Vaqif  Yusiflinin  “Bir  povest  haqqında”,  Bö-
yükkişi  Heydərlinin  “İlanların  naləsi”,  filologiya  elmləri  na-
mizədi Hacı Eyvaz Eminalıyevin  “Yalquzaq bəlası”, professor 
Tofiq  Mustafayevin  “Yalquzaq”  povestinin  müəllifi  Kamran 
İmranoğluna açıq oxucu məktubu”, filologiya elmləri namizədi 
Süleyman  Hüseynovun  “Yalquzaq  insanların  arasındadır”  və 
sair  məqalələrində  Kamran  Əliyev  şəxsiyyətinin  obrazı  bütün 
tərəflərdən  orijinal  və  parlaq  görünür.  Bu  görkəmli  alimə  ən 
səmimi  hisslərlə  ünvanlanmış  bəzi  alim,  publisist,  jurnalist 
fikirlərindən  də  yan  keçə  bilmirik,  çünki  bunların  gələcək 
səlnaməçilər üçün gərəkli mənbə olacağına şübhə etmirik: 
“K.Əliyevin  diplom  işini  oxuyarkən  əli  qələmli,  sinəsi 
sözlü,  elmi-nəzəri cəhətdən  hazırlıqlı,  çalışqan,  ədəbiyyatımızı 
sonsuz  məhəbbətlə  sevən  gənc  müəlliflə  üz-üzə  gəlir,  onun 
yazılarının məntiqinə, mühakimələrinin dolğunluğuna şübhə et-
mir, gələcəyinə ümid bəsləyirsən” ( prof. A. Zamanov). 
“Kamran  Əliyev  inamlı  alimdir.  O,  elmi  axtarışlarının, 
kəşflərinin  inamında  yaşayır.  Bir  alim  kimi  onun  şəxsiyyətini 
də  bu  amal  müəyyənləşdirir”  (filologiya  elmləri  namizədi 
Əbülfəz Əzimli). 

---

Mahirə Nağı qızı, Çapar Kazımlı
 ______________________  
 
 
42 
“Dərin, iti zəkası, qarşıqoyulmaz məntiqi, hazırcavablığı, 
incə  yumoru  Kamranın  ağıllı  insan  kimliyinin,  axıcı,  rəvan  və 
məzmunlu  danışığı,  gözəl  nitqi  onun  yaxşı  natiq  kimliyinin 
təməlində duran gerçək özəlliklərdir” (filologiya elmləri nami-
zədi Arif Rəhimoğlu). 
“Kamran Əliyevin mövzunu və tədqiqata cəlb edilən ma-
terialı  əhatəli  qavramaq,  əlaqələndirmək  bacarığı,  fikir  və 
mülahizələrinin  çevikliyi,  itiliyi  və  nəzəri  hazırlığı  çox  yaxşı 
təsir buraxır” (akademik Məmməd Cəfər Cəfərov). 
“İndi  mənim  yetirmələrim  nəinki  Azərbaycanda,  Azər-
baycanın  təhsil,  elm  ocaqlarında,  eyni  zamanda,  Türkiyənin, 
İranın və dünya məkanının digər yerlərində ciddi fəaliyyət gös-
tərirlər. 
Bunların  içərisində  həmişə  şəxsiyyətinə,  alimlik  mədə-
niyyətinə, elminə, elmi-təşkilati qabiliyyətinə xüsusi məhəbbət-
lə  yanaşdığım  və  öz  elmi  məktəbimə  mənsub  elədiyim  yetir-
mələrimdən  biri  mənim  əziz  Kamranımdır-Kamran  Əliyevdir” 
( akademik Kamal Talıbzadə). 
“Kamran  Əliyevin  “XX  əsr  Azərbaycan  romantiklərinin 
ədəbi-nəzəri  görüşləri”  monoqrafiyası  milli  romantizmin  təd-
qiqində yeni addımdır” (professor Şamil Qurbanov). 
“K.İ.Əliyevin “XX əsrin əvvəlləri Azərbaycan romantiz-
minin obrazlar sistemi” mövzusunda dissertasiya işi ədəbiyyat-
şünaslıq elminin son nailiyyətləri mövqeyindən yazılmış müa-
sir  elmi-nəzəri  mündəricəli  elmi  tədqiqat  əsəridir”(  professor 
Xeyrulla Məmmədov). 
“Bəndənin  özünün  özü  ilə  danışa  bilməsi  xoşbəxtlikdir. 
Amma bəndənin özünü özü ilə danışdırmağa qadir qaynağı tap-
ması ikiqat xoşbəxtlikdir. Kamran Əliyev ikiqat xoşbəxtlərdən-
dir-həm özü ilə danışa bilir, həm də özünü özü ilə danışdırma-
ğa  qadir  qaynağı  taparaq,  yazdığı  kitabla  özünə  mənəvi  haqq 
qazandırıb ki, desin: MƏNİM CAVİDİM...” (Arif Əmrahoğlu). 
“K.Əliyevin monoqrafiyası M. Hadi, H. Cavid, A. Səhhət 
və  A.  Şaiqin  ədəbi-nəzəri  görüşləri  haqqında  dolğun  təsəvvür 

---