kİno dİaloqları
təşəbbüsü
Bir-biri ilə yaxşı qaynaşmış, eləcə də rus
dilli sovet mədəniyyətini paylaşan sadə
erməni və azərbaycanlılar 1994-cü ildən
sonra bü günədək davam edən “nə sülh,
nə savaş” şəraitində aralarındakı
əlaqəni itirdi. İndi yeni nəsil bir-birindən
xəbərsiz böyüyür. Belə ki, əksər erməni
və azərbaycanlı gənclərin bir-biriləri ilə
faktiki olaraq heç vaxt görüşmək imkanı
olmamışdır. Onlar bir-biriləri haqqında
məlumatları əsasən öz ölkələrinin
mediasından əldə edirlər. elektron
media regionun əsas informasiya
mənbəyidir və ciddi nəzarət altında
qalmaqdadır. Bu cür mühitdə erməni və
Azərbaycan cəmiyyətində qarşılıqlı
soyuq münasibət və mənfi stereotiplər
geniş vüsət almışdır.
2006-cı ildə Böyük Britaniyanın “Barışıq
Resursları” sülhməramlı qeyri-hökumət
təşkilatı ermənilər və azərbaycanlılar
arasında ünsiyyəti bərpa etmək cəhdi
kimi “Kino dialoqları” təşəbbüsünü irəli
sürdü. “Barışıq Resursları” bu
təşəbbüsü birgə həyata keçirmək
məqsədilə üç yerli media partnyoru ilə
əməkdaşlığa başladı. Bunlar İrəvanın “n
“İnternyus Media Dəstəyi – İnternyus
ermənistan” (ınternews Media support,
ınternews Armenia), Bakının “İnternyus
Azərbaycan” İctimai Birliyi (ınternews
Azerbaijan) və Dağlıq Qarabağın
paytaxtında yerləşən “stepanakert
Mətbuat Klubu” (stepanakert Press
Club) idi.
“Kino dialoqları”nın konsepsiyası media
haqqında biliklərin artırılması, tərəflərin
bir-biri ilə birbaşa ünsiyyət qurması, öz
cəmiyyətləri haqqında geniş
müzakirələr aparması məqsədilə filmlər
çəkməklə gənc azərbaycanlılar və
Qarabağ erməniləri üçün pəncərə
yaratmaqdan ibarətdir. İştirakçılara
kinematoqrafiya və sülh prosesinin bəzi
mühüm aspektləri üzrə təlim keçirilir.
“İnternyus ermənistan” və “İnternyus
Azərbaycan”ın dəstəyi ilə onlar öz
ideyalarını filmdə əks etdirir və peşəkar
rejissorun köməkliyi ilə ilkin montaj
işlərini aparırlar. Daha sonra onlar
birlikdə filmləri izləmək və onların
ətrafında tənqidi müzakirələr aparmaq,
o cümlədən yekun montaj işləri üzrə
razılığa gəlmək məqsədilə Gürcüstanın
paytaxtı Tiflis şəhərində görüşürlər.
Layihənin növbəti mərhələsində ən yaxşı
filmləri nümayiş etdirmək məqsədilə biri
2007-ci ildə (sarı üzlükdə), digəri isə
2010-cu ildə (mavi üzlükdə) olmaqla iki
DVD diski hazırlandı. Disklərdən
birincisi, Londonun Müasir İncəsənətlər
İnstitutunda (ınstitute of Contemporary
Arts), ikincisi isə, ardıcıl olaraq
ermənistan, Azərbaycan və Dağlıq
Qarabağda nümayiş olundu. Filmlərdən
bəziləri Cənubi Qafqaz və Mərkəzi
Asiyanın regional televiziya kanallarında
nümayiş olunub və onların hamısına
» www.vimeo.com/channels/dtf
internet səhifəsindən baxmaq
mümkündür.
2010-cu ilin avqust ayından 2011-ci ilin
noyabr ayına qədər “İnternyus
ermənistan”, “stepanakert Mətbuat
Klubu” və ikinci partnyor qismində
“İnternyus Azərbaycan”la
məsləhətləşmələr aparan Humanitar
Araşdırmalar Cəmiyyəti (Bakı) region
əhalisi üçün filmlərin nümayişi
proqramını həyata keçirdi. ümumilikdə,
bu filmlər 90 dəfədən çox nümayiş edildi
və 2000 nəfər tərəfindən izlənildi. Hər
bir nümayişdən sonra filmlərin mövzusu
üzrə moderator vasitəsilə müzakirələr
aparıldı, suallar verildi. Həmçinin
“Barışıq Resursları” universitetlərdə,
konfranslarda, o cümlədən London, Nyu
york və Vaşinqtondakı diaspora
yığıncaqlarında filmlərin nümayişini
təşkil etdi. 2011-ci ilin oktyabr və noyabr
aylarında stepanakert və Bakıda iki
xüsusi film nümayişi baş tutdu. Bir neçə
il bundan öncə filmdə baş qəhrəman
rolunda çəkilən aktyorlar onu izləmək
və müzakirə etmək üçün dəvət
olunmuşdu.
Biz ümid edirik ki, bu məlumat kitabçası
ermənistan, Azərbaycan, Dağlıq
Qarabağ və digər cəmiyyətlərin geniş
auditoriyası tərəfindən sözügedən
filmləri izləmək və müzakirələr
aparmaq üçün faydalı resurs olacaqdır.
Kİno dİaloqları
8
“ kİno dİaloqlarının”
təşkİlatçıları
“İnternyus azərbaycan” İçtimai birliyi
1997-ci ildə yaradılmışdır və 2002-ci
ildən müstəqil ictimai birlik kimi
fəaliyyət göstərir. “İnternyus
Azərbaycan” jurnalistlər və müstəqil
media şirkətləri üçün təlimlər təşkil
edir, onlara köməklik göstərir. Həmçinin,
təşkilat medianın bir sıra formalarından
istifadə etməklə müasir sosial və siyasi
problemlərə diqqət cəlb edir. “İnternyus
Azərbaycan” uzun müddətdir ki, film
vasitəsilə münaqişələr haqqında
müqayisəli öyrənmə metodunu özünün
əsas məşğuliyyətinə çevirib. Belə ki, bu
təşkilat “İnternyus ermənistan”la
əməkdaşlıq edərək Kipr, Bosniya, şimali
İrlandiya, İspaniya, Cənubi Tirol və digər
münaqişələr haqqında film çəkmişdir.
eyni zamanda, “İnternyus Azərbaycan”
və “İnternyus ermənistan” Cənubi
Qafqazda yaşayan gənclərin həyat
hekayəsindən bəhs edən məşhur
“uşaqlar yolayırıcında” silsilə filmləri
hazırlamaq məqsədilə “İnternyus
Gürcüstan”la əməkdaşlıq etmişdir.
Təşkilatın internet saytı:
» www.internews.az
“Kino dialoqları” dörd erməni və
azərbaycanlı təşkilatın, habelə “Barışıq
Resursları”nın əməkdaşlığı nəticəsində
baş tutmuşdur.
“İnternyus Media dəstəyi” qeyri-hökumət
təşkilatı söz azadlığının təşviqi, habelə
yeni və innovativ yanaşmalar vasitəsilə
azad, müstəqil və plüralist məlumatiların
hazırlanması və yayılmasına köməklik
göstərmək məqsədilə 1995-ci ildən
İrəvanda fəaliyyət göstərir. “İnternyus”
jurnalistlər üçün təlimlərin təşkilinə,
media sahəsində təhsilə, media
nümayəndələrinə məsləhət və hüquqi
yardımın göstərilməsinə, yeni media
vasitələrinin təşviqinə, o cümlədən sosial,
siyasi və etnik münaqişələrin
transformasiyası üçün medianın
gücündən istifadəyə böyük diqqət ayırır.
“İnternyus” həmçinin gənclərlə işləyərək
onlara jurnalistika sahəsində biliklərini
təkmilləşdirməyə və müasir media dilini
öyrənməyə köməklik göstərir. Bununla
yanaşı, “İnternyus” televiziya və
multimedia proqramları, eləcə də sənədli
filmlər hazırlayır. Təşkilatın internet saytı:
» www.in
ternews.am
1-cİ hİssə
9
Bu LAyİHƏ BİR çOX MƏRHƏLƏDƏN
İBARƏT OLDuğu üçüN BöyüK
ƏHƏMİyyƏT KƏsB eDİR.... İşTİRAKçıLAR
öz ARALARıNDA üNsİyyƏT QuRuR
VƏ ONLARı BİR-BİRİNDƏN AyıRAN
PROBLeMLƏRLİ MüzAKİRƏ eDİRLƏR.
ONLAR HƏMçİNİN yARADıCıLıQLA
MƏşğuL OLuR VƏ MeDİANİN
MAHİyyƏTİNİ öyRƏNİRLƏR... DAHA
sONRA ONLAR İCTİMAİyyƏTƏ TƏQDİM
OLuNAN MƏHsuL yARADıRLAR.
NOuNeH sARQsyAN, “İNTeRNyus
eRMƏNİsTAN”ıN DİReKTORu