Filologiya məsələləri, 2017
203
la recherche des calques dans le domaine de l’économie politique, de la
littérature scientifique technique et d’autres domaines. La langue
azerbaïdjanaise a toujours perfection son lexique. Au cours de la formation des
calques, il faut prendre en compte les particularités de la langue et être très
attentif aux nuances de l’unité phraséologique, aux expressions idiomatiques de
la langue azerbaïdjanaise. Le calque des expressions idiomatiques et
phraséologiques crée des difficultés en langue azérie et parfois ce n’est même
pas possible. Dans ce cas ces expressions se traduisent par les groupes de mots
proches de sens.
Certes, quand on forme les calques, il vaut mieux d’utiliser toujours les
composants de la langue d’origine au lieu de celui de l’arabe et du persan.
La justesse de la traduction calquée des mots d’origine française est en
fonction des connaissances et de la créativité du traducteur-chercheur, travaillant
dans ce domaine de la linguistique. Dans ce cas les particularités structurelles de
la langue azerbaïdjanaise, ses traits distinctifs ont un rôle important.
Dans le développement et l’enrichissement du vocabulaire de la langue
azerbaïdjanaise du point de vue de la précision et de la concrétisation du
système terminologique, le calque joue un rôle défini et il fait partie des
domaines de l’économie de la politique et sociopolitique de l’azerbaïdjanais.
Ədǝbiyyat
1.
BERK-BOZDEMIR Cybèle, Les emprunts linguistiques entre le
français et le turc, Lille, ANRT (Atelier national de reproduction des thèses),
1999.
2.
ДЖАФАРОВ.
Р.,
Французское
заимствование
в
азербайджанском языке,
Баку, Nurlan, 2002. (DJAFAROV. R. Les
emprunts français en azerbaïdjanais, Bakou, Nourlan, 2002).
3.
DEROY Louis, L’emprunt linguistique, Société d’Edition « les Belles
Lettres », Paris, 1956.
4.
MƏMMƏDOV N., Azərbaycan dilçiliyinin nəzəri əsasları, ( Les
principes théoriques de la linguistique azerbaïdjanaise), Bakı, Maarif, 1971.
5.
MƏMMƏDOV N., AXUNDOV A., Dilçiliyə giriş, ( Introduction à la
linguistique), Bakı, Maarif, 1980.
6.
XUDIYEV N., Azərbaycan ədəbi dilinin zənginləşmə yolları, ( Les
Moyens d’enrichissement de la langue littéraire azerbaïdjanaise), Bakı, API-
nin nəş. , 1987.
7.
XUDIYEV N., Azərbaycan ədəbi dili lüğət tərkibinin inkişafı,
( Développement du vocabulaire de la langue littéraire azerbaïdjanaise), Bakı,
API-nin nəş., 1991.
8.
XUDIYEV N., Azərbaycan ədəbi dilinin sovet dövrü, ( L’Epoque
soviétique de la langue littéraire azerbaïdjanaise), Bakı, Maarif, 1989.
Filologiya məsələləri, 2017
204
ТАРАНА КАЛАНТАРОВА
ЛИНГВИСТИЧЕСКИЕ КАЛЬКИ : С ФРАНЦУЗСКОГО
ЯЗЫКА НА ДРУГИЕ ЯЗЫКИ
РЕЗЮМЕ
Когда слово переходит из одного языка в другой, оно сохраняет
свою внешнюю особенность или же может быть подвержено изменениям
языковых законов, таких как грамматических, синтактических,
морфологических, фонетических и орфографических. В мире нет
такого языка, где заимствованное слово не было в более или менее
степени частью его словарного-лексического состава. Заимствованные
слова встречаются во всех языках.
Лингвистические кальки, это транспозиция элемента слова,
предложения, строения языка в другой язык с помощью художесвенного
перевода. кальки происходят в грамматике (в морфологии и синтаксисе) и
в лексике, т.е. в словарном составе. Различают два типа кальки :
грамматическя калька и лексическая калька.
TARANA KALANTAROVA
LINGUISTIC CALQUES: FROM FRENCH INTO OTHER
LANGUAGES
SUMMARY
When a word is transferred from one language to another, it retains its
exterior features, or may be subject to changes of language laws, such as
grammatical, syntactic, morphological, phonetic and spelling. In the world,
there are borrowing words in all languages. And these words are, in a more or
less degree, a part of his vocabulary, lexical structure.
Linguistic calques, it is the transposition of the word element, sentences
and language structure in other language using literary translation. The calques
occur in the grammar (morphology and syntax) and lexicon, i.e. in the
vocabulary. There are two types of calques: grammatical calques and lexical
calques.
Rəyçi: f.f.d., dosent T.Ə.Cəlilova
Filologiya məsələləri, 2017
205
GÜLŞƏN ŞAMXALOVA
AAHM
gülşən.@.mail.ru.
AZƏRBAYCAN HƏRBİ QÜVVƏLƏRİNİN YARANMASI, ONUN
SOVET HƏRBİ MƏKTƏBİNDƏ ROLU VƏ HƏRBİ TERMİNLƏRİN
AZƏRBAYCAN DİLİNƏ UYĞUNLAŞMA QAYDALARI
Açar sözlər: Azərbaycan, silahlı qüvvələr,hərb tarixi,quru qoşunlar, sülh.
Ключевые слова: азербайджан,вооруженные силы,история войны,
сухопутные войска,мир.
Key word: azerbaijan,armed forces,war history,dry troops,peace.
Azərbaycan Silahlı Qüvvələri — Təyinatı Azərbaycan dövlətinin
müstəqilliyini, ərazi bütövlüyünü və onun xalqının azadlığını qorumaqdır.
Quru Qoşunları, Hərbi Hava Qüvvələri və Hərbi Dəniz Qüvvələrindən
ibarətdir. Cənubi Qafqazda ən güclü və hazırlıqlı ordu hesab edilir.
2003-cü ildə Azərbaycanın hərbi büdcəsi 135 milyon ABŞ dolları
olduğu halda, 2010-cu ildə 2,7 milyard ABŞ dolları, 2011-ci ildə 3,413
milyard ABŞ dolları, 2012-ci ildə 3,474 milyard ABŞ dolları, 2013-ci ildə
3,7 milyard ABŞ dolları, 2015-ci ildə 4,2 milyard ABŞ dolları təşkil edir.
Əsas məqalə: Azərbaycan Demokratik Respublikasının milli ordusu
Əsas məqalə: Azərbaycan-Ermənistan müharibəsi (1918-1920)
Əsas məqalə: Qarabağ müharibəsi
1918-ci ilin may ayının 28-də qəbul edilmiş Azərbaycan Demokratik
Respublikasının istiqlal bəyannaməsində qeyd edilirdi ki, Azərbaycan özünü
xarici müdaxilələrdən müdafiə etmək, daxili düşmən qüvvələri
zərərsizləşdirmək üçün nizami orduya malik olmalı, özünün silahlı
qüvvələrini yaratmalıdır. Çünki müstəqil ordusu olmayan dövlətin milli
dövlətçiliyi həmişə yadellilərin təhlükəsi altında yaşamağa məhkumdur. Bu
zərurətlə bağlı 1918-ci ilin may ayının 28-də yaradılan ilk kabinədə
Azərbaycan hökumətinin müdafiə naziri vəzifəsinə general Xosrov bəy
Sultanov təyin edildi.
Azərbaycan Demokratik Respublikasının ordu
quruculuğu haqqında tədbirlər planına müvafiq olaraq 1919-cu il noyabr
ayının 1-nə qədər ordunun ən mühüm struktur bölmələri və hissələri
yaradılıb başa çatdırılmalı idi. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaradıldığı ilk
dövrlərdə onun hərbi qüvvələri 600 nəfərlik könüllü dəstələrdən ibarət idi.
Hökumət 1918-ci il iyunun 19-da ölkə ərazisində hərbi vəziyyət elan
etdi. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının 1918-ci il 26
iyun tarixli qərarı ilə Çar Rusiyası dövründə "Vəhşi diviziya" ("Дикая
Dostları ilə paylaş: |