Microsoft Word 30 Eklampsiya doc

 

 

33

Əlavə 1 

Qlazqo şkalası 

A. Gözlərin açılması 

Sərbəst 

4 

Çağırdıqda 

3 

Ağrı qıcığına  

2 

Gözlərini açmır 

1 

B. Hərəki reaksiyalar 

Komanda ilə verilən tapşırıqları yerinə yetirir 

6 

Qıcıq amilini itələyir, ağrıyan nahiyəni əli ilə müdafiə edir 

5 

Ağrıya cavab olaraq ətrafını kənara çəkir 

4 

Ağrıya cavab olaraq bükmə reaksiyası. Anomal bükmə. 

3 

Ağrıya cavab olaraq açma reaksiyası. Anomal açma. 

2 

Ağrı qıcığına hərəki reaksiya vermir 

1 

C. Nitq reaksiyası  

Düzgün 

5 

Qarışıq (dolaşıq) 

4 

Rabitəsiz sözlər 

3 

Anlaşılmayan səslər, sözsüz qışqırıq 

2 

Yoxdur 

1 

Qlazqo şkalasına əsasən qiymətləndirmə 

15 bal 

Vəziyyəti kafi kimi qiymətləndirilir 

13-14 bal  Beynin orta dərəcədə zədələnməsi ehtimal edilir 

9-12 bal 

Beynin orta ağırlıqlı zədələnməsinin yüksək ehtimalı 

6-8 bal 

Mərkəzi sinir sisteminin ağır zədələnməsi ehtimalı yüksəkdir 

4-5 bal 

Mərkəzi sinir sisteminin ağır zədələnməsi 

3 bal 

Beynin ölümü 

 

 

 

 

 

Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin

İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.

---

 

 

34

Qlazqo şkalasının Pittsburq modifikasiyası 

Balların cəminə əsasən qiymətləndirmə aparılır 

D. Bəbəklərin işığa reaksiyası 

Normal 

5 

Ləngimiş 

4 

Qeyri-bərabər 

3 

Anizokoriya 

2 

Qeyd olunmur 

1 

E. Kəllə sinirlərinin reaksiyası 

Bütün reflekslər saxlanılmışdır 

5 

Kiprik refleksi qeyd olunmur  

4 

Buynuz qişa  refleksi 

3 

Okulusefal refleks qeyd olunmur (kukla gözləri) 

2 

Traxeyanın bifurkasiya nahiyəsində refleks qeyd olunmur 

1 

F. Qıcolmalar 

Qeyd olunmur 

5 

Lokal 

4 

Generalizə olunmuş, keçən (və ya fasiləli) 

3 

Generalizə olunmuş, fasiləsiz 

2 

Tam boşalma( süstlük) 

1 

G. Spontan tənəffüs 

Normal 

5 

Vaxtaşırı 

4 

Mərkəzi hiperventilyasiya 

3 

Aritmik və ya hipoventilyasiya 

2 

Apnoe 

1 

Qlazqo-Pittsburq şkalaları üzrə birgə qiymətləndirmə daha 

dəqiq hesab edilir. 

31-35 bal  Xəstənin vəziyyəti kafi kimi qiymətləndirilir. Proqnoz yaxşıdır. 

25-30 bal  Beynin orta dərəcədə zədələnməsi ehtimal edilir. 

16-24 bal  Beynin orta ağırlıqlı zədələnməsinin yüksək ehtimalı. 

10-15 bal  Mərkəzi sinir sisteminin ağır zədələnməsi ehtimalı yüksəkdir. 

8-9 bal 

Mərkəzi sinir sisteminin ağır zədələnməsi. Proqnoz yaxşı deyil. 

7 bal 

Beynin ölümü. 

Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin

İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.

---

 

 

35

Əlavə 2 

Ağır preeklampsiya və eklampsiya zamanı qıcolmaların 

profilaktikası və müalicəsi məqsədi ilə istifadə olunan əsas 

dərman vasitələri 

Maqnezium-sulfat (Magnesium sulfate) 

Maqnezium-sulfat ağır preeklampsiyanın və eklampsiyanın 

müalicəsində seçim vasitədir. 95%-dən çox hallarda maqnezium-

sulfat uğurla qıcolmaların qarşısını alır.  

Maqnezium-sulfatın müalicəvi təsir mexanizmi asetilxolinin 

sinir-əzələ sinapsından keçməsini inhibisiya etməsi ilə  əlaqədardır. 

Bundan  əlavə, maqnezium skelet əzələlərinə bilavasitə  təsir edir ki, 

bunun da səbəbi kalsiumla konkurent antaqonist effekti 

olmasındadır. 

Maqnezium tamamilə böyrəklərlə xaric olur və yüngül 

antihipertenziv effekti var. 

Maqnezium-sulfat effektiv antikonvulsantdır və bununla birgə 

uşaqlıqda qan dövranını yaxşılaşdırmaqla dölə müsbət təsir edir.  

V/D və  Ə/D yeridilə bilər. V/D daha üstündür, çünki 

yeridilməsinə daha asan nəzarət etmək olur və  təsir etmə müddəti 

daha tezdir.   

Ə/D yeridilməsi ağrılıdır. Əgər venadaxili giriş  yoxdursa və ya 

xəstəyə nəzarət mümkün deyilsə, Ə/D istifadə edilə bilər. 

Maqnezial terapiyanın məqsədi davam edən qıcolmanı 

dayandırmaq və növbəti qıcolmaların qarşısını almaqdır. Xəstədə diz 

refleksinə, tənəffüsə (12/dəq.-dən az olmamalı), sidik ifrazına (son 4 

saatda 100 ml-dən az olmamalı) nəzarət olunmalıdır.  

Maqnezial terapiya bir qayda olaraq doğuşdan 12-24 saat 

sonrayadək davam etməlidir və yalnız hipertenziya geri inkişaf 

etdikdə və xəstədə adekvat sidik ifrazı qeyd olunduqda dayandırılır.  

Sidik ifrazı çox olan xəstələrdə maqneziumun dozası 3qr/saat-dək 

artırıla bilər.  

Maqnezial terapiya müddətində  də  qıcolmalar ola bilər.  Əgər 

maqnezial terapiyanın ilk 20 dəqiqəsində baş verirsə, qıcolma 

qısamüddətli olur və  əlavə  tədbirlərə ehtiyac olmur. Əgər 20 

dəqiqəsindən sonra baş verirsə,  əlavə 2-4qr. maqnezium yeridilə 

bilər.  

Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin

İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.

---