Microsoft Word aliyeva nigar docx
Yüklə 0,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- § 3. ş yerl ərinin attestasiya m əs əl əl əri
40 § 3. ş yerlərinin attestasiya məsələləri ş yerinin iqtisadi mahiyyəti onun düzgün təşkili hesabına hər bir işçinin əmək məhsuldarlığının yüksəldilməsi və istehsal etdiyi məhsulun keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması üçün əlverişli şəraitin yaradılmasıdır. ş yerinin düzgün təşkil edilməsi onun ixtisaslaşma və texnoloji təyinatına görə, habelə mövcud istehsal səviyyəsi nəzərə alınmaqla, əsas avadanlıqla, kəsici alətlər və qurğular komplekti ilə, texniki və təlimatı sənədlərlə, qaldırıcı nəqliyyat vasitələri ilə, inventarla, rahat avadanlıqlar və istehsalat mebelləri ilə, sex, sahə xidmətlərinin rabitə vasitələri ilə təchiz etmək, bütün funksiyalar üzrə köməkçi təsərrüfatın iş yerinə fasiləsiz və ahəngdar xidmət etmələrini qaydaya salmaq, işləyənlərə əlverişli şərait yaratmaq deməkdir. Həmçinin yorğunluq ayrı-ayrı amillərin təsiri, istehsalın mexanikləşdirilməsi və avtomatlaşdırılması, əmək şəraitinin sağlamlaşdırılması və bu kimi tədbirlərin həyata keçirilməsi nəticəsində xeyli azalır. ş yerlərinin səmərəli təşkili bütövlükdə müəssisələrdə istehsalın və əməyin təşkilinin əsasıdır. Bu məsələni tələbələrə dərindən başa salmaq üçün iş yerlərinin təşkilinin əsas ünsürləri olan iş yerlərinin, iş yerlərinin təchizatı, iş yerlərinə səmərəli xidməti ətraflı izah etmək, aydınlaşdırmaq lazımdır. ş yerlərinin ixtisaslaşması dedikdə onların hər birinə bu və ya digər ümumi ə lamətlərinə görə birləşən müəyyən qrup əməliyyatların və ya işlərin təhkim olunması başa düşülür. ş yerlərinin təchizatı dedikdə, onun məntəqəsində olan əsas texnoloji və köməkçi avadanlıqların, texnoloji və təşkilati ləvazimatların,siqnallaşdırma və texniki təhlükəsizlik vasitələrinin məcmuyu başa düşülür. ş yerinin təchizatı o vaxt daha səmərəli ola bilər ki, o istehsal prosesinin məzmununa nəinki miqdarca, habelə keyfiyyətcə uyğun olsun, yəni müxtəlif əməliyyatların yerinə yetirilməsində
41 canlı əmək məsrəfləri minimum olmaqla ən yüksək əmək məhsuldarlığı təmin edilsin. ş çilərin normal və fasiləsiz iş şəraitinin yaradılmasi üçün, iş yerlərinə müntəzəm xidmət olunmasını təşkil etmək texniki təchizatı daima istehsala yararlı vəziyyətdə, səliqəli və təmiz saxlanmalıdır. Belə ki, iş yerlərinə vaxtlı-vaxtında və mütərəqqi xidmət olunmasının təşkili işçilərdən və avadanlıqlardan səmərəli istifadə edilməsi, əmək məhsuldarlığınım yüksəldilməsi və maddi-texniki vasitələrin qənaətlə sərf olunması üçün zəruri şərtdir. Ə məyin elmi təşkilinin tətbiqi üzrə qabaqcıl müəssisələrin iş təcrübəsi göstərir ki, iş yerlərinin düzgün təşkili əmək məhsuldarlığının artmasına böyük təsir göstərir. Müəssisənin bütün bölmələrinin işinin keyfiyyəti və səmərəliliyi iş yerlərində tətbiq edildiyinə görə, iş yerinin təşkilinin faydalılığı bütünlüklə müəssisədə istehsalın və əməyin təşkilinin göstəricisinə çevrilir. Buna görə də iş yerləri təkşilinin əsas ünsürləri olan iş yerlərinin planirovkası, ixtisaslaşması, təchizat və xidmətin təkmilləşdirilməsi məsələləri daima diqqət mərkəzində olmalıdır. Kollektivin hər bir üzvünün iş vaxtından, istehsal vərdişi və yaradıcılıq qabiliyyətindən daha məqsədəuyğun istifadə olunmasını təmin edən mürəkkəb tədbirlər içərisində iş yerlərinin səmərəli təşkili mühüm yer tutur. Belə ki, yaxşı təşkil edilmiş iş yerləri nəinki az əmək sərf etməklə, daha çox məhsul hazırlamağa imkan verir, habelə işçilərin sağlamlığının mühafizə olunmasına da səbəb olur. Sahənin, sexin bütövlükdə müəssisənin işinin nəticəsi iş yerinin təşkilindən xeyli dərəcədə asılıdır. Odur ki, daha əlverişli əmək şəraitinin yaradılması, qabaqcıl ə mək üsullarının tətbiq olunması, artıq gedişləri və hərəkətlərin aradan qaldırılması işçinin fiziki və əsəbi-psixoloji yükün azalmasına səbəb olur. Müasir dövrdə mövcud iş yerlərinin azalmasının əsas səbəbləri bunlardır: 1. elmi-texniki tərəqqinin inkişafı; 2. bazar münasibətlərinin formalaşması.
42 Bu iki istiqamət əsaslandırılmış şəkildə, konkret misallarla tələbələrə izah edilməli, öyrədilməlidir. Elmi-texniki tərəqqinin müasir inkişaf səviyyəsi və bazar iqtisadiyyatının tələbləri mövcud iş yerlərinin attestasiya olunmasını zəruri edir. Belə ki, iş yerlərinin attestasiyasında əsas məqsəd mövcud iş yerlərini elmi- texniki tərəqqinin tələbləri səviyyəsində qaldırmaq, ağır fiziki və əl əməyinin azaldılması hesabına əməyin məzmun və cazibədarlığının artırılması vasitəsilə ə mək məhsuldarlığının yüksəldilməsini sürətləndirməkdir. Həmçinin bazar iqtisadiyyatının tələblərinə müvafiq məhsulların istehsalına uyğun olaraq iş yerlərinin attestasiya nəticəsində, səmərələşdirilməsi, köhnəlmiş iş yerlərinin ləğv edilməsi və yeni tələblərə cavab verən iş yerlərinin yaradılması çox aktual problemdir. Ə mək məhsuldarlığının yüksəldilməsi tapşırığını və avadanlıqların növbəlik ə msalının yüksəldilməsini nəzərə alaraq 1986-1990-cı illərdə təkcə maşınqayırma sənayesində 600 min iş yerinin ləğv edilməsi nəzərdə tutulmuşdu. O cümlədən respublikamızda iş yerlərinin attestasiyasının nəticəsinə görə 200 min iş yerinin ixtisarı tələb olunurdu. Lakin bu işlər bir sıra səbəblər üzündən baş tutmamışdır və bu günün yükünə çevrilmişdir. Bunlar işə məşğulluğun təmin edilməsində mənfi rol oynayır. Odur ki, iş yerləri ilə işçilərin sayı arasında lazım olan uyğunluğun həm kəmiyyət, həm də keyfiyyətcə təmin edilməsi üçün mütəmadi olaraq iş yerlərinin attestasiyası keçirilməlidir, onun nəticəsində könəlmiş iş yerləri ləğv edilməli, yeni iş yerləri yaradılmalıdır. Bu baxımdan Azərbaycan Respublikasının prezidenti lham Əliyevin prezident seçkiləri qabağı 600 min yeni iş yerlərinin açılacağına söz verməsi çox diqqətə layiqdir. Artıq bu istiqamətlə bir çox işlər görülmüşdür, 100 mindən artıq yeni iş yerləri açılmışdır. Bu iş yerləri müasir tələblərə tam cavab verir. Ə mək şəraiti üzrə iş yerlərinin attestasiyasına hazırlıq bütün iş yerlərinin siyahısının tutulmasından və instrumental qiymətlənməyə aid olan istehsalat Yüklə 0,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|