Microsoft Word Ayd?n Cobanoglu kitab 5+. doc

Ömrün etməyəcək vəfa dedilər 

 

265

 

 

 

 

 

 

 

 

SAZLI-SÞZLÖ DÖNYAMIZ  

Vß SßNßTKARLAR 

HAQQINDA 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

---

Aydın Çobanoğlu 

 

 

266

---

Ömrün etməyəcək vəfa dedilər 

 

267

 

MARAQLI KONSERT 

 

M.Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Filarmoniyası-

nın konsert salonunda Ümumdünya festivalının laureatı saz us-

tası Ədalət Nəsibovun rəhbərlik etdiyi Qazax aşıqlarının böyük 

konserti olmuşdur. Aşıqlardan Nadir Orucov, Kərəm Nəsibov, 

Ayaz Zülfüqarov, Hüseyn Piriyev, Bayram Həsənov və başqa-

ları  çıxış etmişlər. Balabançılardan Cümşüd Zülfüqarovun və 

Kərəm  Əliyevin çıxışları tamaşaçılara xoş  təsir bağışlamışdır. 

Ədalət Nəsibovun ifa etdiyi “Dilqəmi” havası tamaşaçıları hey-

ran etmişdir. 

Əlbəttə, bunlar yaxşıdır. Lakin qeyd etmək istəyirəm ki, 

aşıqlarımız havaların adlarını və qoşmaların müəlliflərini

 

nədən-

sə tamaşaçıların nəzərinə çatdırmırdılar. Ustad aşıqların qoşma-

larına da geniş yer verilsəydi yaxşı olardı. Doğrudur, konsertdə 

Aşıq Ələsgərdən bir neçə qoşma oxundu. Amma bu, az idi. 

 

   

 

 

 

 

 

“Sovet kəndi” 

qəzeti, 05.08.1974  

   

 

 

 

 

---

Aydın Çobanoğlu 

 

 

268

 

DÖYÜŞÇÜ AŞIĞIN MAHNILARI 

 

Aşıq Nəcəf kiçik yaşlarından sazla, sözlə ciddi maraqlan-

mışdır. Yaradıcılığa da erkən başlamışdır. Onun istedadı, baca-

rığı, məlahətli səsi kənd camaatının, eləcə də Əlimərdanlı toyla-

rında tez-tez iştirak edən ustad sənətkar aşıq Hüseyn Bozalqan-

lının diqqətindən yayınmamış, Nəcəfi özünə  şagird götürmüş-

dür. 1926-cı ildən Hüseyn Bozalqanlıya  şagird olan Nəcəf Alı 

oğlu aşıqlığın sirlərini,  şeir və  sənət yollarını  məhz bu ustad 

aşıqdan öyrənmişdir. 

Gənc aşıq bir sıra görkəmli aşıqlarla 1928-ci ildə Bakıda 

keçirilən Azərbaycan aşıqlarının I qurultayında iştirak etmişdir. 

Qəlbi xalqa bağlı olan sənətkar,

 

xalqdan öyrənə-öyrənə ustad 

aşıq səviyyəsinə qalxmış, bir neçə şagird yetişdirmişdir.

 

Onlar-

dan biri, – Qaraxanlı Aşıq Vəli hazırda Tovuzda yaşayır. 

Az vaxt içərisində böyük hörmət qazanan aşıq Nəcəf Hü-

seyn Bozalqanlı, Aşıq Zülfüqar, Aşıq Əsəd, Aşıq Mirzə və bir 

sıra başqa aşıqlarla bərabər Tovuz, Qazax, Şamxor (indiki Şəm-

kir – red.), Gədəbəy rayonlarında, Ermənistan və Gürcüstanın 

bir çox kəndlərində toy məclislərində olmuş, tələbkar camaatın 

ruhunu oxşamışdır. 

Şair-aşığın yaradıcılığı  ədəbi ictimaiyyətimiz tərəfindən 

yüksək qiymətləndirilmiş, 1937-ci ildə Azərbaycan Sovet Yazı-

çılar İttifaqına üzv qəbul olunmuşdur. Nəcəf aşıq şeirinin qoş-

ma, gəraylı, təcnis, nəfəsçəkmə təcnis, divani, müxəmməs kimi 

bir çox növlərindən istifadə edərək, təsirli, qüvvətli sənət əsərlə-

ri yaratmışdır. Əfsus ki, bunların bir qismi baxımsızlıq üzündən 

itib-batmışdır. 

---

Ömrün etməyəcək vəfa dedilər 

 

269

1938-ci ildə  Nəcəf Hüseynov Azərbaycan aşıqlarının II 

qurultayında iştirak edir. Burada xalq şairi Səməd Vurğun, Os-

man Sarıvəlli, Mir Cəlal, Mirzə  İbrahimov, istedadlı  bəstəkar 

Üzeyir

 

Hacıbəyov,

 

SSRİ Xalq

 

artisti

 

Bülbüllə

 

yaxından

 

tanış olur. 

Bu

 

görüşlər

 

səmərəsiz

 

qalmır,

 

şair-aşığın

 

yaradıcılığına

 

qüvvətli 

təsir

 

göstərir

 

və

 

bundan

 

sonra

 

o,

 

yeni ruh

 

yüksəkliyi

 

ilə

 

yazıb-

yaradır. 

Nəcəfin yaradıcılığında məhəbbət mövzusu ilə yanaşı, ic-

timai-siyasi lirika da xüsusi yer tutur. Öz dövrünün heç bir əla-

mətdar ictimai-siyasi hadisəsi aşığın gözündən yayınmamışdır. 

Hələ cavan yaşlarında Azərbaycanda Sovet hakimiyyətinin qu-

rulması Nəcəfi hədsiz sevindirmişdir. 

 

Şükür, gəldi fəhlə-kəndli zamanı, 

İndən belə xoş sürərik dövranı. 

Nəcəf, mərifətlə dolan dünyanı, 

Sən ol xalqın mehribanı həmişə, 

 

– deyən şair aprel günəşini hərarətlə alqışlamışdır. 

O, sosializm quruculuğunun ilk illərində gənc Sovet ölkə-

sinin yüksəlişinə hər vasitə ilə mane olmağa çalışan qolçomaq-

ları, mövhumat nümayəndələrini kəskin şeirləri ilə qamçılamış, 

onlara qarşı əzmlə vuruşan, mətanətlə mübarizə aparan doğma 

xalqımızı, Kommunist Partiyamızı, Qızıl Ordunu ilhamla tə-

rənnüm edib, yeni qələbələrə ruhlandırmışdır: 

 

– Nəcəf partiyadan alıb nicatı, 

Gərək tərk eləyək biz mövhumatı. 

Xaindən, xəbisdən bu şən həyatı 

Saxlayaq, yaşasın dinc Qızıl Ordu. 

---