Microsoft Word bibloqrafiya-20. 09. 2017. doc

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
48
 
G NC AL M BULUDXAN X L LOVA 
 
H yat ba  – ayaqd r z man  q liz, 
ziz dost, haqq yerin tutacaq bir gün. 
dal t gün i parlayan zaman, 
Saralan gün l r batacaq bir gün. 
 
Day l  k sl r  etmi m nifr t, 
Amal m düzlükdür, ümidim z hm t. 
Meydan sulasa da, saxta  an –  öhr t, 
Vaxt onlar  ucuz satacaq bir gün. 
 
T bab t neyl sin q c olanlara, 
Quran  fa verm z gic olanlara. 
Öz al n t riyl  ucalanlara, 
F l yin müjd si çatacaq bir gün. 
 
Çoxlar  seçilmir pazdan, paradan, 
Köb l k t k bitir bilm m haradan? 
sli mis olan  böyük yaradan, 
Q z l bazar ndan atacaq bir gün. 
 
Ha m  lli ili veribdir yel , 
H yatda heç k s  olmam   l , 
Elmin zirv sind  mahirl riyl , 
Buludxan tonqal n çatacaq bir gün. 
Mahirl r dey nd  o lu Mahir  i ar  edir.
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
49
 
M n a iq m alla s n, 
an n zm  ç k, balla s n, 
Güz t etm  o luma, 
Cilala ki, safla s n . 
Balas yev Qubal ,  
 a q Ha m  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 Mü llif bu b ndi sonradan  lav  etmi dir.

---

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
50
 
ELM F DA S  
 
Az rbaycan Respublikas nda v  ondan q raqda tan nan dilçi 
aliml rd n biri d  filologiya elml ri doktoru, professor Buludxan 
ziz o lu X lilovdur. O, Az rbaycan dilçiliyinin bütün sah l rini 
hat  ed n dü ünc   t rzin , türkoloji aspektd   t hlil qabiliyy tin  
v  geni  erudisiyaya malik bir alimdir. T sadüfi deyil ki, ali v  orta 
ixtisas m kt bl rind  onun mü llifi oldu u v  Dövl t standartlar na 
uy un yazd  “Müasir Az rbaycan dilinin fonetikas ” (2007) 
“Müasir Az rbaycan dilinin leksikologiyas ”, (2008) “Müasir Az r-
baycan dilinin morfologiyas ” (2010). “Türkologiyaya giri ” (2006) 
d rslikl rind n geni  istifad  olunur. Universitet t crüb sind n gö-
rür m ki, h min kitablardan t l b l r daha çox faydalan rlar, çünki 
d rslikl r sad , oxunaql  h m d  elmi dild  yaz lm d r. Onun tür-
koloji ara d rmalar  geni  v   hat lidir. Bel  ki, “Az ri” (F.Köprü-
lünün eyni adl   s rinin t rcüm si,  rh v  izahlar) 2000, “Türkolo-
giyan n intibah dövrü” (2001), “Az rbaycan dili: dün n v  bu gün” 
(2004), “224 q dim türk sözü” (2011), “Feill rin ilkin kökl ri” 
(1998), “Az rbaycan dilind  ikihecal  feill rin fono-semantik inki-
af ” (1996) v  s kitablar  bu q bild ndir. Bunlardan ba qa, Birinci 
Beyn lxalq Türkoloji Qurultay haqq nda dem k olar ki,  trafl  
m lumat yox idi. Buludxan mü llim o dövrün m tbuat n  v  arxiv 
s n dl rini ara d rmaqla dünya türkl ri, el c  d  az rbaycan ünas-
l  üçün çox böyük milli, d y ri olan qurultay n materiallar   sa-
s nda “Birinci Beyn lxalq Türkoloji qurultay” (1999) kitab n  ha-
z rlad   v  ziyal lar n istifad sin  verdi. H tta qurultay n 75 illik 
yubileyi il  ba l  olaraq onun r hb rliyi v  t kilatç l  il  ADPU-
da elmi-praktik konfrans keçirildi. 
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
51
Onun bacar q v   s yi n tic sind  XI  srin böyük  xsiyy ti, 
hikm t sahibi, böyük türk dü ünürü, ümumtürk t riq t  eirinin 
banisi, h m d  yarad c lar ndan biri olan Xoca  hm d Y s vinin 
h yat , dövrü v   t riq t görü l ri bar d  yazd  “Türkün hikm t 
x zin si: Xoca  hm d Y s vi” (2011) kitab  bu sah d  olan bo lu-
u doldurdu.  hm d Y s vinin kimliyini, f ls fi dü ünc l rini v  
dünyagörü ünü oxuculara çatd rd . 
   el  g tirdi ki, 1995-2003-cü ill rd  ADPU-nun Müasir Az r-
baycan dili kafedras nda Buludxan mü lliml  çiyin-çiyin  i l dim. 
Kafedra müdiri, r hm tlik prof. H s n Mirz yev h mi  kafedra il  
öyün r v  dey rdi: “Bax n, bu kafedra daha çox professor 
yeti dirir”. C f r mü llimi, Vilay t mü llimi, Mirvari mü llimi, 
brahim mü llimi, Buludxan mü llimi v  bu s tirl rin mü llifini 
nümun  göst r ndi. O, 34 ya nda professor ad n  alm  Buludxan 
mü lliml   h mi   f xr ed rdi v  dey rdi ki, Buludxan mü llimin 
elmi f aliyy ti bugünkü g ncliy  bir örn k olmal d r. 
 Sumqay t Dövl t Universitetinin Filologiya fakült si t sis edi-
l nd  ixtisasl  mü lliml r  ehtiyac vard . R hb rlik Buludxan 
mü llimi türkoloji f nl rd n mühazir  oxuma a d v t etdi. O, h f-
t d  2 gün Sumqay ta g l rdi. T l b l r onun mühazir l rini din-
l m kd n h zz alar, elmi diskusiyalar aparard lar. Onun r hb rliyi 
il  Filologiya fakült sind  5-6 n f r aspirant v  dissertant t dqiqat 
i ini ba a çatd r b dissertasiya müdafi  etdil r.  
Buludxan mü llim s mimi v  mehriban insan oldu una gör  
dostlar  da çoxdur. O h m özünd n kiçik, h m d  özünd n böyük-
l rl  dostluq etm yi bacar r.  sas m s l  odur ki, savad , biliyi, 
bacar , intellekti yüks k olsa da, özünü heç vaxt yüks k aparm r. 
Bax budur, onun böyüklüyü. Bax budur, onu dostlar na sevdir n 
c h tl ri. Bir atalar sözünd  deyilir: “Ot kökü üstünd  bit r”. 

---

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
52
silli, n silli ail l ri vard r Buludxan mü llimin. A babada on-
lara gümrülül r dey rdil r. Onun babas  v  dig r qohumlar  1920-
ci il d k Gümrü  h rind  ya am lar. Atas   ziz ki i t hsil   v  
maarif  çox fikir ver n adam idi. A q  d biyyat ndan, xüsusil  
A q  enlikd n göz l g rayl  v  qo malar bilirdi. A q  d biyyat -
n n vur unu idi. Ona gör   d  Buludxan mü llimin böyük qarda  
U urlu, dig r qarda lar  Zahid v  Vahid pedaqoji sah  il  s x ba l -
l  olan insanlard r. R hb r v zif l rd  çal rlar. Anas  Sona xala 
ifahi xalq  d biyyat ndan göz l örn kl r söyl y rdi. A baba folk-
loruna aid ondan xeyli material toplay b çap etdirmi dim. 
Buludxan mü llim 350-d n çox elmi, elmi-publisistik v  elmi–
metodiki m qal l rin mü llifidir. Türkiy ,  ran, Q r z stan, Qaza -
stan, Rusiya, Saxa Respublikas  (Yakutiya) v  Ba q rd standa 
simpozium v  konfranslarda i tirak etmi  v  oran n elmi jurnallar-
nda m qal l ri çap olunmu dur.  
Biz onu “AzTV”, “Lider”, “ANS”, “ ctimai televiziya”, “Azad 
Az rbaycan” v  dig r televiziya kanallar nda çox tez-tez görürük. 
Dilimizin  irinliyi, folklorumuzun z nginliyi, dil tarixi, nitq 
m d niyy ti, mü llim haz rl   m s l l ri v  dig r sah l r  aid 
dinl yicil r  maraql   m lumatlar verir. Bizi dü ündür n problemli 
m s l l r bar d  diskusiyalar apar r.  irin dan
, ayd n v   s lis 
nitqi, maraql  söhb tl ri onun b z yidir. Onun poetik duyumu da 
güclüdür. Onlarla b dii  s r haqq nda fikir v  mülahiz l rini bildir-
mi , onlar n b dii d y rini qiym tl ndirmi dir. 
Buludxan mü llim ömrünün göz l ça lar n  ya ay r. ADPU-
nun filologiya fakült sinin dekan  olaraq o, t hsilin bakalavr v  
magistr pill l rind   t hsil alan t l b l r  öz yarad c l , pedaqoji 
f aliyy ti, yana ma t rzi, m d niyy ti, elmi savad  il  bir örn kdir. 
Budur alim-mü llim üçün  sas göst ricil r. T l b -mü llim mü-
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
53
nasib tl rind  mövcud olan etik qaydalara riay t edir.Bunlar olma-
sa, bel  bir böyük v zif nin öhd sind n g lm k çox ç tin olar. Biz 
d rin elmi dü ünc si, elmi n z ri haz rl , pedaqoji bilik, bacar q 
v  qabiliyy ti il  f rql n n, n cib v  ülvi hissl rl  ya ayan prof.Bu-
ludxan X lilovu akademikl r c rg sind  görm k arzusunday q. Bu 
t k m nim yox, onu dinl y n, onu yax ndan tan yan v  onun elmi 
yarad c l na yax ndan b l d olan ziyal lar n arzusudur.  
Buludxan mü llim h m d  göz l ail  ba ç s d r. H yat yolda  
Z lih  mü llim Bak   h ri 35 sayl  orta m kt bd  Az rbaycan dili 
v   d biyyat  mü llimi i l yir. O lu To rul X z r Universitetini 
bitirib, q z  Tu ra is   Q rb Universitetind  oxuyur. Y qin ki, öv-
ladlar  da onun yolunu davam etdir c k, bu ail d  olan maarifçilik 
n n sin  sadiq qalacaq v  qoruyub saxlayacaqlar. 
Ad günün mübar k, Buludxan mü llim! Siz  uzun ömür, 
cansa l  v  elmi-pedaqoji f aliyy tinizd  u urlar arzulay ram. 
 
Bayramov Aslan, 
SDU-nun Az rbaycan dili v  dilçilik  
kafedras n n professoru 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---