Microsoft Word bibloqrafiya-20. 09. 2017. doc

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
92
yaratd lar. M hz B.X lilov da Müdafi  Komit sinin t rkibind   sl 
v t nda l q mövqeyi nümayi  etdirmi dir. 
Professor B.X lilov mü llimlik v  elmi f aliyy ti il  yana , 
bacar ql  ictimaiyy tçidir. O, Respublikam z n televiziya kanallar-
nda Az rbaycan dilinin safl , onun z nginlikl ri haqq nda maraq-
l  verili l r apar r. Az rbaycan n vaxtil  repressiyaya m ruz qalm  
görk mli  xsiyy tl rinin h yat   v  yarad c l  haqq nda mühüm 
tarixi faktlar  Respublika ictimaiyy tin  çatd r r. M s l n, Bulud-
xan mü llimin Yusif V zir Ç m nz minli haqq nda televiziya ver-
ili ind ki ç x  öz  h miyy ti bax m ndan olduqca böyükdür. De-
m li, professor Buludxan X lilov yaln z dilçi alim kimi deyil, döv-
rümüzün qabaqc l fenomen ziyal lar ndan biri kimi, öz biliyini, ba-
car n   h yat n dig r z ruri sah l rind   d   s naqdan keçirm yi 
bacar r.  
Professor B.X lilov eyni zamanda göz l elmi t kilatç d r. Onun 
r hb rliyi v  t kilatç l  il  Az rbaycan Dövl t Pedaqoji Universi-
tetind  neç -neç  yüks k s viyy li elmi konfranslar, görk mli yaz -
ç lar, s n t adamlar  il  görü l r keçirilmi dir. 
Professor B.X lilov neç  ill rdir ki, Pedaqoji Universitetd  "Fi-
lologiya" fakült sinin dekan   v zif sind   f aliyy t göst rir, Res-
publikam z  Beyn lxalq s viyy l rd  keçiril n elmi forumlarda 
münt z m olaraq t msil edir. 
 
F r cov  dal t, 
biologiya üzr  elml r doktoru, professor  
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
93
 
ÇOXASPEKTL  D LÇ L K T DQ QATLARI V  
PROFESS ONALLIQ 
 
Az rbaycan Dövl t Pedaqoji Universitetind  dilçilik elminin 
özün m xsus tarixi v   n n l ri vard r. Bu m s l nin m rh l l r 
v   xsiyy tl r üzr  öyr nilm si xüsusi bir t dqiqat n mövzusu ola 
bil r. Bununla bel , uzaqdan-yax ndan n z r salanda bu ali t hsil 
oca  il  ba l  olan Az rbaycan dilçilik elminin bir neç  tan nm , 
görk mli nümay nd l rinin adlar n  mütl q ç km k laz m g lir.  
Fikrimizc , t rcümeyi-hal  v  elmi f aliyy ti Az rbaycan Döv-
l t Pedaqoji Universiteti il  üzvi sur td   laq dar olan Az rbaycan 
Elml r Akademiyas n n müxbir üzvü  bdül z l D mirçizad  tür-
kologiyada v  ölk  miqyas nda q bul olunmu  görk mli dilçi alim 
idi. Sovet dövrünün yaratd  böyük m hdudiyy tl r  baxmayaraq, 
Az rbaycan  d bi dili tarixinin ümummilli  saslar üzr   t dqiqi 
sah sind   bdül z l D mirçizad nin böyük xidm tl ri vard r. Son-
rak  dövrl rd  Az rbaycan dilçilik elminin inki af nda AP  (indiki 
ADPU –  .H.) m kt bind n Akademiyan n müxbir üzvü Afad Qur-
banovun, filologiya elml ri doktoru, professor Nizami Xudiyevin, 
Abbasqulu M h rr movun, Qu dan Ba rovun, C f r C f rovun,  li-
sa  ükürovun v  ba qalar n n adlar n  ç km k, elmi f aliyy tl rind n 
dan maq laz m g lir. Bu elm adamlar ndan h r si bir sah  v  ya bir 
neç  istiqam t üzr  Az rbaycan dilçilik elmind  iz qoymu lar.  
Fikrimizc , filologiya elml ri doktoru, professor Buludxan 
X lilov ölk mizd  dil haqq nda elmi bütün  sas sah l ri il  t msil 
ed n universal dilçi aliml rd n biridir. Buludxan X lilov dilçilik 
elmind ki ana ixtisas  olan morfologiya üzr  ölk  hüdudlar ndan 
k narda da tan nan elm adam d r. Dilçilik elmi onu feil ünasl n 

---

P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
94
elmi  saslar n  yaratm  aliml rd n biri kimi q bul etmi dir. Bulud-
xan X lilovun feill rin kökl rin  aid t dqiqatlar  Az rbaycan dilçi-
lik elminin feil serial n n  h miyy tli hiss sidir. O, feil ünasl a 
dair qiym tli t dqiqatlar  il  Az rbaycanda morfologiya üzr   sas 
müt x ssisl rd n biri s viyy sin  çatm d r. Buludxan X lilovun 2 
hiss d n ibar t olan «Müasir Az rbaycan dilinin morfologiyas » 
d rsliyi ölk mizin ali m kt bl rind   h min f nn üzr   sas istinad 
m nb l rind n biridir.  
Bununla bel , Buludxan X lilovun çoxc h tli elmi f aliyy tin-
d   d bi dil tarixi, fonetika, leksika, orfoqrafiya, orfoepiya,  lifba-
yaz   m d niyy ti m s l l ri geni  yer tutur. Buludxan X lilov 
Az rbaycan dilçilik elmini bütün yönl ri il   d rind n qavram , 
sasl   kild  öyr nmi   v  bacard   q d r ara d rmaqda davam 
ed n yorulmaz t dqiqatç d r. Müraci t etdiyi istiqam tl rin h r 
birind  o, professional dilçi-t dqiqatç  kimi ç x  edir. 
Buludxan X lilovun türkologiya sah sind ki xidm tl ri d  mas-
tabl  v   h miyy tlidir. Onun türkologiyan n  saslar na aid kitab-
lar nda türk dill rinin  sas inki af prosesl rin  dair qiym tli ara -
d rmalar v  ümumil dirm l r vard r. Buludxan X lilovun türkolo-
giya elminin inki af nda mühüm elmi hadis  olan Birinci Türkoloji 
Qurultaya v   h min beyn lxalq elmi forumun  sas t kilatç lar na 
v   i tirakç lar na aid t dqiqatlar  il  elm tariximizin bir çox qiy-
m tli s hif l ri ilk d f  öyr nil r k ictimaiyy t  çatd r lm d r. 
Buludxan X lilovun G miqaya, Qobustan qayaüstü r sml rin  h sr 
olunmu  ara d rmalar  Az rbaycanda yaz   m d niyy tinin tarixi 
kökl rin  do ru yeni elmi bax lar  ifad  edir. 
Çoxaspektli ara d rmalar v  professionall q Buludxan X lilo-
vun dilçilik elmind ki f aliyy tini xarakteriz  edir. Bu is  dilçi 
alimin geni  dünyagörü , böyük t crüb y  v  elmi s ri t y  malik 
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
95
oldu unu, z hm tini v   m suliyy tini göst rir. Bütün bunlar n 
say sind  Buludxan X lilovun timsal nda Az rbaycan dilçilik elmi 
bütün  sas sah l ri il  inki af etm kd  davam edir.  
Az rbaycan dilçilik elminin inki af  yollar nda Buludxan 
mü llim  u urlar arzulay r q.  
 
H bibb yli  sa, 
Az rbaycan Milli Elml r Akademiyas n n  
vitse-prezidenti, akademik 

---