P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
150
Professor B.X lilov neç -neç f ls f doktoru
v elml r dok-
toru dissertasiyalar n n müdafi sind r smi opponentlik etmi dir.
xs n m nim d elmi yarad c l mda Buludxan mü llimin
t m nnas z i tirak n qeyd etm kd n m mnunluq duyuram. 2009-
cu ilin may ay nda Bak Slavyan Universitetinin n zdind f aliyy t
göst r n Dissertasiya uras nda (D.02.071) “10.02.20 – Mü-
qayis li-tarixi v müqayis li-tipoloji dilçilik” ixtisas üzr müdafi
etdiyim “Rus v Az rbaycan dill rind sözün fonetik strukturu”
adl doktorluq dissertasiyama r smi opponentlik etmi , müsb t r y
vermi , m yimi yüks k qiym tl ndirmi dir.
Hal-haz rda Az rbaycan Respublikas n n Prezidenti yan nda
Ali Attestasiya Komissiyas n n Filologiya ixtisas üzr Ekspert u-
ras n n üzvl ri kimi biz Buludxan mü lliml vaxta r görü ürük.
Tan d m 15 ild n art q bir dövr rzind m n Buludxan mü llimin
a r t bi tli, heç bir halda s sini qald rmayan,
bo azdan yuxar söz
dan mayan, v zif sind n, ya ndan, elmi d r c sind n v s viyy -
sind n as l olmayaraq ünsiyy td oldu u h r bir k s diqq t v
qay göst r n, müzakir olunan h r hans bir m s l y h mi
ciddi v obyektiv yana ma a çal an bir alim oldu unu görmü m.
Ömrünün 50 illik yubileyi münasib til d y rli insan , tan nm
alimi, respublikam z n elmi v ictimai-siyasi h yat nda öz yeri olan
t vazökar dostumuzu s mimi-q lbd n t brik edir, ona h rt r fli
f aliyy tind , el c d xsi h yat nda bol-bol u urlar dil yir m.
Q l min iti, sözün k s rli olsun, ziz Buludxan mü llim!
M mm dov Ramazan,
filologiya üzr elml r doktoru, professor,
Sumqay t Dövl t Universitetinin
Elm v innovasiyalar üzr prorektoru
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
151
ELMD KARVAN YER
YER Y N N H NG AL M
ziz qarda m, h mkar m Buludxan, S n anan n halal südü,
atan n qay s v d y rli m sl h tl ri il b hr l n r k boya-ba a
çatd n. S n ür yi nazik, q lbi t miz, aln aç q, ba uca, z ngin d r-
rak li, d rin z kal ziyal san. Bütün ç tinlikl r s birl döz r k öz
biliyinl , al n t rinl zirv d n-zirv y qalxaraq sl alim oldun. Öz
insanp rv rliyinl sizi tan yanlar aras nda
v i l diyin c miyy td
böyük hörm t sahibis n. S n öz m rh m tin v müq dd sliyinl
bir çox g ncl rin ür yin yol açaraq onlar n g l c yi namin çal -
rsan. E q olsun S ni yaradana. Allah n z rind n heç vaxt yay n-
mayasan. Bu q sa m lumatdan – alq dan sonra S nin elmimiz ba-
r d gördükl rinin heç olmasa, az bir hiss sini v özünüzün nec
bir alim oldu unuzu ön g tirm k ist rdim.
Buludxan mü llim ensiklopedik biliy , geni erudisiyaya, kamil
m ntiq , saf t f kkür , d qiq mü ahid qabiliyy tin malikdir. Bu-
ludxan mü llim dilçiliyimizin f dail rind n biridir. Az rbaycan
dilinin tarixi aspektd öyr nilm sind onun
xüsusi xidm tl ri var-
d r. Elmi yarad c l çoxsah lidir. Bax n, s rl rind n seçm l r:
1998-ci ild «Feill rin ilkin kökl ri» monoqrafiyas . Bak ,
“T hsil” elm – istehsalat m rk zi, 1998, 222 s h.
2000-ci ild «Müasir Az rbaycan dilinin morfologiyas », I
hiss monoqrafiyas . Bak , “Elm”, 2000, 280 s h.
2001-ci ild «Türkologiyan n intibah dövrü» adl d rs v saiti.
Bak , “Adilo lu”, 2001, 173 s h.
2003-cü ild «Az rbaycan dili 6-7». Bak , “T hsil”, 2003, 256 s h.
2004-cü ild «Az rbaycan dili: dün n, bu gün» d rs v saiti.
Bak , “Adilo lu”, 2004, 232 s h.
2006-c ild «Türkologiyaya giri ». Bak , “Nurlan”, 2006;
Bak , “Bak çap evi”, 2013, 384 s h.
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
152
2007-ci ild “Müasir Az rbaycan dili: fonetika, yaz , lifba,
qrafika”. Bak , “Nurlan”, 2007, 310 s hif ; Bak , “Bak Çap Evi”,
2013, 310 s h.
2008-ci ild “Müasir Az rbaycan dilinin leksikologiyas . Bak ,
“Nurlan”, 2008, 442 s h.
2009-cu ild Mahmud Ka arinin “Divani lü t-it-türk”
s rind etnoniml r”. Bak , “Garisma” MMC, 2009, 110 s h.
“224 q dim türk sözü”. Bak , “Elm v t hsil”, 2010, 350 s h.
“Az rbaycan dili antologiyas ”. Bak , “Bak Çap Evi”, 2013,
648 s hif v s.
Onu da qeyd ed k ki, Az rbaycan dilçiliyinin, türkoloji dilçi-
liyin n müasir m s l l ri, probleml ri Buludxan mü llimin elmi
yarad c l n n sas n t kil edir. Müasir Az rbaycan d bi dili;
Az rbaycan dili elminin tarixi v metodologiyas ; Az rbaycan dili-
nin müasir probleml ri; Müasir
Az rbaycan dilinin fonetikas ; Mü-
asir Az rbaycan dilinin leksikologiyas ; Müasir Az rbaycan dilinin
morfologiyas ; Türk dill rinin müqayis si v s.
1990-c ild indiki ADPU-nun filologiya fakült sini f rql nm
diplomu il bitirmi , bilik, bacar na, h m d elm olan böyük ma-
ra na gör Müasir Az rbaycan dili kafedras nda saxlan lm d r.
1992-ci ild namiz dlik, 1999-cu ild doktorluq dissertasiyas
müdafi etmi dir. O, tan nan, say l b-seçil n professordur.
Prof. B. .X lilov 1990-c ild n indiy kimi m zunu oldu u
Az rbaycan Dövl t Pedaqoji Universitetind f aliyy t göst rir.
O, f al ictimaiyy tçidir. Respublikan n televiziya kanallar nda
v radio
verili l rind dilimiz, d biyyat m z v m d niyy timizl
ba l münt z m ç x edir. 2011-c ild “M rh m t elçisi” beyn l-
xalq ictimai-siyasi, analitik jurnal t r find n Az rbaycan milli
d biyyat n n inki af nda böyük xidm tl rin gör “Elm f daisi”
diplomu il t ltif edilmi dir. 2013-cü ild n AAK- n Filologiya ix-
tisas üzr Ekspert uras n n üzvüdür.
P r o f e s s o r B u l u d x a n
z i z o l u X l i l o v u n B B L O Q R A F Y A S I
153
Buludxan mü llim Az rbaycan Yaz ç lar Birliyinin, Az rbay-
can Jurnalistl r Birliyinin v Yaz ç lar Birliyind ki “ rs” Komissi-
yas n n üzvüdür.
B. .X lilov 2001-ci ild « lin alimi» nominasiyas n n, 2003-cü
ild «Vektor» Beyn lxalq Elm M rk zi Mükafat Komissiyas n n
q rar il «Az rbaycan n g nc aliml ri» Beyn lxalq layih sinin
qalibi olmu dur.
Bu yuxar da seçm üsulu il qeyd
etdikl rim professor Bulud-
xan mü llimin gördüyü i l rin cüzi bir hiss sidir. Buludxan kimi
t dqiqatç mü llim çox azd r.
Q sa bir ha iy : M n ADPU-d d rs deyirdim Akademiyadan
oraya getm k üçün n asan yol metroydu. Bir gün yen d rs
dem y ged rk n metronun qaranl q t r find Buludxan mü llimi
gördüm. Ona yax nla b, n üçün onun bel dayand n soru dum.
Düzü bir az q zard , amma cavab verm di. Bu hadis bir neç d f
t krar olundu. M n ona dedim, qarda , Allah s ni bu qaranl q
yerd n i ql dünyaya ç xars n. Cavab verdi ki,
Allah n köm yi il
ç xacam. M ni çox utand rma, xahi edir m bu görü ümüzü insti-
tutda heç kim söyl m . Bu t xmini 15, 20 il bundan qabaq olmu -
dur. M n d o vaxtdan susmu am. Ancaq indi döz bilm dim. S n
dem Buludxan mü llimi bir q
ng, a ll , kamall , göz l bir q z
qaranl q m kanda, bir aya n n üstünd dayanma a m cbur edib.
ndi h min o q
ng q z Buludxan mü llim 2 (iki) övlad b x
etmi dir. Allah onun da, o gül balalar n n da Buludxanla b rab r
canlar n sa etsin. Onlar n bu i ql dünyada 100 (yüz) il ya ama-
lar n arzu edir m. Dostum, qarda m “50” var nd “50”sini d m n
arzulay ram! Buludxan mü llim, elmd karvan
yeri in möhk m v
davaml olsun.
M
diyev Qara ,
professor