İslam inanclara təzyiq göstərilməsini qəbul etmir. Bir kimsənin müsəlman
olması tamamilə öz qərarına bağlıdır. Bunun üçün bir dini quruluşun təsdiq
etməsi ilə bağlı şərt yoxdur. Vəftizə bənzər bir mərasimin təşkil edilməsinə də
ehtiyac yoxdur. Çünki nə din adamı, nə də bir başqa şəxs, Allah adına hərəkət
edə bilməz. Allah müsəlman olmağı elə bir prinsipə əsaslandırmışdır ki, buna
heç kim qarışa bilməz. Çünki dinin kökü imandır. İmanın əsası da ürəkdən qəbul
etmək, yəni qəlb ilə təsdiqdir. Qəlbdəki təsdiqi bir o şəxs, bir də Allah bilir.
Bura insanın ən azad olduğu yerdir. Bu səbəblə heç kimsə bir inancı qəbul
etməyə vəya inkara məcbur edilə bilməz.
18. Kilsəyə bənzər bir təşkilatı olmayan, din adamlarını bir ruhani lider deyil,
sadəcə din mövzusunda cəmiyyəti maarifləndirən və onlara nümunə olmağa
çalışan və qapısını teokratiyaya tamamilə bağlamış olan bir dinin yayıldığı yerdə
laisizm nəyi ifadə edə bilər?!
Elə problem də tam bu nöqtədə doğmaqdadır. Burada laisizmi İslamın
alternativi sayan və onu dinə qarşı imiş kimi qəbul edənlər ortaya çıxmaqdadır.
19. Müsəlmanların yaşadığı ölkələrdə az sayılmayacaq qədər ateist,
11
yəni heç
bir dini qəbul etməyən insanlar vardır. Bir çoxları da dinə kənardan baxırlar;
hüquqi bir təşkilatdır. Şeyxülislam siyasi bir nüfuza sahib idi. Vəzifəyə gəlməsi və vəzifədən ayrılması siyasi
aftoritetin əmri ilə olurdu. Nəticədə bir qanunla bu məqam ortadan qaldırılmışdır. Amma dövlətlər yüz dəfələrlə
qanun çıxarsa kilisənin varlığını ortadan qaldıra bilməzlər.
11
Ateizm, tanrı tanımamaq mənasına gəlir. Adına istəyir təbiət, istəyir Göy Tanrısı nə istəyir deyilsin, bütün
varlıqları yaradan və kainatın tək hakimi olan Allahı inkar etmək mümkün olmadğından tanrıtanımayan, atasını
tanımayan insana bənzəyir. O ən çətin zamanında necə atasını axtarırsa tanrı tanımaz da möhkəm dara düşəndə
Allaha sığınır. Əslində bunlar hər şeyi verən amma özlərinə əmr verməyən bir Allah istəyirlər.
Bəzi kimsələrdə Allaha inandıqlarını açıq şəkildə deyirlər və ateizmi rədd edərlər. Amma Allahın və
peyğəmbərin əmrlərini, öz anlayışlarına görə siniflərə ayırır, bir qismini qəbul edər, bir qismini də rədd edərlər.
Bunların vəziyyəti, Quranda yer alan şeytanın vəziyyətinə bənzəyir. Şeytanı o hala gətirən Allahın bir tək əmrini
bəyənməməsidir. Yoxsa o Allaha, axirət gününə və inanması lazım olan bir çox şeyə inanır. Quranda bunu açıq
tərzdə ifadə edən ayələr vardır. Ahzab sürəsinin 36-cı ayəsi belədir:
“ Allah və Rəsulu bir işdə höküm verincə inanmış heç bir kişi və qadın o işlə əlaqəli davranışlarında sərbəst ola
bilməzlər.”
Müsəlman bu ayəyə uyğun tərzdə davranır.
ondan bəyəndiklərini alır, bəyənmədiklərini də kənara atırlar. Xalqın əksəriyyəti
bu mövqedədir. Türkiyədəki ateistlər din ilə əlaqədar hər bir mənzərəni laisizmə
zidd saydıqları halda dinə kənardan baxanlar yəni dindən istədiyini alanlar da
özlərinin xoşlamadıqları dini görüntüləri laisizmə zidd sayıb ortadan qaldırmağa
çalışırlar. Onlar laisizmi bir təşkilatın hakimiyyətinə qarşı mübarizə amalı
çərçivəsində çıxararaq, birbaşa dinə qarşı mübarizəyə çevirmişlər. Onlara görə
Allahın sosial və ictimai sahələrlə əlaqədar əmrləri dövrümüzdə icra edilə
bilməz. O sahədə səlahiyyətli olanlar özləridir. Bunu çoxu açıq şəkildə ifadə
etmir, amma söz, davranış və hərəkətlərinə başqa bir məna da verilə bilməz.
Belələrinin qərar və hərəkətləri insanların şəxsi həyatları ilə əlaqədar olsa belə
dinə zidd olduğu əsas götürülərək həmin qərar və hərəkətlərə qarşı çıxılmasını
əsla qəbul etməzlər. Onların görüşlərinə zidd olan dini əmr və tədbirlər ya
dəyişdirilməli, ya da qüvvədən düşürülməlidir. Onların hörmət qoyduqları din,
öz düşüncələrinə uyğun gələn dindir. İslam dini ilə bağlı qərar qəbul etmək
səlahiyyətinin Quran, sünnət və din alimlərinə deyil, onların özlərinə məxsus
olduğunu düşünürlər. Yəni insanlar ancaq onların icazə verdikləri çərçivədə
dindar ola bilərlər.
20. Vicdanlara sıxışdırılmaq istənilən din İslam dini olduqda ona qarşı mübarizə
çox çətin olur. Çünki İslama qarşı çıxmaq hər şeydən əvvəl üniversal dəyərlərə,
fitrətə qarşı çıxmaqdır. Çünki İslamın istədiyi şeylər insan təbiəti və sosial
həyatla yəni bütün üniversal dəyərlərlə tam bir uyğunlaşma şəklindədir. Çünki
bu din o dəyərləri qoyan Allahın dinidir. Quranda belə buyurulur:
“Sən üzünü tam doğru bu dinə, Allahın fitrətinə (yaratma qanununa) tərəf
çevir. O insanları ona görə yaratmışdır. Allahın yaratdığının yerini tuta
biləcək bir şey yoxdur. Sağlam din məhz bu dindir. Ancaq insanların çoxu
bunu bilməzlər”. (Rum 30/30)
21. Bu səbəblə onlara laiqliyin nə olduğundan, insan haqlarından, konstitusiya
və qanunlarla tanınmış haqlardan və üniversal dəyərlərdən bəhs etdiyiniz vaxt,
ölkənin xüsusi şərtlərini irəli sürərək qəbul etməzlər. Laiqlik dövlətə aid bir
xüsusiyyət olduğu halda onu özlərinə aid bir xüsusiyyət olaraq görür və “ Mən
laiqəm, sən laiq deyilsən,” kimi ifadələr işlədirlər. İnsanları da “ laiq olanlar və
olmayanlar” deyə ikiyə bölərlər. Bunlar öz vicdanlarına qarşı da rahat deyillər.
Vicdanlarını rahatlatmaq üçün bəzən elədiklərinin doğru olmadığını qəbul
edənlər də olur. Elə bütün hüzursuzluqların kökündə bu xətalı düşüncə və
davranış vardır. Bunlarla ediləcək ən təsirli mübarizə, bezmədən, yorulmadan
doğruları çatdırmaqdır. Çünki üniversal dəyərlərə qarşı mübarizə tam başından
məğlub edilmiş mübarizədir. Əgər o dəyərlərin səmimi müdafiəçiləri varsa onlar
qısa zamanda müvəffəqiyyət əldə edərlər.
3) QURANA UYĞUN MÜSƏLMANLIQ
22. İslam Allahın dini, Həzrət Məhəmməd - Ona dua və salam olsun! - isə
Allahın son elçisidir. Qurani-kərim, həm Həzrət Məhəmmədin Allahın elçisi
olduğunun sübutu, həm də Allahın insanlardan nə istədiyini açıq şəkildə bəyan
edən və etibarlı yollarla bizə gəlib çatan ilahi kitabdır. Bu səbəbdən Quranı
yaxşı başa düşmək lazımdır.
Allah Təala belə buyurur:
“Onlar Quran üzərində düşünməzlərmi? Yoxsa qəlblər üzərində kilidlərmi
vardır?”(Muhamməd 47/24)
“And olsun ki, biz Quranı üzərində düşünülsün deyə belə asanlaşdırdıq.
Amma heç bir düşünən varmı?” (Qəmər 54/17, 22, 32 və 40)
23. Müsəlmanlar Quran haqqında düşünməyi əsrlər boyu unutdular. Quran
üzərində dərindən düşünməyin əhəmiyyəti unudulduqda isə o, əlçatmaz,
müqəddəs bir kitab sayıldı və bizim üçün anlaşılmaz olduğuna dair bir düşüncə
formalaşdı. Sonra keçmişdəkilərin hər şeyi həll etdiyinə dair fikir müdafiə edildi
və yeniliklərə qapılar bağlandı. Nəhayət, Quran ancaq savab qazanmaq üçün
oxunan bir kitaba çevrildi.