Microsoft Word Fiziki terbiye 9 derslik fin+. docx

166  
 
 
 
1.
 
Kürək üstə uzanaraq əllərlə baş arxasında stolun və ya şkafın ayağından 
tutmaq və düz qıçları qaldırıb-endirmək    8-12 dəfə  (Şəkil 115). 
Əgər ilkin vaxtlarda hərəkəti bu cür icra etmək çətinlik törədirsə, qıçları 
dizdən azacıq bükmək olar. 
 
 Şəkil 115   
 
 
2.
 
Çıxış  vəziyyəti:  əsas duruş. Gimnastika ağacını 
çiyinlər üzərinə qoyun və  əllərinizi onun üstünə keçirin. 
Gövdə  qıçlarla düzbucaq əmələ  gətirənə  qədər irəliyə  əyi-
lin. Gövdənin sağa və sola fırlanma hərəkətini gimnastika 
ağacının ucunu sağ  və sol ayağa toxundurmaqla icra edin 
(Şəkil 116). 
 
 
 
 
 
 
 
Şəkil 116 
 
 
 
Qol və çiyin qurşağı əzələləri üçün hərəkətlər: 
1.
 
Uzanaraq dayaqdan (əllər çiyin enində – 1, əllər çiyin enindən aralı – 2) 
qolların bükülüb-açılması (Şəkil 117). 
 
 
Şəkil 117 
(
)
Çap üçün deyil

---

 
167 
 
2.
 
Hər iki əllə stulun söykənəcəyindən tutaraq 
yuxarıya düz qollarla qaldırıb-endirmək. Hərəkət əvvəlcə 
bir yaxınlaşmada, sonra isə üç yaxınlaşmada icra edilir   
8-10 dəfə  (Şəkil 118). 
 
 
 
 
 
Şəkil 118 
 
 
 
 
 
3.
 
İki stul söykənəcəkləri üz-
üzə olmaqla bir-birindən 1 metr mə-
safədə qoyulur. Onların üzərinə gim-
nastika ağacı qoyulur. Uzanaraq  dar
t
-
ınma düz və əli çevirərək tutmada icra 
edilir. Hərəkət 3 yaxınlaşmada tam 
yorulana qədər icra olunur (Şəkil 
119). 
 
 
Şəkil 119 
 
 
 
4.
 
Turnikdə sallanmadan dartı-
naraq növbəli olaraq çənə  və boynun 
arxası turnikə toxundurulur. Hərəkət 3 
yaxınlaşmada mümkün olan sayda ye-
rinə yetirilir (Şəkil 120). 
 
 
 
 
 
Şəkil 120 
 
 
 
(
)
Çap üçün deyil

---

168  
 
 
 
5.
 
Döşəmədə oturaraq əllərlə arxada stulun 
oturacağına istinad etmək. Qolların bükülüb-
açılması. Hərəkət 2 yaxınlaşmada və hər birində 8-
10 təkrarla yerinə yetirilir. 2 X 8-10 dəfə  (Şəkil 
121). 
 
 
 
Şəkil 121 
 
 
 
 
 
 
Digər əzələ qrupları üçün hərəkətlər: 
 
1.
 
Kürək  əzələləri üçün hərəkət. Stul və ya skamya üzərində üzü aşağı 
uzanaraq ayaqlar arxadan tərpənməyən  əşyaya istinad edir, qollar baş arxasında. 
Gövdənin endirilib-qaldırılması.  İlk hallarda hərəkətin icrası üçün əlləri gövdə 
yanında saxlamaq da olar. Hərəkət 3 yaxınlaşmada 6-8 dəfə icra edilir. 3 X 6-8 
dəfə  (Şəkil 122). 
 
 
Şəkil 122 
 
2.
 
Qıç  əzələləri üçün hərəkət. Çıxış  vəziyyəti: duruş, 
ayaqlar çiyin enində,  əllər baş arxasında. Dərin oturuş, hər iki 
qıçın təkanı ilə yuxarıya tullanma, yumşaq yerə enmə, yenidən 
oturuş. Hərəkət 2 yaxınlaşmada 8-10 dəfə icra edilir. 2 X  8-10 
dəfə  (Şəkil 123). 
 
 
 
Şəkil 123 
 
(
)
(
)
(
)
Çap üçün deyil

---

 
169 
 
3.
 
Nəli əzələlər üçün hərəkətlər. Çıxış vəziyyəti: 
duruş, pəncə altına hündürlüyü 5-6 sm. olan taxta list 
qoyulur,  əllərlə stulun söykənəcəyindən tutulur. 
Pəncənin ucları üzərinə qalxıb 2-3 san. dayanmaq, aşa-
ğı enmək. Pəncənin ucunu yuxarıya çəkmək, 2-3 san. 
saxlamaq. Hərəkəti 2 yaxınlaşmada 10-12 dəfə  təkrar 
etmək. 2 X 10-12 dəfə (Şəkil 124). 
 
 
 
 
Şəkil 124 
 
 
 
Rezin amartizatorlarla hərəkətlər: 
 
1.
 
Çıxış  vəziyyəti: kürək üzərində uzan-
maq, rezin amartizatorlar sağ  və sol tərəfdən 
bərkidilir. Onların ucundan tutub düz qolları sinə 
önündə bir-birinə çatdırmaq. Hərəkət 3 yaxın-
laşmada, hər birində 8-10 dəfə təkrar edilir. 3 X 
8-10 dəfə  (Şəkil 125). 
 
 
Şəkil 125 
 
 
2.
 
Çıxış  vəziyyəti: döşəmədə oturuş, 
amartizatorlar ayaq pəncələrinə  bərkidilir.  İrəli 
uzanmış  əllərlə amartizatorların ucundan tutub 
qarına tərəf çəkmək lazımdır. Hərəkət 3 yaxın-
laşmada 8-10 dəfə icra edilir. 3 X 8-10 dəfə 
(Şəkil 126). 
 
 
 
Şəkil 126 
 
 
 
(
)
(
)
(
)
Çap üçün deyil

---

170  
 
 
 
3.
 
Kürəyi divara və ya qapıya tərəf olmaqla duruş, 
amartizatorlar divara və ya qapıya bərkidilir. Yuxarı 
qaldırılıb arxaya aparılmış  əllərlə amartizatorların 
ucundan tutub irəliyə-aşağıya hərəkət etdirmək. Hərəkət 3 
yaxınlaşmada hər birində 10-12 dəfə icra edilir. 3 X 10-
12 dəfə  (Şəkil 127). 
 
 
 
 
 
 
Şəkil 127 
 
 
 
4.
 
Ç.v. rezin amartizatorların ortasında ayaqlar çiyin 
enində aralı duruş. Amartizatorlar hər iki tərəfdən çiyin 
üzərindən keçərək  əllə tutulur. Bir qədər dartırlır (hər bir kəsin 
hazırlıq səviyyəsinə müvafiq) və oturub-qalxma hərəkəti yerinə 
yetirilir. Hərəkət 5 yaxınlaşmada 6-8 dəfə icra olunur. 5 X 6-8 
dəfə  (Şəkil 128). 
 
 
 
Şəkil 128 
 
 
 
5.
 
Ç.v. stulda oturuş,  əllər oturacağın 
arxasına istinad edilir. Rezin amartizatorun bir 
ucu stulun arxa ayağına, digəri isə ayaq 
pəncəsinə  bərkidilir. Qıçı irəliyə düzəltmək və 
ç.v. qayıtmaq. Hərəkət 2 yaxınlaşmada 10-15 
dəfə icra edilir. 2 X 10-15 dəfə (Şəkil 129). 
 
 
 
 
 
Şəkil 129 
 
(
)
(
)
(
)
Çap üçün deyil

---