Microsoft Word hazir h.?24 Автосохраненный doc
Yüklə 2,17 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Heydər Əliyev
__________________________________________ 7 bölgəyə gəlməyiniz çox sevindirici haldır. Məni daha da məmnun edən odur ki, indi Minsk qrupunun nümayəndələrinin tərkibinə Amerika Birləşmiş Ştatlarının, Rusiyanın, Fransanın, beynəlxalq təşkilatların, dünyanın maliyyə qurumlarının, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının, Dünya Bankının və s. nümayəndələri də daxildir. Bu, yaxşı bir əlamətdir və onu göstərir ki, biz irəli gedə bilərik. Siz Ermənistanda, Dağlıq Qarabağda olmusunuz. Məlumat aldıq ki, siz hətta Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən işğal edilmiş Ağdam şəhərində olmusunuz. Azərbaycanın bir-iki bölgəsində məskunlaşmış, çadırlarda yaşayan qaçqınlarımızla dekabrın 14-də səhər tezdən görüşmüsünüz. Düşünürəm ki, indi sizin çox böyük təəssüratlarınız var. Azərbaycanın xarici işlər naziri və Baş naziri ilə də sizin görüşünüz olubdur. Arzu edərdim ki, bütün bu təəssüratlarınız haqqında mənə də danışasınız. Buyurun.
bildirirəm. Hər şeydən öncə, icazə verin, Sizin fikirlərinizə şərik olduğumu bildirim ki, 1999-cu il Minsk qrupu üçün yaddaqalan il olmayacaqdır. Lakin icazə verin, onu da deyim, - biz hesab edirik ki, 1999-cu il Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin aradan qaldırılması üçün çox mühüm və əhəmiyyətli bir il kimi yadda qalacaqdır. Məhz bu il Sizinlə Ermənistan prezidenti Koçaryan arasında bir sıra danışıqlar olubdur. Bu danışıqlar bütün sülh prosesinə böyük təkan verib, dəyişikliklər əmələ gətiribdir. Şübhəsiz ki, Sizin bu görüşlərinizə xarici işlər nazirlərinin və müdafiə nazirlərinin görüşlərini də əlavə etmək mümkündür. Bütün bu görüşlər bir daha onu göstərir ki, münaqişənin dinc vəsitələrlə aradan qaldırılması mümkündür. Mənə belə gəlir ki, keçən ay İstanbulda bu, özünü bir daha göstərdi. İstanbul sammiti çərçivəsində gedən böyük iclasların, ayrı-ayrı dəhlizlərdə olan söhbətlərin əsas mövzusu Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ətrafında idi. Bu danışıqların, söhbətlərin əsas məğzi münaqişənin aradan qaldırılması üçün mövcud olan problemlərdən, çətinliklərdən, məsələnin həlli üçün imkanlardan, vədlərdən və mümkün yolların axtarılmasından ibarət idi. Bizim ölkənin - ABŞ-ın prezidenti Bill Klinton, Fransa prezidenti Jak Şirak, Rusiya prezidenti Boris Yeltsin, Türkiyə prezidenti Süleyman Dəmirəl arasında olan görüşlərdə də əsas mövzulardan biri məhz Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin aradan qaldırılması məsələsi idi. Bütün bu görüşlərin ən əsas nəticəsi ondan ibarət olubdur ki, sadaladığım ölkələr Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu ilə
__________________________________________ 8 aradan qaldırılmasına axıradək sadiq olacaqlarını bəyan ediblər və bu barədə öz öhdəliklərini bir daha təsdiqləyiblər. Cənab prezident, şübhəsiz ki, bütün bu proseslər Sizin başladığınız dialoqdan sonra yaranıbdır. Prezident Heydər Əliyevin və prezident Robert Koçaryanın iştirakı ilə İstanbulda Minsk qrupunun üzvü olan ölkələrin xarici işlər nazirlərinin görüşü keçirildi. Bu görüşdə ən əsas ideya Minsk qrupunun yenidən regiona qaytarılması, sülh prosesinə yeni qüvvə vermək məsələsi oldu. Minsk qrupunun həmsədrləri regiona axırıncı dəfə 13 ay bundan
öncə gəlmişdilər. Məhz o zaman «ümumi dövlət» layihəsi irəli sürülmüşdü. Mən onu da qeyd etmək istəyirəm ki, indi Sizinlə üzbəüz əyləşmiş bu üç həmsədrdən heç biri həmsədr deyildi. Bilmirəm, bu məsələnin bizimlə bağlılığı var, yoxsa yoxdur. Heydər Əliyev: Yox, bu çox yaxşı haldır. Çünki üçünüz də yeni adamlarsınız.Ona görə də köhnə fikirlərin, necə deyərlər, quyruğundan yapışmayacaqsınız. Bu, xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Siz də, cənab Qribkov da, cənab Qayard da - üçünüz da yenisiniz.
bizim bu ziyarətimizi Minsk qrupu həmsədrlərinin 13 ay bundan əvvəlki ziyarəti ilə müqayisə eldikdə daha da məmnun qalacaqsınız. Bizim budəfəki missiyamızın iki əsas məqsədi vardır. Bunlardan birincisi yeni təklif üzərində işə başlamaqdır. Şübhəsiz ki, yeni təklif üzərində işimiz Sizinlə prezident Koçaryan arasındakı danışıqlar nəticəsində əldə edilmiş müsbət ab-havaya əsaslanacaqdır. İkinci məqsədimiz isə işğaldan azad ediləcək torpaqlarda bərpa və yenidənqurma işləri aparılması imkanlarına daha yaxından nəzər salmaqdır. Bu, bizim üçün çox mühüm məsələdir. Nəzərə alsaq ki, münaqişənin həllinin çox uzaqda olmadığı imkanı göründükdə bu məsələnin əhəmiyyəti diqqətimizi xüsusi cəlb edəcəkdir. Məhz buna görə da biz əvvəllər elmədiyimiz işi bu səfər zamanı etdik və bir çox tədbirlər gördük. Biz üç gün bundan əvvəl Ermənistan ilə Naxçıvan və Türkiyə sərhədinə getdik və orada infrastrukturların bərpası imkanlarını araşdırdıq. __________________________________________ 9
Keri Kavano: Sədərəklə Ermənistanın sərhədinə getmişdik. Çünki orada həm dəmir yolları, həm də elektrik təchizatı qurğuları sıradan çıxıbdır.
Naxçıvana keçməmisiniz. Keri Kavano: Bəli, biz bu müşahidələri Ermənistan tərəfində apardıq. Sonra biz Ermənistandan Xankəndiyə qədər ərazidəki ehtiyaclara nəzər saldıq. Siz doğru qeyd etdiniz, biz həmçinin Ağdamda olduq. Məqsədimiz də ondan ibarət idi ki, işğal altında olan torpaqlarda nələrin baş verdiyini öz gözlərimizlə görək və həmin torpaqlara insanların qaytarılması üçün hansı işlər aparılmasına ehtiyac olduğunu bilavəsitə nəzardən keçirək. Bir daha qeyd edirəm ki, bu işlər əvvəllər heç kim tərəfindən görülməmişdi və heç bir xarici nümayəndə heyəti qrup halında bu cür missiyanı yerinə yetirməmişdi. Mən qeyd etmək isiəyirəm ki, şəxsən bizim, yəni həmsədrlərin ixtisası heç də iqtisadi sahəyə aid deyildir. Biz siyasətlə, bir də sülhün əldə olunması ilə məşğuluq. Lakin biz bu yerlərə baxdıq və o yerlərdə ehtiyacların nədən ibarət olduğunu digər şəxslərin müşayiəti ilə bir daha gördük. Biz Birləşmiş Millətlər Təşkilatının, Dünya Bankının nümayəndələri ilə bu ehtiyaclar barədə xeyli danışıqlar aparmışıq. Biz bu gün Bərdə və Biləsuvar rayonlarında olduq. Onu da demək istəyirəm ki, orada gördüklərimiz bizdə dərin iz buraxdı. Bu insanlar həddən çox - uzun illərdir ki, belə ağır, dözülməz şəraitdə yaşayıblar. Biz hətta Biləsuvarda elə oğlan uşaqları gördük ki, qaçqın şəhərciyində, düşərgəsində doğulublar, indi həmin düşərgədə məktəbə gedirlər. Onlar düşərgədən kənarda heç bir yerdə olmayıblar. Bu uşaqlar palçıqdan hazırlanmış və palçıq üzərində qurulmuş komalarda yaşayırlar. Həmin ailələrin bəziləri də məhz elə Ağdam şəhərindən idilər. Ağdamda isə biz hər şeyin dağıdıldığını və yerlə yeksan olduğunu gördük. Bütün bunları görmək bizim qəlbimizi ağrıtdı. Bu hisslər bizi bir daha ona yönəldir, ona sövq edir ki, biz Ermənistan - Azərbaycan münaqişəsinin tezliklə aradan qaldırılmasında mütləq irəliləyiş əldə etməliyik.
Yüklə 2,17 Mb. Dostları ilə paylaş:
|