Microsoft Word heyd?R. doc 23 axirinci doc
Yüklə 2,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 166. Şimali Kipr Cümhuriyyəti
- 170. Mustafa Kamal Atatürk
- 172. 1993-cü il iyun hadisələri
- 178. Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri, BƏƏ
___________________________________________________452 166. Şimali Kipr Cümhuriyyəti - 1974-cü ildə Yunanıstanda hakimiyyətə gəlmiş hərbi xunta Kiprin yunan irticaçıları ilə birlikdə Kipri Yunanıstana birləşdirmək məqsədilə ölkədə hərbi çevriliş etdilər və prezident Makariosu hakimiyyətdən uzaqlaşdırdılar. Bundan narahat olan Türkiyə Respublikası Kiprin türk icmasını müdafiə etmək məqsədilə oraya hərbi qüvvələr yeritdi və türk icması yaşayan ərazini yunan irticaçılarından təmizlədi. 1975-ci ildə Türkiyə-Kipr administrasiyası bu ərazidə federativ türk dövləti - Kipr Respublikasını elan etdilər. 1983-cü ildə bu dövlətin qanunverici orqanı Şimali Kipr Türk dövləti (ŞKTR) - Kıbrıs elan etdi. -241, 255, 256, 271.
müharibəsindən sonra London universitetində hüquq fakültəsini bitirmiş və Kiprə qayıtmışdır. Gündəlik hadisələr və senaratist EOKA təşkilatı tərəfdarlarının Kiprin Yunanıstana birləşdirilməsi çağırışları Kipr türklərinin səbr kasasını doldurdu və ingilis qubernatoruna protest məktubunu yazmağa vadar etdi. - Yunanların mürtəce siyasətini Qərb dövlətləri də müdafiə edirdi. Məhz buna görə uzun müddət Türkiyədə yaşayan Denktaş 1963-cü il (o Kiprdə non-qrat elan edilmişdi) hadisələri zamanı gizlin Kiprə qayıtdı. Kipr türklərinin xahişi ilə türk ordusu 1974-cü ildə Kiprə girdi, Şimali Kipr Türk dövləti yaradıldı. Bundan sonra Denktaş Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin prezidenti seçildi. - 241, 255, 256, 271. 168. Böyük Millət Məclisi (BMM) - Türkiyənin ali qanunverici orqanı. Parlament 1920-ci il aprelin 23-də yaradılmışdır. BMM-nin ilk sədri M.K.Atatürk olmuşdur. BMM iki palatadan ibarətdir: Senat (yuxarı palata) və Milli palata. BMM məclis üzvlərindən respublika prezidentini seçir. - 244. 169. «Soyuq müharibə» - keçmiş SSRİ və müttəfiqləri, digər tərəfdən isə ABŞ və onun müttəfiqləri arasında olan hərbi-siyasi konfrantasiya. «Soyuq müharibə» İkinci dünya müharibəsindən sonra yaranmış və ona 90-cı illərin əvvəlinə qədər SSRİ- də və digər sosialist ölkələrində siyasi və sosial dəyişikliklər nəticəsində son qoyulmuşdur. - 245, 294, 322
dövlət, siyasi və hərbi xadimi, Türkiyə Respublikasının
___________________________________________________453
banisi və ilk prezidenti (1923-38). Birinci dünya müharibəsi zamanı Dardanel boğazının müdafiəsində (1915) şücaət göstərmişdir. Atatürk 1919-cu ildən «kamalçılar» milli azadlıq hərəkatına başçılıq etmişdir. 1920-ci ildə Atatürk Ankarada yeni parlament - Türkiyə Böyük Millət Məclisini (TBMM) yaratdı, məclisin və təşkil edibn hökumətin sədri seçildi. Sakarya çayı yaxınlığında qələbəyə görə TBMM Atatürkə marşal rütbəsi və «Qazi» fəxri adını vermişdir. 1922-ci ildə Atatürkün komandanlığı ilə türk ordusu Türkiyəni xarici müdaxiləçilərdən tamamilə azad etdi. Atatürk soy adı ona 1934-cü ildə TBMM tərəfindən verilmişdir. -248, 255, 257, 259, 263.
Cəmiyyətləri Birliyinin fəxri prezidenti, elmlər doktoru, professor. 1963- 65-ci illərdə Ankarada Uşaq Sağlamlığı İnstitutunun direktoru, 1977-93- cü illərdə institutun icraçı direktoru, 1992-ci ildən isə fəxri prezidenti, 1968-73-cü illərdə Pediatorların Tibb Assosiasiyasının prezidentidir. 1959-cu ildən YUNİSEF-in İcraiyyə Komitəsinin üzvüdür. İki dəfə Bilkənd Universitetinin sədri və rektoru olmuş, 1975-ci ildən isə universitetin fəxri rektorudur. İ.Doğramacı Azərbaycan MEA-nın fəxri üzvü, Azərbaycan Dövlət Tibb Universitetinin fəxri doktorudur. Azərbaycan Respublikasının «İstiqlal» ordeni ilə təltif olunmuşdur. - 249-250.
gətirmiş Gəncə hadisələri, Bakıda Ali Sovetin binası qarşısında keçirilən çoxsaylı mitinqlə, Heydər Əliyevin xalqın tələbilə Naxçıvandan Bakıya gəlməsi, Ali Sovetin sədri seçilməsi, o zamankı respublika prezidenti Ə.Əliyevin (Elçibəyin) Kələki kəndinə getməsi, Ali Sovetin sədri Heydər Əliyevin respublika prezidentinin vəzifəsini icra etməyə başlaması nəzərdə tutulur. - 263.
prezidenti, marşal. 1941-45-ci illərdə Yuqoslaviyada milli-azadlıq müharibəsi zamanı Xalq azadlıq ordusunun baş komandanı udmuşdu. 1945-ci ilin martında Yuqoslaviya Demokratik Federativ Müvəqqəti hökumətinin sədri, avqustunda isə Yuqoslaviya Federativ Xalq Respublikası hökumətinin başçısı seçilmişdi. Tito bloklara qoşulmamaq hərəkatının liderlərindən biri olmuşdur. - 267. ___________________________________________________454 174. Putin, Vladimir Vladimiroviç (d.1952) - 2000-cı ilin mayından Rusiya Federasiyasının prezidenti. 1975-97-ci illərdə bir sıra məsul vəzifələrdə çalışmışdır. 1998-ci ildə Rusiya Federasiyası prezidenti administrasiyasının rəhbəri, 1998-99-cu illərdə MTİ-in direktoru, 1999-cu ilin avqustundan Rusiya hökumətinin başçısı, 1999- cu ilin dekabrından Rusiya Federasiyasının prezidenti vəzifəsini icra etmişdir. - 277- 283.
175. Nazim İbrahimov, Nazim Hüseyn oğlu (d. 1963) - mühəndis. 1997-2000- ci illərdə Ukrayna Respublikasında Azərbaycan Respublikasının fovqəladə və səlahiyyətli səfiri. 2000-2002-ci illərdə Milli Məclisin deputatı. 2002-ci ildən Xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlılarla iş üzrə dövlət komitəsinin sədri. - 284-289, 294, 295.
yarımadasında dövlət. Sahəsi 110,9 min km2, əhalisi 8,4 milyon nəfərdir. İnzibati cəhətdən 9 vilayətə bölünür. Dövlət başçısı prezident, ali qanunverici orqanı - birpalatalı Xalq Məclisidir. Paytaxtı Sofiya şəhəridir. – 287, 293-328.
Sahəsi 236,8 min km2, əhalisi 5 milyon nəfərdir. Dövlət başçısı prezident, ali qanunverici orqanı birpalatalı Ali Xalq Məclisidir, Paytaxt Vyentyan şəhəridir. - 291.
min km
2 , əhalisi 2,5 milyon nəfərdir. BƏƏ-nin tərkibinə 7 əmirlik daxildir. Ali orqanı - Federal Milli Şuradır ki, prezidenti 5 il müddətinə seçir. Paytaxtı Əbu-Dabi şəhəridir. - 290.
Hüquqşünas. 1991-92-ci illərdə ədliyyə nazirinin müavini olmuşdur. 1997-ci ildən Bolqarıstan Respublikasının prezidentidir. - 293-328.
qoyulmuşdur. 1382-1878-ci ilin əvvəllərinə qədər Osmanlı imperiyasının tərkibində olmuşdur. 1879-cu ildən Bolqarıstanın paytaxtıdır. - 296, 299, 300, 301, 308, 312. 181. İNOQEYT - neft və qazın Avropaya ixracı proqramı. - 300, 301, 305, 306, 313, 315, 323.
Yüklə 2,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|