Microsoft Word heyd?R. doc 23 axirinci doc
Yüklə 2,69 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Bəxtiyar Vahabzadə
___________________________________________________74 malıdır, görüş qurtarır. Mən axşam buna veto qoydum. Səhər tezdən mənimlə görüşlər başladı. Əvvəl bütün dövlət başçıları ilə görüşə mən gedirdim. İndi onlar bir-bir mənim yanıma gəlirdilər. Özü də ki, ən böyük dövlətlərin başçıları. Ən böyük bir dövlətin başçısı mənə dedi ki, siz niyə belə edirsiniz, nədən ötrü belə edirsiniz? Dedim, bəs əlacımız nədir? Başqa əlacımız yoxdur. Siz nə üçün Ermənistana təsir edə bilmirsiniz ki, Azərbaycanın bu ədalətli təklifi orada əks olunsun? O mənə dedi ki, bilirsiniz, konsensus prinsipi vardır. Dedim, çox sağ olun, mən də bu konsensus prinsipindən istifadə edirəm. Mənə bir söz deyə bilmədi. Ondan sonra başladılar mənə yalvarmağa ki, bunu götür. Dedim, götürməyəcəyəm. Nə edirsinizsə edin, götürməyəcəyəm. Mən buradan çıxıb gedirəm, mən burada ədalət görmürəm, bu ATƏT-də ədalət görmürəm, çıxıb gedirəm. Məcbur oldular, həmin bu maddələr ki orada yazılmışdı, onu götürüb ayrıca, geniş bir sənəd kimi qəbul etsinlər. O da sədrin bəyanatı kimi qəbul olundu. Amma buna da səs vermək lazım idi. Onu da sədr elan edə bilməzdi. 54 dövlətdən 53-ü buna səs verdi. Demək, 53-ü bizim mövqeyimizi müdafiə etdi. Bir Ermənistandan savayı. Doğrudur, burada müxalifət bunu məğlubiyyət kimi qiymətləndirdi. Müxalifət qaraya ağ deyir, ağa qara deyir. Bu təbiidir. Mən buna, necə deyərlər, heç təəccüblənmirəm. Amma Ermənistanda matəm oldu. O vaxtdan üç il keçibdir. Biz o prinsiplərin həyata keçirilməsinə çalışırıq. Həmin o 53 dövlət ki, bunu dəstəkləyilədir, onların vasitəsilə, onlarla görüşərək, onlardan xahiş edərək Ermənistana bunu qəbul etdirə bilmirik. Siz bilirsiniz, Rusiyanın xarici işlər naziri sentyabrın əvvəlində burada olmuşdur. Əgər televiziyada gördünüzsə, - qəzetlərdə də yazılıb, - mən ona nə qədər kəskin sözlər dedim. Ondan sonra Amerika prezidentinin bu məsələlər üzrə xüsusi
___________________________________________________75 səfiri Kavano buraya gəlmişdi, - ona nə qədər kəskin sözlər dedim. Fransa Minsk qrupuna yeni səfirini təyin edibdir. Dünən ona nə qədər kəskin sözlər dedim. Ondan əvvəlkilərə də. Götürün, qəzetdən oxuyun.
qarşısında o cür kəskin sözləri ömründə heç vaxt eşitməmişdi. Başa düşürsünüz! Arada Çernomırdin bura gəldi. Artıq o, Baş nazir deyildi. Amma Yuqoslaviya məsələsini həll etmək üçün Yeltsin onu səlahiyyətli nümayəndəsi təyin etmişdi. Bu da bütün MDB ölkələrini gəzilə bizim fikirlərimizi öyrənmək üçün gəlmişdi. O, neçə il Baş nazir olmuşdu. Mən ona neçə dəfə demişdim ki, Azərbaycana gəl. Gələ bilməmişdi, vaxtı olmamışdı. Yuqoslaviya məsələsi qaldı kənarda, bütün mətbuatın qarşısında mən bunu əvvəldən axıra qədər ittiham etdim - Dağlıq Qarabağ məsələsi ilə əlaqədar. O bilmirdi nə etsin. Sonra gedib başqa bir MDB dövlətinin prezidenti ilə görüşündə - o, buradan sonra onun yanına getmişdi - demişdi ki, Heydər Əliyev məni elə bir vəziyyətə qoydu ki, bilmirəm nə edim. Çünki bütün mətbuatın qarşısında mənə o cür sözlər dedi, mən ona heç bir cavab verə bilmədim. Yaxşı, bundan artıq nə etmək olar? Mən əlimə ağac alıb bunların başını yarmayacağam ki! Ya tapança alilə bunları öldürməyəcəyəm ki! Başa düşürsünüz?! İndi həmin o Lissabon zirvə görüşünü götürək. O vaxta qədər Minsk qrupunda Rusiya hakim idi. Mən məsələni qoydum ki, artıq belə olmaz, gərək Amerika Birləşmiş Ştatları da Rusiya ilə bərabər həmsədr olsun. Amerika Birləşmiş Ştatları ilə danışdıq və söz verdilər ki, əgər onlar həmsədr olsalar, bu işi irəliyə apara biləcəklər. Biz bu təklifi verdik. Rusiya və Ermənistan Amerika Birləşmiş Ştatlarının əleyhinə
___________________________________________________76 çıxdılar. Mən dedim ki, yox. Amerika Birləşmiş Ştatlarının nümayəndələri də bizə deyirlər ki, siz möhkəm durun. Fransanın namizədliyini verdilər. Yanvar ayının 11-12-si idi. Fransanın prezidenti Jak Şirak məni rəsmi səfərə dəvət etmişdi. O vaxt da bu məsələ həll olunurdu. Mən gəldim, prezident sarayında - Yelisey sarayında o, məni təmtəraqlı qəbul etdi və danışıqlar apardı. Danışıqlarımızın yarısı bunun üstündə oldu ki, siz niyə bizim həmsədr olmağımızı istəmirsiniz? Təsəvvür edin, Fransanın prezidenti kimi çox hörmətli, dünya siyasətində böyük bir yer tutan adama - mən onun qonağı olduğum halda - üzbəüz dedim ki, biz sizə inanmırıq. Çünki burada ermənilər çoxdur, ermənilərin burada təsiri çoxdur. Biz sizə inanmırıq. Siz istəyirsiniz inciyin, istəyirsiniz inciməyin. O, mənə nə qədər dedi ki, biz Ermənistanla dostuq, bizim dostluğumuzun 300 illik tarixi vardır - bunlar həqiqətdir, amma biz Azərbaycanla da dost olmaq istəyirik və bu işə kömək etmək istəyirik. Başa düşürsünüz? Mən dedim, yox. Bunu kim edə bilər? Təsəvvür edirsiniz! Sonra mənə ordan-burdan bəzi sözlər də dedibr. Xarici işlər naziri ilə görüşəndə o mənə dedi ki, siz düz etmədiniz, yaxşı deyil, filan. Ancaq dedim, yox, Amerika olmalıdır. Sonra nə oldu? Sonra elə oldu ki, məcbur oldular mənim də təklifim qəbul edilsin, Rusiya ilə Ermənistanın da təklifi qəbul edilsin. Üç həmsədr olsun. Yəni burada kompromis oldu: Rusiya, Amerika Birləşmiş Ştatları, Fransa. Doğrudur, indi mən ədalət naminə demək istəyirəm ki, bəlkə də o vaxtlar mən səhv edirdim. Çünki Fransanın prezidenti Jak Şirak sonralar bütün hərəkətləri ilə sübut etdi ki, həqiqətən o, bu məsələnin həll olunmasına kömək etməyə çalışır. O mənə deyirdi ki, "biz Ermənistanla dostuq. O sözləri ki, biz Ermənistana deyə bilərik, heç kəs deyə bilməz. Ona görə siz nahaq bizdən imtina edirsiniz". Mən bu həqiqəti sonra gördüm və çox məmnunam ki, indi prezident Jak
Yüklə 2,69 Mb. Dostları ilə paylaş:
|