Microsoft Word inzibati huquq doc
Yüklə 3,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Sual IV. Daxili i şl ər sah əsind ə dövl ət idar əetm əsi
13
hakimiyyəti orqanları Azərbaycan Respublikasında vahid icra hakimiyyəti sistemini təşkil edir.
ə sasən, Azərbaycan dövləti unitar quruluş forması əsasında təşkil edilmişdir. cra hakimiyyəti orqanlarının səlahiyyətlərinin Konstitusiya və digər qanunvericilik aktları ilə dəqiq müəyyən olunması onların hüquqi təbiəti ilə bağlıdır. Məsələn: Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 114-cü maddəsinin 2-ci hissəsinə əsasən, Nazirlər Kabineti Azərbaycan Respublikası Prezidentinin yuxarı icra hakimiyyəti orqanıdır. Milli Təhlükəsizlik Nazirliyi, Daxili şlər Nazirliyi, Təhsil Nazirliyi və s. nazirliklər icra hakimiyyətinin mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarıdır. 9. cra hakimiyyəti inzibati hakimiyyətlə eyniləşdirilə bilməz. Beləki inzibati hakimiyyət məhkəmədən kənar səlahiyyətlərin, yəni inzibati məcburetmələrin yerinə yetirilməsi ilə bağlıdır. nzibati məcburetmə icra fəaliyyətinin qarşısında duran məsələlərə nail olma vasitələrindən biridir. Burada icra hakimiyyətinin məzmunu yalnız xəbərdaredici tədbirlərin tətbiq edilməsi ilə bitmir. Onun subyektlərinin malik olduqları hakimiyyət səlahiyyətləri bilavasitə məhkəmədənkənar qaydada həyata keçirilir. 10. cra hakimiyyəti dövlət hakimiyyətinin bütün vacib atributlarını özündə cəmləşdirməsi ilə xarakterizə olunur. Məsələn: maliyyə, ordu, polis, təhlükəsizlik xidmətləri, cəza çəkmə müəssisələri və s. Yuxarıda qeyd edilənlərdən belə bir nəticəyə gəlmək olar ki, icra hakimiyyəti ilə müqayisədə dövlət idarəetməsi daha geniş anlayışa malikdir. cra hakimiyyəti məlum mənada dövlət idarəetməsindən törəmişdir. O dövlət idarəetmə mexanizmində həyata keçirilən dövlət hakimiyyət səlahiyyətlərinin xarakter və həcmini müəyyən etmək üçün təşkil edilmişdir. Digər tərəfdən dövlət idarəetməsi icra hakimiyyətinin təcrübi cəhətdən həyata keçirilməsinə yönəldilmiş fəaliyyət növüdür. cra hakimiyyətinin əsas məqsədləri aşağıdakılardır: vətəndaşların, cəmiyyətin və dövlətin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi; ölkə iqtisadiyyatının inkişafı, vətəndaşların, cəmiyyətin və dövlətin rifahının yüksəldilməsi üçün şəraitin yaradılması; insan və vətəndaş hüquq və azadlıqlarının təmin edilməsi; insan və vətəndaşların mənəvi, sosial, iqtisadi və siyasi hüquq və azadlıqlarının reallaşdırılması, idarə, müəssisə və təşkilatların normal fəaliyyəti üçün şəraitin yaradılması. Sualı yekunlaşdıraraq bir daha qeyd etmək istərdim: 1. cra hakimiyyəti müəyyən dövlət orqanları və vəzifəli şəxslərin icraedici- sərəncamverici fəaliyyətlərini təşkil edən və həyata keçirən dövlət hakimiyyəti qollarından biridir. 2. cra hakimiyyəti dövlət hakimiyyətinin digər qollarından aşağıdakı xüsusiyyətlərinə görə fərqlənir: icra hakimiyyəti Azərbaycan Respublikası dövlət hakimiyyətinin nisbətən müstəqil qolu olub, dövlət hakimiyyətinin digər qolları olan qanunverici və məhkəmə hakimiyyəti ilə qarşılıqlı əlaqədədir. icra hakimiyyəti funksional səlahiyyət mənasında müstəqildir. icra hakimiyyəti dövlət hakimiyyət mexanizminin vacib atributudur.
14
icra hakimiyyəti hakimiyyət səlahiyyətlərinin istənilən digər təzahürü kimi başqalarının fəaliyyətinə və davranışına müəyyənedici təsirlər göstərmək bacarığına və imkanına malikdir. icra hakimiyyəti dövlət hakimiyyətinin müstəqil qolu olub, dövlət fəaliyyətinin növü ilə eyniləşdirilə bilməz. Dövlət hakimiyyətinin müvafiq növü hakimiyyətin özü deyil, onun təcrübi olaraq həyata keçirilməsi formasıdır. icra hakimiyyəti mahiyyətcə hüquq tətbiqedici fəaliyyət növüdür. icra hakimiyyəti icraedici səlahiyyətlər ilə təmin edilmiş xüsusi subyektlərin fəaliyyətində özünü biruzə verir icra hakimiyyəti orqanlarının səlahiyyətləri Konstitusiya və digər qanunvericilik aktları vasitəsi ilə dəqiq müəyyən edilmişdir. icra hakimiyyəti inzibati hakimiyyətlə eyniləşdirilə bilməz. icra hakimiyyəti dövlət hakimiyyətinin bütün vacib atributlarını özündə cəmləşdirmasi ilə xarakterizə olunur. 3. cra hakimiyyətinin əsas məqsədləri aşağıdakılardır: vətəndaşların, cəmiyyətin və dövlətin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi; ölkə iqtisadiyyatının inkişafını, vətəndaşların, cəmiyyətin və dövlətin rifahının yüksəldilməsi üçün şəraitin yaradılması; insan və vətəndaş hüquq və azadlıqlarının təmin edilməsi; insan və vətəndaşların mənəvi, sosial, iqtisadi, siyasi hüquq və azadlıqlarının reallaşdırılması, idarə, müəssisə və təşkilatların normal fəaliyyəti üçün şəraitin yaradılması.
Dövlət idarəetməsi müxtəlif sahələrdə həyata keçirilir. Dövlət idarəetmə sahəsinə təsərrüfat, sosial-mədəni və inzibati-siyasi quruculuğun müxtəlif istiqamətlərində fəaliyyət göstərən, eləcə də bir-biri ilə obyektiv surətdə bağlı olan idarə, müəssisə və təşkilatların idarə olunması daxildir. Daxili işlər sahəsində idarəetmə dövlət idarəetmə sahəsində inzibati-siyasi idarəçiliyin nisbi-müstəqil istiqamətlərindən biridir. Daxili işlər sahəsində idarəetmə bir-biri ilə müxtəlif idarəetmə əlaqələrində olan sahələrə bölünür.
Daxili işlər sahəsində idarəetmə ictimai qaydanın qorunması və ictimai təhlükəsizliyin təmin edilməsi, insan və vətəndaş hüquq və azadlıqlarının mühafizəsi, onların cinayət və digər hüquqazidd qəsdlərdən qorunması , eləcə də dövlət orqanlarının və ictimai qurumların normal fəaliyyəti, vətəndaşların əməyi və istirahətləri üçün normal şəraitin yaradılması üzrə səlahiyyətli dövlət orqanlarının fəaliyyətidir.
Daxili işlər sahəsində idarəetmənin məzmunu çox mürəkkəb struktura (quruluşa) malikdir. Daxili işlər sahəsində idarəetmənin məzmununa aşağıdakı vəzifələrin (funksiyaların) yerinə yetirilməsi zamanı yaranan ictimai münasibətlər daxildir: ictimai qaydanın qorunması və ictimai təhlükəsizliyin təmin edilməsi; cinayətlərin və digər hüquqpozmaların xəbərdar edilməsi; insan və vətəndaş hüquq və azadlıqlarının təmin edilməsi və mülkiyyətin hüquqazidd qəsdlərdən qorunması; dövlət idarələri və digər obyektlərin mühafizəsi; cinayətlərin üstünün açılması, qeydiyyatı və uçotu; Yüklə 3,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|