Microsoft Word Kitab-2 cbs doc

68
münasib tl r z minind  ziyanlı hesab edil n ist nil n h r k tl r
yolverilm z hesab olunur, eyni zamanda, mehriban birg ya ayı ,
dostluq v  qarda lıq qanunlarımızın ana x ttini, qay sini t kil edir. 
Bu gün Az rbaycanda 5000-  yaxın kütl vi informasiya 
vasit si qeydiyyatdan keçmi dir. Hazırda, ölk   s viyy sind  50-
d n çox jurnal, 36-dan çox günd lik q zet, 100-d n çox h ft lik
q zet, rayonlarda is  80-  yaxın q zet i ıq üzü görür. Bura 200 
h ft lik v  85 aylıq çap m tbuat orqanı, 9 am v  17 fm tipli radio 
stansiya, 23 televiziya kanalı, ölk
razisind  yayımlanan 9 v
regional s viyy d  göst ril n 14 telekanal daxildir.
Ha iy : Dünya informasiya m kanına sür tl  inteqrasiya 
ed n Az rbaycanın bu sah d   t crüb si yüks k s viyy d   t qdir
olunur. Öt n il ölk mizin Dünya X b r Agentlikl rinin V Konqresi-
n , Asiya v  Sakit Okean Ölk l ri
nformasiya Agentlikl ri
T kilatının XVI Ba  Assambleyasına ev sahibliyi etm si d
s b bsiz deyildi. Asiyanın 31 ölk sind n 39 agentliyin 77, Avropa-
nın 23 ölk sind n 30 agentliyin 51, Afrika qit sinin 16 ölk sind n
16 agentliyin 25, Amerika qit sinin 7 ölk sind n 9 agentliyin 17, 
habel  Avstraliyanın 3 agentliyini t msil ed n 4 nümay nd sinin 
qatıldı ı t dbird  medianın aktual probleml rin  i ıq salındı.
“Bu t dbirin Bakıda keçirilm sini h m d  müst qil medianın
inki afı sah sind  Az rbaycanın f aliyy tinin v  nailiyy tl rinin 
yüks k qiym tl ndirilm sinin göst ricisi hesab edirik. Bu, 
hökum timiz üçün prioritetl rd n biridir v  dü ünür m ki, 
müst qilliyimizin 25 ili  rzind ki nailiyy tl rimiz bizim media 
azadlı ı il  yana ı, bütün dig r fundamental azadlıqların t min
edilm sin  müv ff q oldu umuzu nümayi  etdirir”, dey   söyl y n
Prezident  lham
liyev “Ölk
halisinin sayı t qrib n 10 milyon 
n f rdir v  Az rbaycanda sosial mediadan istifad  ed nl rin sayı
2 milyondur. Bu r q m onu nümayi  etdirir ki, Az rbaycanda azad 
medianın inki afı çox u urlu olub. Biz m qs dimiz  nail olmu uq
v  bu 25 il  rzind  siyasi v  iqtisadi islahatlarla yana ı,
transformasiya keçmi  sah l rd n biri demokratik inki af
istiqam tind ki islahatlar olub” fikirl ri il   t crüb  mübadil sin
veril n ön mi diqq t  çatdırmı dır. Davamlı addımlar bir daha bu 

---

69
reallı ı ortaya qoyur ki, ölk d  güclü, müst qil, obyektiv informa-
siya da ıyıcısı olan, insanların informasiya almaq ehtiyacını
öd y n, onları beyn lxalq al md , respublika daxilind  ba  vermi
hadis l r bar d  düzgün m lumatlandıran, eyni zamanda, dövl t-
çilik prinsipl rin  s daq t nümayi  etdir n, milli maraqların t s-
sübke i olan m tbuatın formala ması v  inki afı dövl tin media 
siyas tinin  sas f ls f sini t kil edir. 
Az rbaycanın kütl vi informasiya vasit l ri haqqında
qanunvericiliyi m tbuat azadlı ı üçün vacib olan t m l z man tl ri
t min edir. Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, senzura 1998-ci ild
l
v edilib v  2000-ci ild   q bul edilmi  “Kütl vi  nformasiya
Vasit l ri haqqında” Qanun ist nil n senzura aktını qada an edir.
Az rbaycan  razisind  televiziya v  radio yayımını t nziml -
y n hüquqi baza mövcuddur. “Televiziya v  radio yayımı haqqın-
da” Qanun 2002-ci il iyunun 25-d  q bul edilib.
2003-cü ild n f aliyy t göst r n M tbuat urasının m qs di
m tbuat v  ifad  azadlı ının qorunmasıdır.
Yazılı v  internet mediada bu kimi m s l l r Az rbaycan 
M tbuat  urası t r find n t nziml nir. 2003-cü ild   M tbuat  urası
t r find n q bul edil n Etik M c ll   m tbuatda dig r davranı
qaydaları il  yana ı, etnik v  dini azlıqlarla ba lı meydana çıxa
bil c k sualların h lli yollarına dair normaları da özünd
ks etdirir.  
2017-ci ilin iyununad k h r iki qurum irqi ayrı-seçkilikl
ba lı çox az sayda  ikay t alıb. M s l n, M tbuat
urasının bir 
q zet  orada çap olunan v  xristianları t hqir etm y   s b b ola 
bil c k m qal ni öz internet s hif sind n götürm k t l bi d rhal
t min olunub. Ba qa bir halda, M tbuat urasına etnik m nsubiy-
y ti
sassız
kild  bir m tbuat orqanında qeyd olunan erm ni
silli
xsin ikay ti daxil olub v  h min q zet  müvafiq b yanat-
ları geri götürm k tövsiy  olunub.
Dig r bir fakt da Qax rayonu Qax  ngiloy k ndind ki
Müq dd s Georgi kils sind  ARB telekanalı t r find n aparılan 
ç kili  Gürcüstan t r finin etiraz müraci tin  (2017-ci ilin) 
Az rbaycan t r finin münasib tidir. Bel  ki, m s l  il  ba lı
Gürcüstan t r fd n Az rbaycanın Dini Qurumlarla   üzr  Dövl t

---

70
Komit sin  daxil olan müraci t   d rhal müsb t cavab verilib. 
H tta bu bar d  m tbuata (http://www.apa.az) açıqlama ver n Dini 
Qurumlarla 
 üzr  Dövl t Komit sinin s dri Mübariz Qurbanlı
m lum m s l ni Gürcüstanın Az rbaycandakı s firi il  keçiril n
görü d   d  müzakir  etdiyini söyl yib: “Biz bu m s l d n sonra 
Milli Televiziya v  Radio  urasına, o cüml d n M tbuat urasına
r smi m ktubla müraci t etmi ik. M ktubda bildirmi ik ki, 
ölk d ki ist nil n din  aid m b dl rd , m rk zl rd  aparılan 
ç kili l rd   m tbuat diqq tli olmalı, m s l nin h ssaslı ı n z r
alınmalıdır ki, sonradan bu kimi narazılıqlar ortaya çıxmasın.
Dinl rarası, dövl tl rarası m s l l rd  m tbuat diqq tli olmalıdır”.
Qax rayonundakı ç kili  g ldikd  is  M.Qurbanlı qeyd edib ki, 
bu ç kili  icaz siz aparılıb: “Düzdür, bu ç kili  birba a m n vi 
baxımdan z r rli olmayıb, amma dolayısı il  narazılıq yaradacaq 
s b bl r yaradıb. Bizim ekspertl r artıq m s l  il  ba lı r y veribl r,
o süjet efird n bird f lik çıxarılıb. Bel  hala 2015-ci ild  d  dig r bir 
kanal t r find n yol verilib v  bizim, dig r qurumların tövsiy si il
efird n çıxarılıb. Bu m s l   d  artıq h ll olunub. Gürcüstanla bizim 
çox göz l münasib tl rimiz var, amma üçüncü t r fl r var ki, buna 
qısqanclıqla yana ır. Buna gör  d  ehtiyatlı olmalıyıq”. 
AT T v  M tbuat urasının birg  yenil diyi “Jurnalistl rin 
Pe  Etikası Kodeksi” etik jurnalist f aliyy tinin  sas prinsip-
l rini
hat  edir. Kodeksin adıç kil n yeni  kli informasiyanın
ld  edilm si v  açıqlanması, cinay tl  ba lı m lumatlandırma v
t qsirsizlik prezumpsiyası, redaktorların müst qilliyi v  jurnalist-
l rin hüquqları kimi m s l l ri daha  traflı hat  edir. Kodeksin 
mü yy nl dirdiyi jurnalist etikasının 4 ümumi prinsipi h qiq tl -
rin çatdırılması, düzgünlük v  obyektivlik; informasiya m nb l -
rin  hörm t edilm si;
r f v   l yaq tin qorunması,
xsi h yatın
toxunulmazlı ı; jurnalistl rin v  onların çalı dı ı K V-l rin reputa-
siyasının qorunmasıdır.
(34)
Az rbaycan Respublikası Prezidentinin 2008-ci il 31 iyul 
tarixli S r ncamı il  t sdiq edil n "Az rbaycan Respublikasında 
Kütl vi  nformasiya Vasit l rinin
nki afına Dövl t D st yi
Konsepsiyasının "Kütl vi informasiya vasit l rinin inki afına

---