Microsoft Word Market strat v?r?qab?tli movqel?sdirm?doc


Qrem Huley, Con Sonders, Naycel Pirsi



Yüklə 7,84 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə58/345
tarix14.12.2017
ölçüsü7,84 Mb.
#15684
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   345

                                                                    Qrem Huley, Con Sonders, Naycel Pirsi  

138 


reklamı  hind  dilində  səsləndirilir,  W.H.Smith  kompaniyasının 

maqazinlərində isə etnik təbrik açıqcaları satışa çıxarılıb (Dwek, 1997). 

 

Həyat tərzi və stilinin dəyişməsi

  

Tənha  yaşayan  insanların  sayı  artmaqdadır  və  bu  meyl  o  dərəcədə 

nəzərəçarpan  olub  ki,  BBC  kompaniyası  Delii  Smitin  müəlliflik  hüququ 

ilə  bir  nəfərlik  yeməklər  hazırlanması  haqqında  televiziya  verlişləri 

silsilələri buraxdı. Barratt Developments kompaniyası yaşlılara sığınacaq 

təqdim  etməsindəki  uğurlardan  əlavə  “Studio  Solos”  adlı  layihəsində 

nisbətən  varlı  olan  gənc  tənha  insanlar  üçün  yaşayış  yerlərinin  təşkilini 

irəli sürdü. 

nkişafın  digər  əlaməti  tam  və  ya  qismən  məşğul  olan  işləyən 

qadınların  sayının  əhəmiyyətli  artması  oldu.  Bu  evdə  qidalanma  stilində 

dəyişikliklərlə  nəticələndi:  asan  bişirilən  məhsullar  ön  plana  çıxdı.  Öz 

növbəsində bu  qida hazırlanmasını sürətləndirən və asanlaşdırmağa im-

kan verən məhsullar satışı bazarının genişlənməsinə səbəb odu: soyuducu 

kameraları, mətbəx kombaynları, mikrodalğalı sobalar . 

 

Eyni  zamanda  ətraf  mühitin  vəziyyəti  barədə  ciddi  narahatçılıq 



insanları öz səhhətləri barədə daha da düşünməyə vadar etdi. Misal üçün, 

yeyinti məhsulları ticarəti sənayesində  sağlamlıq üçün daha faydalı olan 

məhsulların  alınması  meyli  gücləndi:  yarma  unundan  çörək  və  kəpək 

ə

sasında  krup.  lk  öncə  istehsalçıların  əksəriyyəti  bunu  ötəri  dəb  hesab 



etdiklərinə  görə  bu  meyli  qəbul  etmirdilər.  Lakin,  onun  qüvvətlənməsi 

tərkibində  duz,  müxtəlif  qarışıqlar,  rənglər,  konservantlar  olmayan,  az 

şə

kərli  məhsulların  bazara  çıxarılması  ilə  nəticələndi.  Ağır  yerişli 



qaçışlardan tutmuş  idman zallarına və əyləncə mərkəzlərinə gələn abunə-

çilər üçün məşq avadanlıqlarına qədər  bütövlükdə “hazırlıq” məhsulları 

bazarı  canlandı.  2002-cil  ildə  Böyük  Britaniyada  məişət  xərclərindən 

təxminən 20%-ə qədəri fəal asudə vaxta, idman və istirahət üçün mallara 

sərf edilmişdir.  

 

4.3.1 Təşkilatlara sosial və mədəni təzyiq   

Təşkilatlara müxtəlif növ təzyiq formalarını ayırmaq olar. Birincisi və ən 

ə

sası  müştərilər  əldə  etdikləri  məhsul  və  xidmətlərə  qarşı  daha  tələbkar 



olurlar.  Alıcılar  etibarlı  və  davamlı  məhsulları  sürətli,  keyfiyyətli 

xidmətlə  birgə  ağlabatan  qiymətə  tələb  edir  və  almaq  istəyirlər.  Bundan 

başqa,  alıcıların  tələbi  çətin  ki,  uzunmüddət  sabit  qalır.  Rəqabətqabiliy-

yətlilik  müştərilər  üçün  yüksək  dəyərlilik  təklif  edilməsi  yolu  ilə  əldə 

edilir, lakin, daimi təkmilləşdirmə olmadan “dəyərliliyin miqrasiyası” baş 

verir – alıcılar alternativ təklifə üstünlük verirlər (Slywotzky, 1996). 

 

Misal üçün, supermarket şəbəkəsinə malik J. Sainsbury plc kom-



paniyası  ailə  müəssisəsidir.  Məhz  bu  mağazalar  şəbəkəsi  Britaniyaların 


Marketinq strategiyası və rəqabətli mövqeləşdirmə 

139


aldığı  qida  məhsullarına  və  içkilərə  köklü  surətdə  təsir  göstərmişdir. 

Bütöv nəslin həyatı boyunca Sainsbury qida məhsulları bazarında lider idi 

və  onu  qida  məhsulları və  içki  ticarəti  sferasında  keyfiyyət,  geniş  seçim 

və  yenilikçiliyin  sinonimi  hesab  edirdilər.  1990-cı  illərdə  bu  kompaniya 

Britaniya  “institutuna”  çevrildi.  Tesco  Stores  kompaniyası  onunla 

müqayisədə ikinci oyunçu kimi çıxış edirdi.  lk öncə bu kompaniya aşağı 

keyfiyyətli  ucuz  məhsuların  ticarəti  ilə  məşğul  olurdu  və  bunu 

təsisçilərinin  devizi  “tayanı  daha  yüksək  yığ,  məhsulları  daha  ucuz  sat” 

ilə  əlaqələndirirdilər,  daha  sonra  isə  o  supermarketlərin  operatoruna 

çevrildi. 1995-ci ildə Sainsbury bazarda öz liderliyini Tescoya verdi. Bu 



Sainsbury

-nin  səhmlərinin  sürətlə  ucuzlaşmasına  səbəb  oldu  və  o,  bazar 

payını Tesconun xeyrinə itirməkdə davam etdi. Bu ona görə baş verdi ki, 

Sainsbury

 kompaniyası 1990-cı illərdə hələ 1980-cı illərdə qəbul edilmiş 

strategiyaya əməl edirdi, Tesco kompaniyası isə bu zaman ərzində məhsul 

və  mağazaların  keyfiyyətinə  və  informasiya  texnologiyalarına  iri 

investisiyalarla  möhkəmlənən  əməliyyat  məhsuldarlığının  əhəmiyyətli 

təkmilləşdirilməsinə  və  müştərilər  üçün  dəyərliliyin  artıılmasına 

istiqamətlənmiş  təkrar  mövqeləşdirmə  strategiyasını  həyata  keçirdi. 

Sainsbury

-nin  strategiyası  köhnəlmişdi.  Ən  pisi  isə  o  idi  ki,  kompaniya 

yaranmış  vəziyyətə  məntiqi  əsaslandırılmış  reaksiyanı  hazırlamaq  üçün 

heç bir səy göstərmədi. 

 

Davam edəcəyi güman edilən ikinci vacib təmayül isə müştərilərin 



daha  yüksək  dəyərliliyə  malik  olmayan  məhsullar  üçün  pul  ödəməyə 

hazır  olmamasıdır.  Şübhəsiz  ki,  əksər  bazarlarda  yaxşı  inkişaf  etmiş  və 

lazımi qaydada idarə edilən brendlər brend olmayan məhsullara nisbətən 

daha  yüksək  qiymətə  satıla  bilər.  Lakin,  müasir  dövrdə  belə  fərq 

ə

vvəlkinə nisbətən getdikcə daha da azalır və müştərilər çəkdikləri əlavə 



xərclər  müqabilində  əlavə  dəyərliliyin  əldə  edilməsinə  iddia  edirlər. 

Aldanmış  istehlakçılar  çətin  ki,  ucuz  keyfiyyətsiz  məhsullarda  maraqlı 

olsunlar,  lakin,  eyni  zamanda,  onları  ancaq  imicə  əsaslanan  reklamların 

köməyilə  də  cəlb  çox  çətindir.  Nəticələr  aydındır  –  diferensiasiya 

müştərilərə  daha  yüksək  dəyərliliyin  təqim  edilməsi  üzərində  qurul-

malıdır. 

 

Sahə  mənfəəti  motivinin  kommersiya  müəssisələrinin  əsas  məq-



sədi olması tez-tez şübhə altına alınır. Daha çox maraqlı şəxslər təşkilatın 

məqsədinin  müəyyənləşdirilməsində  öz  qanuni  paylarını  qoyan  şəxslər 

qismində  tanınırlar.  Maraqlı  iştirakçılara  təşkilatın  sahibləri  (adaətən 

səhmdarlar),  biznesi  idarə  edən  menecerlər  (əksər  hallarda  idarəetmə 

sahibolmadan  ayrılır,  çünki,  peşəkar  menecerlər  öz  karyeraları  boyunca 

tez-tez  bir  kompaniyadan  digərinə  keçirlər),  təşkilatda  işləyən  insanlar, 

onun  müştəriləri,  mövcudluğu  təşkilatdan  asılı  olan  təchizatçılar  və 

təşkilata təsir göstərən geniş ictimaiyyət aiddir.  şlə bağlı menecerlərin və 




Yüklə 7,84 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   345




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə