Microsoft Word Market strat v?r?qab?tli movqel?sdirm?doc



Yüklə 7,84 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə71/345
tarix14.12.2017
ölçüsü7,84 Mb.
#15684
1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   345

Marketinq strategiyası və rəqabətli mövqeləşdirmə 

165


mövqeyinə  heç  vaxt  əl  uzatmayıblar,  onlar,  öz  məhsullarını  ABŞ-a  idxal 

edən  daha  zəif  rəqiblərin  bazar  payını  tədricən  qopartmaqda  davam 

edirdilər.  Əvvəlcə,  onlar,  bazara  ucuz  və  davamlı  ailə  avtomobilləri 

çıxararaq  “keçmiş  çempionları”  sıxışdırdılar,  bu  yaxınlarda  isə  Lexus 

modelinin  və  digər  yüksək  komfortlu  avtomobillərin  meydana  gəlməsi 

dəbdəbəli  avtomobil  istehsalçılarının  vəziyyətini  təhlükə  altına  saldı. 

Hətta öz vahiməli ölçülərinə baxmayaraq “böyük üçlük” kompaniyaları da 

öz  mövqelərini  müdafiə  etməyin  necə  çətin  olduğunu  hiss  edərək 

yüksəldilmiş komfortlu şəxsi modellərini hazırladılar. Buna görə də, onlar, 

Jaguar,  Volvo,  Saab,  Lamborghini,  Aston  Martin

  və  Lotus  kimi  Avropa 

avtomobilqayırma  kompaniyalarını  əldə  edərək  “samuraylarla”  müha-

ribədə  öz  cinahlarını  gücləndirməyə  başladılar.  Uzun  illər  ərzində 

“samuraylar”  və  “böyük  üçlük”  yüksək  komfortlu  avtomobil  bazarında 

birbaşa rəqabətdən qaçmışdılar, lakin, budur, artıq onların üz-üzə gəldiyi 

vaxt  gəlib  çatıb.  Baxmayaraq  ki,  “samuraylar”  uyğun  bazar  seqmentinə 

daxil olma yolunda maneələri dəf etməkdən ötrü avropa kompaniyalarını 

ə

lə  keçirməyi  lazım  hesab  etmədilər  (istina  Lotus  kompaniyasını  alan  və 



daha  sonra  satan  Toyota  kompaniyası  oldu),  ancaq,  dəbdəbəli 

avtomobillər  bazarı  digərlərindən  o  qədər  fərqlənir  ki,  həm  Toyota,  həm 

də Honda yeni güclə bazara həmlə etmək üçün bazara yeni brend adlı və 

yeni  bölüşdürmə  sistemli  tamamilə  yeni  məhsullar  (Acura  və  Lexus

buraxmalı idilər. 

 

Yüksək  komfortlu  avtomobillər  bazarı  ələ  keçiriləndən  sonra 



“böyük  üçlük”  və  “samuraylar”  arasında  mübarizə  amerikanların  avropa 

brendlərini  əldə  etdiyi,  yaponların  isə  aqressiv  olaraq  “avtomobilin 

yastılaşdırılması  üçün  Ferrarinin  düzəldilməsi”  modelini  hazırladığı 

ixtisaslaşmış  avtomobillər  bazarına  çevrildi.  Strateji  qruplar  arasında 

vaxtilə  təmiz  ayrılmış  sərhədlər  iri  iştirakçıların  yeni  bazarlara  daxil 

olması  ilə  silinir.  Lakin,  buna  baxmayaraq,  qeyd  etmək  lazımdır  ki, 

strategiya,  istənilən  halda,  strateji  qrupları  ələ  keçirmək  üçün  lazımi 

vərdişlərə  malik  müəyyən  kommersiya  vahidlərinin  təşkilatını  nəzərdə 

tutur.  ABŞ-ın  avtomobil  bazarının  öyrənilməsi  göstərir  ki,    hətta  inkişaf 

etmiş  bazarlar  şəraitində  belə  sürətli  artım  və  fəal  rəqabət  sferalarının 

olması  mümkündür,  misal  üçün,  yüksək  komfortlu  avtomobillər  və  ixti-

saslaşmış  avtomobillər  bazarı  sektorlarında.  Strateji  qrupların  müxtəlif 

təcrübə  və  vəziyyəti  o  deməkdir  ki,  müxtəlif  strateji  qruplardan  iri 

iştirakçılar öz aralarında tamamilə rəqabət apara bilərlər. 

 

Kompaniyanın  strateji  qrupları  bir-birindən  fərqləndirə  bilməməsi 



–  bu  digər  firmaları  udmaqla  yeni  bazarlara  daxil  olan  kompaniyanın 

uğursuzluğa  düçar  olmasının  səbəblərindən  biridir.  Udulma  obyekti  olan 

kompaniya  və  alıcı  kompaniyanın  ümumi  biznesləri  ola  bilər,  satılan 

məhsullar və xidmət edilən müştərilər tamamilə anoloji ola bilərlər. Lakin, 

buna  baxmayaraq,  əgər  iki  kompaniya  müxtəlif  strateji  qruplardadırsa, 



                                                                    Qrem Huley, Con Sonders, Naycel Pirsi  

166 


onda,  onlar  arasında  əhəmiyyətli  ixtilafın  olması  mümkündür.  Daxili 

bazarda  böyük  iş  təcrübələrinə  malik  əksər  pərakəndə  ticarət  Britaniya 

kompaniyaları  beynəlxalq  aləmə  çıxma  cəhdləri  zamanı  çox  böyük 

maneələrlə  qarşılaşdılar,  bunun  səbəbi  isə  onların  beynəlxalq  bazarda 

qarşılaşdıqları  rəqabət  və  daxil  olduqları  strateji  qrupların  strukturunu 

başa  düşə  bilməməsi  olmuşdur.  Misal  kimi  Kanadada  Boots  kom-

paniyasının  və  ABŞ-da  Dixons  kompaniyasının  udulmasını  göstərmək 

olar.  Bu  kompaniyaların  beynəlxalq  diversifikasiyasının  onlara  artıq 

Böyük  Britaniyada  tanış  olan  sahələrdə  olmasına  baxmayaraq,  daxili 

bazarda  öz  strateji  qrupları  daxilində  rəqibləri  ram  etməyə  imkan  verən 

təcrübə  beynəlxalq  meydana  çıxış  zamanı  yararsız  oldu.  Əgər  bu 

kompaniyalar avropa bazarlarında olduğu kimi rəqabətlə qarşılaşsaydılar, 

onda,  onların  uğur  qazanması  tamamilə  mümkün  idi.  Sənaye  sahələri 

bütün dünya üzrə ölkələri dalbadal ələ keçirdikcə və əsas rəqiblərinin də 

keçmişdə bir çox bazarlarda qarşılaşdıqları öz həmvətənləri olan yaponlar 

elə müəyyən mənada bunu edirdilər. 

 

5.3 

  SAHƏN N TƏKAMÜLÜ VƏ 



PROQNOZLAŞDIRILMASI

 

Bir  sahə  daxilində  həll  edilməli  olan  kritik  problemlər  onun  inkişaf 

təkamülünün  mərhələsindən  asılıdır.  Porter  (Porter,  1980)  sahənin 

təkamülünün  üç  əsas  mərhələdən  ibarət  olduğunu  bildirir:  yaranma, 

yetkinliyə  keçid  və  tənəzzül  (şəkil  5.3).    Bu  mərhələlər  bütövlükdə, 

məhsulun  həyat  dövrü  mərhələlərinə  az  və  ya  çox  uyğun  olan  məhsulun 

inkişafına  anolojidir.  Bununla  belə,  sahənin  təkamülünün  məhsula  olan 

aidiyyatı  həyat  tsiklinin  brendə  olan  aidiyyatı  kimidir.  Məsələn,  əgər 

musiqi sənayesində məhsulun həyat tsikli, tutaq ki, vinil vallarından və ya 

kompakt-disklərdən  asılıdırsa,  onda,  sahənin  təkamülü  silindrdən  78,  45 

dövrlü  vallara,  vinil  albomlara,  8  çıxışlı

 

çarxlara,  kasetlərə,  kompakt 



disklərə,  rəqəmli  audioyazılışılara  və  sonrakı  texnologiyalara  keçid 

dövrünü əhatə edir. 

 

Mərhələ 

Problemlə

Strategiya 

Yaranma 

Texnoloji qeyri-

müəyyənlik 

Kommersiya qeyri-

müəyyənliyi 

Müştərilərin qeyri-

müəyyənliyi 

Kanalların qeyri-

müəyyənliyi 

Novatorları və ilkin 

tərəfdarları seçmək 

Standartları 

müəyyənləşdirmək 

“Keçməyə” xərc 

riskini aşağı salmaq 

Sınaq alışlarını 

stimullaşdırmaq 



Yüklə 7,84 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   67   68   69   70   71   72   73   74   ...   345




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə