Microsoft Word Market strat v?r?qab?tli movqel?sdirm?doc



Yüklə 7,84 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə72/345
tarix14.12.2017
ölçüsü7,84 Mb.
#15684
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   345

Marketinq strategiyası və rəqabətli mövqeləşdirmə 

167


Yetkinliyə 

keçid 

Zəif artım, mənfəətin 

aşağı düşməsi 

Gücün artıqlığı, 

rəqabətin 

intensivləşməsi 

Alıcıların təsirinin 

artması 


Məhsul assortimentinin 

genişlənməsi 

Marketinq 

elementlərinin 

uyğunlaşmasının idarə 

edilməsi 

Müştərilərin 

qorunması, 

seqmentləşdirmə 

Məhsuldarlığa diqqətin 

təmərküzləşdirilməsi 

Koordinasiya 



Tənəzzül 

Yeni texnologiyalarla 

ə

vəzetmə 


Demoqrafik 

dəyişikliklər 

Təmərküzləşdirmə və 

qəsb etmə 

 

Şə

kil 5.3. Sahənin təkamülü 



Mənbə: O’Shaughnessy-nin (1988) əsərindən götürülüb. 

 

Qeyri  müəyyənlik  –  bu,  sahədə  əmələ  gələn  ən  parlaq  xüsusiyyətdir. 



Ə

yani  misal  olaraq  şou  proqram  yayımı  sahəsində  son  təkmilləşmələri 

göstərmək  olar.  Konkret  halda  proqramların  kabel  və  ya  sputnik 

televiziyası vasitəsilə birbaşa yayımına tətbiq olunan baza texnologiyaları 

ilə  əlaqədar  texnoloji  qeyri-müəyyənlik  yoxdur,  lakin,  istifadə  edilən 

texnologiyanın  uyğunlaşdırılması  və  onların  hansı  şəkildə  ödənilməsi  ilə 

ə

laqədar  əhəmiyyətli  qeyri-müəyyənlik  müşahidə  olunur.  1980-cı  ilin 



ə

vvəllərində  kabel  televiziyası  barədə  və  Birləşmiş  Krallığın  Liverpul 

kimi  şəhərlərində  kabel  sistemlərindən  imtina  etməklə  informasiyanın 

ötürülməsinin  sənaye  cəhətdən  sərhədsiz  imkanları  ilə  yenidən  təchiz 

edilməsi haqqında müzakirələr gedirdi. ABŞ-da müəyyən standarta malik 

olmayan  bir  çox  kabel  televiziyaları  və  onlardan  bir  çoxu  az  vaxtda 

sıradan  çıxdılar.  Cəmisi  bir  neçə  ildən  sonra  kabel  televiziyası 

infrastrukturuna olan böyük tələbatın əvəzinə az kapital tutumlu olmayan, 

lakin sputnik televiziyaları kimi yaxşı həll gəldi. Lakin elə bu vəziyyətdə 

də sputniklərin hansı gücdə istifadı olunması (yüksək, orta və ya aşağı) və 

müştərilərdən  necə  gəlir  əldə  edilməsi  ilə  bağlı  suallar  meydana  çıxır. 

Böyük  Britaniyada  bu  problemlərə  Britaniya  qanunvericiliyi,  Avropa 

Birliyi qanunvericiliyi normaları və vaxtilə keçmiş oliqapolist təchizatçılar 

olan  radio  kompaniyalarının  fəaliyyətləri  ilə  əlaqədar  olan  qeyri-

müəyyənliklər  əlavə  olunmuşdur.    Təəccüblü  deyil  ki,  belə  qeyri-müəy-

yənlik şəraitində istehlakçılar teleproqramlara baxmanın yeni imkanlarını 

həvəssiz olaraq qəbul etməyə başladılar. 

 

Sahənin formalaşmasının ilk mərhələləri  yüksək zərərlə müşahidə 



oluna  bilər.  Buna  misal  kimi  video  məhsullar  sənayesində  fəaliyyət 

göstərən  texnologiyanı  kəşf  edənlərin  ziyana  uğramasını  göstərmək  olar. 




                                                                    Qrem Huley, Con Sonders, Naycel Pirsi  

168 


1980-cı  ilin  ortalarında  video  kaset  və  video  disklərin  yazılması  üzrə  üç 

texnologiyanın  mübarizəsindən  yalnız  biri  –  VHS  texnologiyası  salamat 

çıxa  bildi.  Bu  mübarizədə  iki  məğlub  olan  (lazer  diskləri  və  V2000 

videomaqnitofonları  ilə  Philips  və  BetaMax  formatı  ilə  Sony)  1980-cı 

illərin  sonu  və  1990-cı  illərdə  lazer  çapının  əmələ  gəlməsini  daha  da 

diqqətlə  müşahidə  etməyə  başladılar.  Bu  sahənin  iki  lideri  kompakt-disk 

standartının yaradılması sahəsində əməkdaşlıq etdilər və onun yayılmasını 

sürətləndirmək  üçün  bu  texnologiyanı  geniş  surətdə  lisenziyalaşdırdılar. 

Kompakt-diskin  vahid  texnologiyasının  hazırlanması  ilə  o,  proqram 

təminatındakı  çatışmazlıqlara  daha  az  həssas  oldu  və  buna  görə  də 

videodisklər  alıcılar  üçün  cəlbedici  oldular.  Alıcıları  öz  albom 

kolleksiyalarını  kompakt-disklərə  dəyişdirmək  zamanı  yenə  də  potensial 

yüksək  xərclər  gözləyirdi,  lakin,  belə  mənfi  təsir  yüksək  texnoloji 

keyfiyyətlərə  çox  həssas  olanlarsa  və  iri  istehlakçılar  seqmentlərinə 

istiqamətlənməklə  minimuma  yendirildi.  Kompakt  diskləri    mövcud  “hi-

fi”  sistemlərinə  də  inteqrə  etmək  olardı  və  o,  tezliklə  standart  sistem 

bloklarının ayrılmaz tərkib hissəsinə çevrildi. 

 

Yetkinlik  mərhələsinə  keçməklə  qeyri-müəyyənlik  azalır,  lakin, 



rəqabət fəallaşır. Bildiyiniz kimi, yüksək artım, yüksək mənfəət səviyyəsi, 

zəif  rəqabət  və  yaranmasının  son  mərhələsində  sahənin  açıq-aydın 

üstünlüyü    çoxlu  rəqibləri  cəlb  edir.  lk  vaxtlar  qeyri-müəyyənlikdən 

yayınmaq istəyənlər, indi, bazara daxil olmanın vaxtı gəlib çatdığını hiss 

edirlər.  Belə  qərarın  qəbul  edilməsi  anı,  adətən,  rəqabətin  fəallaşdığı, 

mənfəət səviyyəsinin düşdüyü, artımın yavaşladığı və çoxlu istehsalçıların  

oyuna  daxil  olması  ilə  istehsal  gücünün  artıqlığı  müşahidə  olunduğu 

yetkinliyə keçmə dövrünün başlanğıcına təsadüf edir. Bundan əlavə, artıq 

bu vaxtadək məhsulun tipik dizaynı formalaşır və beləliklə də rəqabət ya 

qiymət və yaxud da məhsula əlavə/genişləndirmə əsasında qurulmalı olur. 

Texnologiya  nöqteyi-nəzərindən  texnoloji  proseslərə  keçid  baş  verir; 

marketinq  nöqteyi-nəzərindən  sahibkarlıqdan  marketinq  elementlərinin 

uyğunlaşdırılmasının  idarə  edilməsinə  keçid  baş  verir;  yəni  ki,  bazar  

seqmentlərinin dəqiq müəyyən edilməsi və bu seqmentlərin tələbatlarının 

ödənməsi  üçün  marketinq  elementlərini  uyğunlaşdırılması  ilə  bərabər 

səmərəliləşdirməyə keçid baş verir. 

 

O  kompaniyalar  ki,  sahibkarlıqdan  daha  bürokratik  idarəetməyə 



keçidi  müşahidə  edə  bilmirlər,  onda,  onların  çətinliklərlə  üzləşməsində 

heç bir gözlənilməzlik yoxdur. Misal kimi 1980-cı illərin ortalarında, artıq 

müəyyən  edilmiş  BM  PC  standartlarının  yaranmasından  sonra,  QL 

mikrokompüterləri  təklif  edərək  bazarın  diferensiasiyasına  cəhd  etmiş 



Sinclair

  kompaniyasını  götürək.  Anoloji  qaydada,  Amstrad  kompaniyası 

da,  onun,  sahibkarlığa,  xərclərin  azaldılmasına,  bölüşdürmə  kanallarının 

təkmilləşdirilməsinə  istiqamətlənmiş  strategiyasına  BM  və  Olivetti  kimi 




Yüklə 7,84 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   68   69   70   71   72   73   74   75   ...   345




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə