Microsoft Word Market strat v?r?qab?tli movqel?sdirm?doc



Yüklə 7,84 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə73/345
tarix14.12.2017
ölçüsü7,84 Mb.
#15684
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   345

Marketinq strategiyası və rəqabətli mövqeləşdirmə 

169


sahə  liderləri  tərəfindən  də  əməl  ediləndən  sonra,    ciddi  çətinliklərlə 

üzləşdi. 

 

Sahənin  tənəzzül  səbəbləri,  adətən,  anoloji  məhsulların  meydana 



gəlməsi  və  ya  demoqrafik  dəyişikliklərlə  bağlı  olur.  Adətən  iki  əsas 

strategiya daha uyğun hesab olunur: investisiyanı çıxartmaq yaxud da ki, 

diqqəti  bazarın  etibarlı  seqmentlərinin  səmərəli  təchizatına  yönəltmək. 

Baza variantların tamamilə az olmasına baxmayaraq, bir çox sahələr üçün 

qərarların  qəbulu  ilə  bağlı  vəzifələr  tənəzzülə  uğrayan  sektor  daxilində 

dayanıqlı  maraqların  olması  səbəbindən  asan  olmur.  Maraqlıdır  ki, 

sahənin təkamülünün ilkin mərhələlərinə nisbətən son mərhələsində, baza 

strategiyasının nə cür tətbiq edilməsi ilə bağlı daha çox təşkilati variantlar 

olur.  nvestisiya çıxardılmasına dair yaxud da ki, tənəzzül sektorunda olan 

kompaniyalardan maksimal gəlir  götürülməsinə  də dair qərar qəbul edilə 

bilər.  Indi  zəifləyən  məqsəd  bazarında  mövcud  olan  uğrunda  çoxdan 

qızğın mübarizə aparmaq; yaxud da ki, işbaz həvəsi ilə dəyişən tələbatdan 

fayda  əldə  etməyə  can  atmaq  olardı.  Əlbəttə  ki,  bu  sahədən  qalanlardan 

heç  də  az  olmayan  mənfəət  əldə  etmək  olar  və  RTZ-nin  qız  müəssisəsi 

olan  AEM  kompaniyası  bunu  öz  şəxsi  təcrübəsində  hiss  etmişdir.  Bu 

kompaniya,  aviasiya  konstruksiyaları  və  mühərrikləri  üzrə  aparıcı  isteh-

salçıların  kütləvi  buraxılışlardan  əsasən  imtina  etdikləri    təyyarələrin 

istehsalı və uçan aparatlara texniki xidmət üzrə ixtisaslaşıb. 

 

Sahənin  təkamülü  sahənin  bir  inkişaf  mərhələsindən  digərinə 



keçidi  zamanı  baş  verən  intensiv  dəyişiklikləri  əks  etdirir.  Təkcə  vacib 

problemlər  deyil,  elə  həmin  dərəcədə  də  hər  bir  mərhələyə  uyğun  olan 

idarəetmə vəzifələri və stili də dəyişir. Sahənin təkamülü həm də sahənin 

müvəffəqiyyətinin  öz  metod  və  iş  stillərini  dəyişən  şəraitə  uyğunlaşdıra 

bilməyən bəzi firmaların məğlubiyyətinin səbəbi ola biləcəyini sübur edir. 

Sahənin  yaranmasının  ilkin  mərhələlərində  uğurlu  və  sahibkarlıq  iş 

stilindən  istifadə  edən  firmalar  fəaliyyətin  daha  bürokratrik  metodlarına 

keçid  zamanı  çətinliklərlə  qarşılaşa  bilərlər.  Anoloji  qaydada,  sabitlik  və 

yetkinlik  şəraitində  fəaliyyət  göstərməyə  vərdiş  edən  firmalar, 

məhdudlaşdırılmış  xərclər  şəraitində  işləmək  lazım  gələn  tənəzzül 

dövrünə  keçid  zamanı  biznesin  idarəedilməsində  çətinliklərlə  qarşılaşa 

bilərlər.  Sahənin  inkişaf  mərhələlərinin  dərki,  kompaniyanın  uyğun 

idarəetmə  stilindən  istifadə  edərək  yeni  mühitdə  mövcud  olması  üçün 

böyük əhəmiyyət kəsb edir. 

 

5.4

 ƏTRAF MÜH T N SAB TL Y  

Sahənin  təkamülünün  Porter  modelinin  çatışmazlığı  marketinq  və 

texnoloji  qeyri-müəyyənliklərin  ancaq  sahənin  yaranması  ilə  sıx  əlaqəli 

olduğunu vurğulamasıdır. Bu həmişə doğru olmur. Misal üçün, əlbəttə ki, 

Böyük  Britaniyada  qida  məhsulları  ticarəti  on  illərdir  ki,  yetkinlik 



                                                                    Qrem Huley, Con Sonders, Naycel Pirsi  

170 


dövründədir,  lakin,  şəhərkənarı  ticarət  komplekslərinin  və  supermarket-

lərin  artımı,  pərakəndə  qiymətlərin  tənzimlənməsindən  imtina  və  “şəhər 

kənarı bazarlığa” keçid bu sahənin yetkinliyinə baxmayaraq hələ də qeyri-

sabitlik  dövrünü  yaşadığını  göstərir.  Ansoff  nəzəriyyəsinə  görə  (Ansoff, 



1984

), ətraf mühitin qeyri-sabitliyi sahənin strukturunu başa düşmək üçün 

fundamental  əhəmiyyətə  malikdir,  lakin,  onu,  ancaq,  sahənin  həyat 

tsiklinin ilk mərhələlərinin əlaməti hesab etmək olmaz. 

 

Marketinq  və  innovasiya  qeyri-sabitliyini  ayırmaq  olar  (cədvəl 



5.1).  Bunun  aşkar  səbəbləri  var  və  biz  rəqabətin  sürətlə  dəyişdiyi, 

texnologiyanın  isə  az  dəyişdiyi  avtomobilqayırma  kimi  bir  neçə  sahəni 

nəzərdən keçirəndə buna şahid olarıq. Sahənin təkamülü həm marketinq, 

həm  də  innovasiya  qeyri-sabitliyi  şərtləri  daxilində  məhsulun  həyat 

dövrünün  mərhələlərinin  qeyri-müəyyənliyi  ilə  əlaqələnən  ətraf  mühitin 

qeyri-sabitliyindən  müəyyənləşən amillərdən asılıdır. Bununla belə təkcə 

yaranma dövründə deyil, həm də tənəzzül mərhələlərində və inkişafın bir 

mərhələsindən  digərinə  keçid  zamanı  ehtiyatsız  kompaniya  təhlükə  ilə 

qarşılaşa  bilər.  Bir  çox  bazarlarda  isə  marketinq  və  innovasiya  qeyri-

sabitliyini qabaqlayan amillər tamamilə müxtəlif olurlar.    

 

Cədvəl 5.1 Ətraf mühitin qeyri-sabitliyini müəyyənləşdirən amillər. 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

 

 



 

  

 



 

 

 



 

 

 



Güclü marketinq qeyri-sabitliyi 

ilə əlaqə 

Güclü innovasiya qeyri-sabitliyi 

ilə əlaqə 

Satış həcminin əhəmiyyətli faiz 

hissəsi marketinqə xərclənir 

 

Satışın əhəmiyyətli faiz hissəsi 



tədqiqata və təkmilləşdirmələrə 

xərclənir 

Bazarın yeni iştirakçıları 

 

Sahədə tez-tez yeni məhsullar 



meydana gəlir 

Çox aqressiv liderlik edən rəqib 

 

Açıq səhmdar kompaniyaların azlığı 



Alıcılar tərəfindən təhdidedici 

təzyiq 


 

Yeni texnologiyanın meydana 

gəlməsi 

Tələb sahənin imkanlarını üstələyir 

 

Çoxsaylı rəqibexnologiyalar 



Açıq səhmdar kompaniyaların 

yaranması, tənəzzülü və ya keçid 

vəziyyəti 

 

Açıq səhmdar kompaniyaların 



yaranması, tənəzzülü və ya keçid 

vəziyyəti 

 

Aşağı mənfəətlilik 



 

Aşağı mənfəətlilik 

Məhsulların yüksək 

diferensiasiyası 

 

Yaradıcı yanaşma uğuru şərtləndirən 



ə

sas vacib amildir 

Gizli tələbatların aşkarlanması 

uğuru şərtləndirən  

 



Yüklə 7,84 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   345




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə