Microsoft Word monitoring focal points az doc
Yüklə 362,13 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Monitorinqin əhatə etdiyi ərazi
- Respondentlərin identifikasiyası
- Regional gender siyasətinin durğunluğu
11
analiz, bir tərəfdən nazirliklər və bölgələr səviyyəsində milli mexanizmin struktur elementlərinin fəaliyyətinin effektivliyini dəqiq analiz etməyə imkan verir. Başqa bir tərəfdən, bizim apardığımız analiz gender bərabərliyi üzrə hüquqi sənədlər və səlahiyyətli orqanların fəaliyyəti haqqında qadınların real olaraq nə dərəcədə tanış olduqlarını görməyə imkan verir. Gender bərabərliyi siyasətinin bərqərar olması həmin səlahiyyətli orqanların birbaşa vəzifəsidir, çünki dövlət təkcə gender siyasətinin əsas hissəsi olan, bərabərliyi və qadınların vəziyyətinin yalnız hakimiyyət institutları səviyyəsində yaxşılaşdırmaqdan deyil, həmçinin onların gündəlik həyatlarında hüquqlarının müdafiəsini təmin edən mexanizmlərin gücləndirilməsini həyata keçirməlidir.
Monitorinqin əhatə etdiyi yerlər aşağıdakı səbəblər əsasında müəyyən edilmişdir:
Kürdəmir və Salyan - ölkənin mərkəzi hissəsində yerləşən və iqtisadi cəhətdən orta səviyyədə inkişaf etmiş bölgələr;
Lənkəran - ölkənin cənubunda İranla sərhəddə yerləşən, inkişaf etmiş bölgə. Bu mürəkkəb qonşuluğun təsiri altında gender stereotipləri formalaşmışdır;
Xudat - ölkənin şimalında, Rusiya ilə sərhəddə yerləşən kiçik kurort şəhəri. Bu şəhərin sakinləri öz qonşuları ilə aktiv iş əlaqələri qurmuşlar. Onlar tez-tez Rusiyaya qazanc məqsədilə gedirlər, bu isə öz növbəsində gender stereotiplərində özünü biruzə verir. Bu cür nəzərə almaq forması nisbətən problemsiz bölgələrdə gender siyasətinin həyata keçirilməsi, ümumilikdə onun təsir qüvvəsinin hansı səviyyədə olmasından xəbər verir.
Sorğuda 120 nəfər qadın iştirak etmişdir. İştirakçıların yaş həddi 18-dən 60-a qədər olmuşdur, yəni respondentlərin böyük hissəsi iqtisadi cəhətdən aktiv hesab edilən kateqoriyaya aid olan qadınlar olmuşdur. Sorğu iştirakçılarının 10 %-i 18 -22 yaş arasında olan qadınlar, 38% isə 55-60 yaşında olan qadınlar təşkil etmişdir. Biz daha çox gənc qadınları sorğu-sual etmək istəyirdik, lakin onlar nə sorğuya, nə də ki, şifahi müsahibəyə heç bir maraq göstərmirdilər, səbəb kimi isə ya həddən artıq məşğul olduqları və ya ailələrində ola biləcək narazıçılıqlardan qorxduqları göstərilirdi. Yaşlı qadınlar isə, sözün əsl mənasında fikirlərinin dinlənilməsi üçün üçün təkid edirdilər. Sorğuda iştirak edən qadınların böyük əksəriyyəti 44%, məhz gender bərabərliyi haqqında qanunun şamil olunacağı kateqoriyaya aid olan qadınlar idi. Gender siyasətinin logikasına görə
12
bu yaş kateqoriyasına aid olan qadınlar hakimiyyət strukturlarının bütün səviyyələrində qərarların qəbul edilməsində, əmək qabiliyyətlərinin reallaşması imkanlarında və sosial müdafiə prinsiplərinin möhkəmlənməsində gender bərabərliyi üzrə milli mexanizmin fəaliyyətinin nəticələrini daha çox hiss etməlidirlər. Təəssüf ki, monitorinqin göstərdiyi kimi bu baş vermir, gender bərabərliyinin bərqərar olmasının bölgə prosesi isə ləngiyir. Respondentlərin seçimi respublikada qadınlar üçün daha münasib sayılan sahələrdə birləşmişdi: təhsil və səhiyyə. Sorğu iştirakçılarının 86%-i uşaq bağçalarının tərbiyyəçiləri və direktorları, metodistlər, müəllimələr və məktəb direktorları, həkim-pediatrlar və həkim- ginekoloqlar idi. 7% bölgə icra hakimiyyətlərinin və bölgə bələdiyyə orqanlarının əməkdaşları, 7% fermerlər və şəxsi biznesləri ilə məşğul olan qadınlar idi. 77,3% iştirakçının övladları var. Uşaqların sayına görə belə nəticə çıxartmaq olar ki, bizim cəmiyyətdə çoxuşaqlı ailələr yoxa çıxmaq üzrədir: 58,8% iştirakçının iki uşağı var, 22,3% üç, 7,7% bir, 2,2% ümumiyyətlə uşaqları yoxdur.
Qadınlar sosial həyata laqeyd münasibət göstərirlər, hətta bu tendensiya məhz gənc qadınlar üçün xarakterikdir.
Siz ictimai həyatda iştirak edirsinizmi? (əgər iştirak edirsinizsə, onda nə cür?)
% Bəli 19,2% Xeyr 67,3% Cavab verməyənlər 13,5% Cəmi 100,0%
Cəmi 19,2% ictimai həyatla maraqlanırlar, onlar əsasən yaşlı və subay qadınlardır. Sorğuların fəaliyyət növləri göstərilən bəndlərində ağbirçək qadınlar komitəsi birinci yerdədir, sorğu iştirakçılarının 36% - dən çoxu orada işləyir. Belə bir fikir yaranır ki, bölgələrdə fəaliyyət göstərən yeganə qadın təşkilatı məhz budur. Özü də bu strukturlar donor köməyi olmadan, öz planları üzrə işləyir və həyat təcrübələrini başqalarıyla bölüşməyə çalışırlar. Azərbaycanın gənc parlamentində cəmi bir nəfər qız iştirak edir. Qadın - bələdiyyə üzvlərinin də böyük əksəriyyəti yaşlı qadınlardır. Beləliklə, nəticə çıxarmaq olar ki, gender 13
bərabərliyinə cavabdeh olan bölgə strukturları gənc qadınlarla çox az işləyirlər. Bölgələrdə əsas fəallıq pensiya yaşına çatmış qadınlara məxsusdur, bu kateqoriyaya aid olan qadınlar isə əsasən sovet dövründə formalaşmışlar. Əgər gənc qadınlar sosial həyatda iştirak edirlərsə, bu vaxt onların seçdikləri sahə ailələrindəki vəzifələrinə yaxın olur. Məsələn, gənc qadınların sosial fəallığının daha çox yayılmış forması - valideyn komitələrində, və ya pedaqoq-valideyn təşkilatlarındakı işdir. Gənclərin sosial həyata maraqlarının az olması, onların asudə vaxtlarının azlığı, dərsdən sonrakı hazırlıq qruplarının və məktəbəqədər uşaq müəssisələrinin yoxluğu ilə başa düşülür. Bütün bunları nəzərə alaraq belə nəticə çıxarmaq olar ki, gender bərabərliyinə cavabdeh olan bölgə strukturlarının işinin prioritet siyahısına qadınların sosial həyatına yardım məsələləri daxil deyildir. Cədvəl 2. Siz ictimai həyatda necə iştirak edirsiniz? Siz ictimai həyatda necə iştirak edirsiniz % Valideyn, Uşaq və Müəllim İctimai Birliyinin üzvləri 3,1%
“VUM” İctimai Birliyinin üzvləri 4,1% Bələdiyyə orqanlarının üzvləri 16,0% Mərkəzi kitabxanada “Gənclər” Birliyinin üzvləri 11,1% Ağbirçək Qadınlar Komitəsi 36,1% Mərkəzi kitabxanada gender məsələləri ilə əlaqə 11,1% Azərbaycan Gənclər Parlamentinin üzvü 2,1%
Hüquq mərkəzlərinin işində iştirak etmək 6,4 % Cəmi 100,0% Təsadüfi deyildir ki, “Azərbaycan konstitusiyasında kişi və qadınların eyni hüquqa malik olduqlarını bilirsinizmi?” sualına cəmi 70,2% respondent müsbət cavab vermişdir, sualа mənfi cavab vermiş və ya cavab verməkdə çətinlik çəkmiş 29,8% iştirakçı arasında isə bir nəfər də olsun yaşlı qadın yoxdur. Qadınların 76,2% əmindir ki, milli adət-ənənələrə görə kişilərin hüquqları daha çoxdur. Yüklə 362,13 Kb. Dostları ilə paylaş:
|