Microsoft Word pp invalid test son doc
Yüklə 265,18 Kb. Pdf görüntüsü
|
5 Təssüflə qeyd olunmalıdır ki, bütün milli normalarda və insan hüquq və azadlıqlarına dair Beynəlxalq razılaşmalarda əks olunan hüquq və azadlıqlar hər hansı fərq qoyulmadan hər kəsə aid olsa da, faktiki həyatda bu hüquq və azadlıqların bir hissəsinə əlilliyi olan insanların faktiki çıxışı yoxdur. İstər milli normalarda, istərsə də beynəlxalq razılaşmalarda insan hüquq və azadlıqları ilə bağlı kollektiv zəmanət verilsə də, praktikada faktiki bərabərliyin təmin olunmasında ciddi problemlər qalmaqdadır. Bu baxımdan dövlətlərin üzərinə ayrı-seçkiliyi istisna edən normalar qəbul etmək və mexanizmlər yaratmaqla yanaşı, həmçinin, tam və effektiv bərabərliyi təmin etmək üçün ayrı-ayrı sosial qruplara yönələn əlavə tədbirlərin həyata keçirilməsi vəzifəsi də düşür. Hər bir dövlət səy göstərməlidir ki, sosial vəziyyətindən asılı olmayaraq bütün insanların ölkədəki bütün hüquq və rifaha maksimum bərabər çıxış imkanı olsun. Hazırda müasir dünyada əlilliyi olan şəxslərin üzləşdikləri problemlər içərisində xüsusi aktuallıq kəsb edəni onların ləyaqətli əməyə çıxışının təmin olunmasıdır. Əməyə çıxış hər bir şəxsin və onun ailəsinin yaşayışını və rifahını təyin edən əsas faktor olmaqla yanaşı, həmçinin əmək hər bir şəxsin özünü cəmiyyətdə, başqaları və öz personu qarşısında təsdiqi üçün əsas amildir. Əlilliyi olan insanların ləyaqətli məşğulluğunun təmin olunmasına yönələn çoxsaylı beynəlxalq normalar, bəyannamələr, qərarlar vardır. Beynəlxalq Əmək Təşkilatının müxtəlif əllilik növləri üzrə bir sıra Konvensiyaları vardır. Bununla belə BMT Baş Məclisi 13 dekabr 2006-cı il tarixində Əlilliyi olan şəxslərin hüquqlarına dair Konvensiya qəbul etmiş və onu ratifikasiya üçün açıq elan etmişdir. Konvensiyada əlilliyi olan şəxslərin hüquq və azadlıqlarının təmin olunası, onların başqaları ilə birgə cəmiyyətə inteqrasiya olunması, ləyaqətli həyat, ləyaqətli məşğulluqlarının təmin olunmasına yönələn müddəalar daxil edilmişdir. Konvensiyanı ratifikasiya edən dövlətlər öz üzərlərinə Əlilliyi olan insanların hüquq və azaldıqlarının təmin olunmasına və onlara 6 münasibətdə mövcud olan açıq və gizli ayrı-seçkilik hallarının aradan qaldırılmasına yönələn tədbirləri həyata keçirməyi öhdəlik olaraq götürürlər. Bu tədqiqat, Əlilliyi olan insanların hüquq və azadlıqlarının təmin olunması və cəmiyyətin bərabər hüquqlu üzvləri olmaları üçün vacib olan bir sahəni əlilliyi olan insanların əmək və məşğulluğunun təmin olunma vəziyyətinə dairdir. Tədqiqatda əlillərin hüquqlarına dair beynəlxalq standartlar, bu standartların tətbiqi istiqamətində xarici ölkələrin təcrübəsi və Azərbaycanda əlilliyi olan insanların əmək bazarına çıxışı ilə bağlı olan problemlər təhlil olunur. Əlilliyi olan insanların əməyi və məşğulluğunun təmin olunmasına dair beynəlxalq yanaşma Əlilliyi olan şəxslərin hüquqlarına dair BMT Konvensiyasının 27-ci maddəsi əmək və məşğulluğa dairdir. Maddənin 1-ci bəndində göstərilir ki, “ İştirakçı dövlətlər digər şəxslərlə bərabər, Əlilliyi olan insanların əmək hüququnu tanıyırlar; bu hüquq əmək bazarının və istehsalat mühitinin əlillər üçün açıq, inklüziv və əlverişli şəraitdə əlilin sərbəst seçdiyi və ya razılıq verdiyi əməyi ilə özünü təmin etmək hüququnu ehtiva edir. İştirakçı dövlətlər həmçinin əmək fəaliyyəti zamanı istehsalat zədəsi almış Əlilliyi olan insanlar də daxil olmaqla, zəruri tədbirlərin, o cümlədən qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş qaydada, tədbirlərin görülməsi vasitəsilə əmək hüququnun həyata keçirilməsini aşağıda göstərilən məqsədlər üçün təmin edir və həvəsləndirirlər: işə qəbul, məşğulluq, işin qorunması, xidməti vəzifədə irəliləmə, təhlükəsiz və sağlam əmək şəraiti də daxil olmaqla məşğulluq növləri ilə bağlı bütün məsələlərə münasibətdə əlillik əlaməti üzrə ayrı-seçkiliyin qadağan olunması; Əlilliyi olan insanların ədalətli və əlverişli əmək şəraiti, o cümlədən bərabər şərait və eyni dəyərli əməyə görə
7 bərabər mükafatlandırılma, təhlükəsiz və sağlam əmək şəraiti, o cümlədən sataşma hallarından müdafiə və şikayətlərin təmin edilməsi hüquqlarının digər şəxslərlə bərabər qorunması; Əlilliyi olan insanların əmək və həmkarlar təşkilatı ilə bağlı hüquqlarını digər şəxslərlə bərabər həyata keçirə bilməsinin təmin edilməsi; Əlilliyi olan insanlar ümumi texniki və peşə yönümlü proqramlara, işədüzəltmə xidmətlərinə və peşəkar, fasiləsiz təhsil prosesinə qoşulmaq imkanının verilməsi; əmək bazarında Əlilliyi olan insanların işlə təminatı, xidməti vəzifədə irəliləmə imkanlarının genişləndirilməsi, eləcə də işin axtarılması, tapılması, saxlanması və bərpasında onlara yardım göstərilməsi; fərdi əmək fəaliyyəti, sahibkarlıq, kooperativlərin inkişaf etdirilməsi və şəxsi işin təşkili üçün imkanların genişləndirilməsi; Əlilliyi olan insanların dövlət sektorunda işə qəbul edilməsi; pozitiv fəaliyyət proqramları, stimul və digər tədbirlərdən ibarət ola bilən zəruri strategiya və tədbirlərin köməyi ilə Əlilliyi olan insanların özəl sektorda işə qəbul edilməsinin stimullaşdırılması; Əlilliyi olan insanların iş yerində səmərəli vasitələrlə təmin edilməsi; açıq əmək bazarı şəraitində əlilliyi olan insanlar tərəfindən iş təcrübəsinin mənimsənilməsinin həvəsləndirilməsi; Əlilliyi olan insanlar üçün peşəkar və ixtisas reablitasiyası, iş yerlərinin qorunması və işə qaytarılma üzrə proqramların təşviqi.
Yüklə 265,18 Kb. Dostları ilə paylaş:
|