Microsoft Word tez son25. 10. 09. doc

 

12

Postoperatif dönemde 

- Erken (0–72 saat) komplikasyonlar 

- Boğaz ağrısı 

- Glottik ödem 

- Enfeksiyon 

- Vokal kord paralizisi 

- Lingual sinir hasarı 

- Geç komplikasyonlar 

- Laringeal ülser ve granülom 

- Laringotrakeal membran ve veb 

- Laringeal fibrozis 

- Trakeal fibrozis, stenoz 

- Trakeal dilatasyon 

- Burun deliğinde daralma 

- Disfaji 

 

LARİNGOSKOPLAR 

Standart rijit laringoskop, içinde pil bulunan bir sap ve çıkarılabilir bir ampülü olan bir 

kaşıktan meydana gelir. Kaşıklar boyutlarına göre 0 ile 4 arasında numaralandırılırlar. 

Erişkinlerde en sık 3 numaralı kaşık kullanılır. Daha küçük boyutlar ise pediyatrik hastalarda 

kullanılırlar

(5)

. Düz kaşıklı laringoskoplar genellikle “Magill”, eğri kaşıklı olanlar da 

“Macintosh” tipi olarak bilinir. Erişkinlerde, aksine bir endikasyon yoksa genellikle eğri 

kaşıklı, küçük çocuk ve bebeklerde ise düz kaşıklı laringoskoplar tercih edilmektedir. 

(Şekil.5-6) 

Entübasyon esnasında laringoskop ağzın sağ tarafından dili sola itecek şekilde, ağız içine 

sokulur ve vallekülaya kadar itildikten sonra, yukarıya ve öne doğru kaldırılır. Bu şekilde 

epiglot ve ağız tabanındaki yapılar görüş alanından uzaklaştırılmış olur. Düz kaşıklı bir 

laringoskop kullanılıyorsa, epiglot görüldükten sonra, kaşık epiglotu da altına alacak şekilde 

ilerletilir

(2)

.  

---

 

13

 

 

Şekil5 :Macintosh ve Magill laringoskoplar 

 

Şekil 6: Macintosh laringoskop ile entübasyon 

 

LARİNGEAL MASKE (LARİNGEAL MASK AİRWAY- LMA) 

İlk olarak İngiliz anesteziyolog Archie Brain tarafından, Whitechapel, Londra Kraliyet 

Hastanesinde icat edildi

(7)

.  Brain, LMA’nın yüz maskesi ve endotrakeal entübasyon tüpünden 

daha ideal bir hava yolu açma yöntemi olduğunu savundu. İlk başarılı klinik uygulama 1983 

yılında, 23 hastalık bir çalışma grubuyla gerçekleştirildi

(8)

. Bugünkü model ise 1988’de 

İngiltere’de kullanıma girdi

(2)

.

 

 Endotrakeal tüpe benzeyen kısa bir silikon kauçuk tüp ve 

bunun ucuna bağlı, çevresinde şişirilebilir elips şeklinde bir balonu bulunan yassı bir 

maskeden meydana gelen bu alet, ilke olarak yüz maskesi ile endotrakeal tüp arasında bir 

çözümü hedeflemektedir. (Şekil.7) 

Laringeal açıklığında, yerleştirme sırasında epiglotun tüp içine girmesini ve hava yolu 

tıkanıklığını önlemek için iki adet vertikal kauçuk parmaklık bulunur

(2)

.

 

Yerleştirmede 

standart metod kafın tamamen söndürülmesini gerektirir. Bazı klinisyenler ise, kısmen 

şişirilmiş halde yerleştirilmesini tercih ederler. Uygun yerleştirildiğinde yüz maskesine göre 

---

 

14

daha kontrollü bir hava yolu güvenliği sağlar fakat hava yolunun korunması ve sürdürülmesi 

bakımından endotrakeal tüpe göre daha zayıftır

(5)

.  

LMA, gastrointestinal ve solunum sisteminin birleştiği noktada glottis etrafına oturarak onu 

gastrointestinal sistemden ayıran düşük basınçlı halka şeklinde bir yastık gibi düşünülebilir. 

Tam yerleştirildiğinde ve şişirildiğinde alt ucu üst özofageal sfinkter hizasında yer alır, yanları 

priform fossalara bakar ve üst ucu dil köküne dayanır. Bu sırada epiglot LMA’nın içinde ve 

ucu yukarı bakacak şekildedir

(2)

.  

Bazı hastalardaki anatomik değişiklikler, maskenin oturmasını önleyerek yeterli fonksiyon 

yapmasını engeller. Eğer özofagus maskenin kafının içinde kalırsa mide distansiyonu ve 

regürjitasyon olasılığı kuvvetlidir. Başarısızlıkların çoğunun nedeni maskenin yerleştirilmesi 

sırasında epiglotun veya distal kafın aşağı doğru katlanmasıdır

(9)

.  

 

Şekil7 : Laringeal maske 

---

 

15

 

Şekil 8: LMA yerleştirilmesi 

 

 

Şekil 9:  Laringeal maske yerleşmiş hali 

---

 

16

 

LARİNGEAL MASKE İÇİNDEN ENTÜBASYON TEKNİĞİ 

(İNTUBATİNG LARYNGEAL MASK AİRWAY – ILMA) 

( LMA-FASTRACH™) 

LMA-Fastrach, (Şekil.10-11) trakeal entübasyonu kolaylaştırıcı bir laringeal maske olarak 

tasarlanmıştır

(5)

. LMA-Fastrach 1997 yılında tanıtılmıştır. (LMA-Fastrach™: LMA North 

America, Inc, San Diego, CA) Klasik LMA’ nın tüm ventilasyon özelliklerini taşır, fakat kör 

entübasyon veya fiberoptik yardımıyla entübasyonda üst hava yolunu sağlamak amacıyla 

şekillendirilmiştir

(10)

.  

 

Şekil 10: İNTUBATİNG LARYNGEAL MASK AİRWAY – ILMA(LMA-FASTRACH™) 

 

 

Şekil 11 : İNTUBATİNG LARYNGEAL MASK AİRWAY – ILMA 

              (LMA-FASTRACH) 

---

 

17

                             

 

ZOR HAVA YOLU YÖNETİMİ 

Yapılan çalışmalarda anestezi ile ilgili kardiyak arrest oranı 4.7/100000 ölüm oranı da 

1/100000 olarak belirlenmiştir

(11)

. Bu olguların yarısında sorun hava yolu/solunumsal 

problemler olarak tanımlanmıştır. Yaşamsal fonksiyonların devamlılığı hava yolu açıklığının 

korunması ve sürdürülmesine bağlıdır. Anestezistin temel sorumluluğu hava yolu açıklığını 

korumak ve sürdürmektir. Meta-analiz şeklinde yapılan otuz beş merkezli bir klinik çalışmada 

zor entübasyon insidansı genel popülasyonda % 1.5-13.2 olarak belirlenmiştir ve yine aynı 

çalışmada obez hastalarda bu oran % 10.3 - % 20.2 olarak tespit edilmiştir

(12)

. 2003 Yılında 

A.S.A (Amerikan Anestezi Derneği), 2004 yılında DAS (Zor Hava Yolu Derneği), 2005 

yılında da TARD (Türkiye Anesteziyoloji ve Reanimasyon Derneği) anestezi uygulamaların 

da zor hava yolu akış çizelgelerini tanımlamışlardır. Buna göre zor hava yolu tanımı; klasik 

anestezi eğitimi almış bir anestezistin üst hava yolunun yüz maskesi ile ventilasyonunda 

zorluk yaşaması, trakeal entübasyonda zorluk yaşaması ya da her iki durumun bir arada 

olması şeklinde tanımlanmıştır. Zor hava yolunu oluşturan komponentler;  

•

 

Zor maske ventilasyonu,  

•

 

Zor laringoskopi,  

•

 

Zor trakeal entübasyon,  

•

 

Başarısız entübasyon olarak belirlenmiştir. 

 

ZOR MASKE VENTİLASYONU; 

Tanım olarak; FİO

2

:1 olarak verilip yüz maskesi ile ventilasyon yapılırken SpO

2 

< % 90 

olacak  şekilde yeterli maske ventilasyonu sağlamada; yerleştirilemeyen maske, aşırı gaz 

kaçağı, gaz giriş çıkışında artmış direnç gibi sebeplerden bir veya daha fazlasına bağlı zorluk 

yaşanmasıdır. 

Yetersiz maske ventilasyonu belirtileri: Göğüs duvarı hareketlerinin yetersiz olması veya 

olmaması, oskültasyonda ciddi obstrüksyon olması, siyanoz olması, gastrik distansyon 

gelişmesi, yetersiz ve giderek düşen SpO

2

 değeri ile ETCO

2

 değerinin azlığı ya da yokluğu, 

spirometrik ekspiratuar ölçümlerin yetersizliği ya da olmaması, hastada hipoksemi ya da 

hiperkarbiye bağlı hemodinamik değişiklikler bulunmasıdır (hipertansiyon, aritmi, taşikardi 

vb.) 

 

 

---