Milli Kitabxana
90
Çəpiş pələngi əzişdirib yoldaşlarının yanına qayıtdı və
ucadan dedi:
—Əşi, bu pələngin bircə buynuzluq canı varmış ki!
Sonra canavargilin gizləndiyi kola tərəf yüyürüb dedi:
—Dostlar, tez gəlin, deyəsən burda kimsə gizlənib.
Pələngin başına gələnləri gözləri ilə görən canavar, tülkü və
çaqqal dayana bilərdimi?! Bir göz qırpımında qaçıb meşənin
dərinliyində gözdən itdilər.
—Gəlin tez qaçaq ki, bizi görən olmasın, — deyə çəpiş
dilləndi.
Onlar qaçıb getdilər. Quzu ilə dana bilmədi ki, indicə
çəpişin yerə sərdiyi pələngi ovçular dünəndən öldürmüş-
dülər...
Milli Kitabxana
91
QIŞ NAĞILI
u əhvalat qışda olmuşdu. Gün batmış, ay doğmuşdu.
Hər tərəfə sərilmiş qar ayın şüası altında
yazılmamış vərəq kimi ağarırdı. Kollar qar altından
başını qaldırmaq istəyən ayılara oxşayırdı.
Meşənin lap dərinliyində qoca bir tülkü yaşayırdı. Neçə
gün idi ki, dişinə heç nə keçmirdi.
—Hmmm. — deyə tülkü tünd şabalıdı tüklərini
pırpızladı.
—Kəndə getsəm yaxşıdır. Bəlkə toyuqdan-cücədən bir
şey tapdım.
O, quyruğunu şeşlədi. Bir cüt yetişmiş zoğal dənələrinə
oxşayan gözlərini oynatdı. Yəni, "qərar qətidir".
Tülkü kəndə çatanda hamı şirin yuxuda idi. Evlər
sahildə lövbər salmış nəhəng gəmilərə oxşayırdı.
Qoca tülkü kəndin aşağı başındakı evin qaratikanla
hörülmüş hasarına yaxınlaşdı. Su yolundan sürüşüb həyətə
keçdi. Tüklərinin qaratikan kollarına ilişib didilməsinə o qədər
də fikir vermədi.
Boz köpək zirzəmidə yatmışdı. Onun qulağına şıqqıltı
dəydi. Yekə, qara ağzını göyə qaldırıb bir-iki ağız tənbəl-tənbəl
hürdü:
—Huv, huv, huv... Səsinə səs verilmədiyini görüb
sakitləşdi. Qırmızımtıl burnunu tüklü qoltuğuna soxub büzüşdü
və gözlərini yumdu. Tülkü həyəti nəzərdən keçirdi, hinin
qapısının dalına yekə bir paya söykəndiyini gördü. O, payanı
yuxarı tərəfdən qaldırıb ehmalca yerə qoydu. Qapı açılan kimi
Milli Kitabxana
92
sıçrayıb qırmızıpipik xoruzun boğazından yapışdı və sürətlə
geri qayıdıb hasarın üstündən tullandı.
Toyuqların qaqqıltısı bir-birinə qarışdı. Boz köpək tez
hinin yanına cumdu.
—Hav, hav, hav! Qonşu itlər ona səs verdilər.
—Hav, hav, hav!
—Huv, huv!
Ham, ham, ham! İtlər küçəyə çıxdılar. Qarın üstü ilə
uzaqlaşmaqda olan tülkünü gördülər.
—Hav, hav, gedək tülkünü tutaq!
—Huv, huv, gedək.
—Ham, ham, izi itirməyin, bu izlə lap meşəyə gedək,
yuvasından çıxaraq.
—Ham, ham, doğrudur, doğrudur. İtlər tülkünün
dalınca düşdülər. Tülkü quyruğunu kürəyinə qısmışdı ki,
ayaqlarına dolaşmasın. Xoruzun boğazından yapışıb qaçır,
hərdənbir çevrilib arxaya baxırdı. Qarın üstündə tülkünün
ayaqlarından "Ş" hərfınə oxşayan izlər qalırdı. İtlər həmin
izləri iyləyə-iyləyə onun ardınca düşmüşdülər.
Tülkü arxasınca gələn itləri görüb özünü itirdi: "Evim
yıxıldı. Onlar məni tapacaq, özümü də, balalarımı da
öldürəcəklər". O, lap qabaqda gələn boz köpəyin vahiməli
səsindən daha da qorxuya düşdü. Xoruzu buraxdı ki, bəlkə itlər
geri qayıdalar. Xoruz rəngbərəng qanadlarını şaqqıldatdı,
qanadlarını ayaqlarına qədər uzadıb qaqqıldadı və taqətsiz
halda qarın üstünə sərildi. Lakin itlər tülküdən əl çəkmək
fıkrində deyildilər,
—Necə edim ki, onları azdırım. İzimi itirsinlər. Bəlkə
quyruğumla izimi süpürüm? Eh, bu uzun çəkər, onlar məni
boğazlayarlar.
Sonra belə oldu: tülkü meşəyə çatar-çatmaz qara bir
ayıya rast gəldi. İtlər bir az uzaqda idi. Amma iz ilə gəlib tapa
bilərdilər. Tülkü nə fıkirləşdisə gözləri sevincdən parıldadı.
Ayıya yaxınlaşdı.
Milli Kitabxana
93
—Salam, ayı qağa.
—Hm, salam!
—Yaxşı pətək yeri bilirəm. Amma demərəm dedi:
Ayı pətək adı eşidən kimi dili ilə dodaqlarını yaladı və
hə, tez ol de. Çoxdandı bal yemirəm. Tez ol.
Onun qara gavalıya oxşayan gözləri tülkünün
pırpızlanmış tüklərinə və hiyləgər sifətinə dikildi
—Yaxşı deyərəm. Amma uşaqlığım yadıma düşüb,
məni bir az dalında apar, bərk yorulmuşam.
Ayı donquldandı. Tülkünü dalına alıb meşənin içində
gözdən itdi.
Tülkünün ayıya pətəklərin yerini deyib-demədiyini
bilmirəm. Ancaq onu bilirəm ki, o, ayının dalına mindiyi üçün
itlər tülkünün izini itirdilər və hürə-hürə kəndə qayıtdılar.
Milli Kitabxana
94
QOYUNUN BAŞINA GƏLƏNLƏR
u əhvalatın doğruluğuna mən özüm də inanmadım.
Çünki qoyunun başına gələn belə işlər bəzən
insanların da başına gəlir.
Düz üç il idi ki, qoyunla alabaş dostluq edirdi.
Bir-birindən aralı gəzməzdilər. Qoyun yekə quyruğunu yayxa-
ya-yayxaya otlayır, alabaş da arabir quşlara və kəpənəklərə
hürərdi ki, qoyunun otlamağına mane olmasınlar. Qoyun o
qədər kökəlmişdi ki, yekə ağ yumağa oxşayırdı.
İndi sizə deyim boz tülküdən. О, gecə-gündüz qoyunu
güdürdü ki, aldadıb meşəyə aparsın və yesin. Belə qoyunun əti
gərək ki, lap dadlı olsun.
Tülkü gecə-gündüz fürsət gözləyirdi. Günlərin bir günü
gördü ki, qoyun çəmənlikdə təkdir. Tez özünü ona yetirib, şirin
dilini işə saldı:
—Salam, ceyran balası, necəsən?
—Mən ceyran balası deyiləm, qoyunam.
Tülkü hırıldadı:
—Kim deyir ki, sən qoyunsan. Bu əlbəttə alabaşın
işidir. Sənin əsl adın ceyrandır. Anadan olan kimi ceyranı
alabaş yedi, səni isə götürüb bir qoyuna verdi. Ona görə elə
bilirsən ki, qoyunsan. Bu əlbəttə, böhtandır.
Bu zaman alabaş böyürdən çıxdı. Tülkü sözünün dalını
deyə bilməyib götürüldü. Alabaş onu qovdu, tuta bilməyib geri
qayıtdı. Bir az buludlara və kəpənəklərə hürüb sakitləşdi.
O gündən qoyunun ürəyinə şübhə damdı. Tez-tez su
içmək bəhanəsi ilə bulağın başına gəlib suda özünə baxdı
görsün qoyundu, yoxsa ceyrandı. "Deyəsən tülkü düz deyir axı.
Dostları ilə paylaş: |