Ölkələrin tranzit potensialının geosiyasi və geoiqtisadi aspektləri
Yüklə 2,02 Mb. Pdf görüntüsü
|
50
- dəmir yolunun yük və kommersiya isinin təskili və ona rəhbərlik edilməsi, ümumi istifadə yerlərində dəmir yolu vəsaitləri ilə yükləmə və bosaltma islərinin təskil edilməsi, yükgöndərən və yükalanlara nəqliyyat-ekspedisiya xidmətinin göstərilməsi; - dəmir yolu müəssisələrində dövlət əmlakının mühafizəsinin təmin edilməsi.
ADDY-nin əmlakı dövlət əmlakı hesab edilir. Bu əmlak tam təsərrüfatçılıq səlahiyyəti-məhdud əsya hüququ əsasında ona məxsusdur. ADDY bu əmlak üzərində qanunvericiliklə müəyyən edilmis qaydada və hüdudlarda sahiblik, istifadə etmək vəsərəncam vermək səlahiyyətlərini həyata keçirir.Hava nəqliyyatı müəssisələri hava yolu ilə yük, sərnisin və baqaj dasımalarını həyata keçirir. Bu müəssisələr «Azərbaycan Hava Yolları» (AZAL) Dövlət Konserninin tərkibinə daxildir. «AZAL» Dövlət Konserni Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 7 aprel 1992-ci il tarixli fərmanı ilə keçmis SSRə Mülki Aviasiya Nazirliyinin «Azərbaycan Aviasiyası» Konserninin bazası əsasında yaraldılmıs və 2008-ci ilin aprel ayında «Azərbaycan Hava Yolları» Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinə çevrilmisdir. Cəmiyyət müvafiq Nizamnamə əsasında fəaliyyət göstərir.«AZAL» Azərbaycan Respublikasının hava nəqliyyatına, aviasiya dasımaları ilə məsgul olan hava nəqliyyatı müəssisələrinin fəaliyyətinə edilən rəhbərliyi həyata keçirir. Cəmiyyətin əsas fəaliyyət predmeti də məhz onun tərkibinə daxil olan bu cür müəssisələrin vasitəsi ilə sərnisin, yük, baqaj və poçtun daxili və beynəlxalq hava xətləri üzrə dasımalarını həyata keçirməkdən ibarətdir. «AZAL» sərnisin, yük, baqaj və poçt hava dasımaları üzrə tarifləri qanunvericiliyə uygun səkildə müəyyən edir, bu tariflərin tətbiq olunma qaydalarını təsdiqləyir, habelə hava dasımalarında güzəstli biletlərin verilmə qaydalarını müəyyənləsdirir. O, vahid qiymət və tarif siyasətini həyata keçirir.Bundan əlavə, Cəmiyyətin dasıdıgı digər vəzifələrə asagıdakılar aiddir: - mülki aviasiyanın hərtərəfli inkisafını və təkmilləsdirilməsini təmin etmək; 51
keçirmək; - hava gəmilərinin müntəzəm uçuslarını və təhlükəsizliyini təmin etmək; - beynəlxalq hava dasımalarının həyata keçirilməsinə və inkisafına, habelə mülki aviasiya sahəsində bərabər hüquqlu və qarsılıqlı fayda prinsipləri əsasında beynəlxalq elmi-texniki əməkdaslıga yönələn tədbirlər görmək və s. Avtomobil nəqliyyatı müəssisələri «Azəravtonəqliyyat» Dövlət Konserni-nin tərkibinə daxil olan müəssisələr idi. Konsern müvafiq Nizamnamə əsasında fəaliyyət göstərirdi, onun əsas vəzifə və funksiyaları bunlar idi: iqtisadiyyatın və əhalinin avtonəqliyyat xidmətlərinə olan tələbatının təmin edilməsinə, istehsal potensialından və əmək ehtiyatlarından tam istifadə olunmasına yönələn tədbirlər görmək üçün proqram və iqtisadi mexanizmlər isləyib hazırlamaq;
- avtonəqliyyatın inkisafı sahəsində vahid elmi-texniki siyasəti həyata keçirmək; - avtonəqliyyat xidmətlərinin azad və rəqabətə əsaslanan bazarının təsəkkülü üçün sərait yaratmaq və s. Hal-hazırda bu funksiyaları Azərbaycan Respublikasının Nəqliyyat Nazirliyi həyata keçirir Dəniz nəqliyyatı müəssisələri Azərbaycan Dövlət Xəzər Dəniz Gəmiçiliyi daxildir. Xəzər Dəniz Gəmiçiliyi Azərbaycan Respublikasının Ticarət Gəmiçiliyi Məcəlləsi, habelə ticarət dənizçiliyi üzrə beynəlxalq konvensiyalar və müvafiq Nizamnamə əsasında fəaliyyət göstərən dövlət təskilatıdır. Hüquqi səxs statusuna malik olan Azərbaycan Dövlət Xəzər Dəniz Gəmiçiliyi Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinə tabedir. Azərbaycan Dövlət Xəzər Dəniz Gəmiçiliyi bir sıra əsas vəzifələr dasıyır: - basqa sahibkarlardan icarəyə götürülmüs gəmilər, o cümlədən kirayə edilmis xarici tonnaj və öz donanması vasitəsilə Azərbaycan Respublikası limanları ilə xarici 52
limanlar arasında, həmçinin xarici limanlar arasında yüklərin və sərnisinlərin dasınmasının həyata keçirilməsi; - əmək kollektivinin sosial məsələlərinin həllinə yönəldilən Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyi ilə nəzərdə tutulmus istehsal, kommersiya və xarici iqtisadi fəaliyyətin həyata keçirilməsi; - dəniz səfərləri təhlükəsizliyinin, donanmada qəza hallarının maksimum azaldılmasının, yüklərin mühafizəsinin və vaxtında yerinə çatdırılmasının, habelə sərnisinlərin təhlükəsizliyinin və onlara göstərilən mədəni xidmətin səviyyəsinin yüksəldilməsinin təmin olunması sahəsində tədbirlərin islənib hazırlanması, həyata keçirilməsi və s. Dəniz nəqliyyatı müəssisələri arasında Azərbaycan Respublikası Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanı mühüm rol oynayır. Hüquqi səxs statusuna malik olan bu dövlət müəssisəsi, Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinə tabedir. O, öz fəaliyyətində Azərbaycan Respublikası Ticarət Gəmiçiliyi Məcəlləsini, ticarət dənizçiliyi üzrə beynəlxalq konvensiyaları, həmçinin müvafiq Nizamnaməni rəhbər tutur. Dəniz nəqliyyatının məhsula, isə və xidmətə olan ictimai ehtiyaclarının ödənilməsinə xidmət etmək Ticarət Limanının əsas və baslıca vəzifəsini təskil edir.Qarsıya qoyulmus digər vəzifələri yerinə yetirmək üçün o, asagıdakı isləri yerinə yetirməyə borcludur: - gəmiləri yükləmək və bosaltmaq, onlara xidmət etmək; - yükləri basqa nəqliyyat vasitələrindən dəniz nəqliyyatına və əksinə yükləmək; - dəniz nəqliyyatı gəmiləri ilə kabotaj və xarici yük, sərnisin və poçt dasınmasına xidmət etmək, yedək əməliyyatları aparmaq; - liman akvatoriyasında gəmilərin üzməsinin təhlükəsizliyini təmin etmək; - görülən islərə və göstərilən xidmətlərə görə müqavilələr və ya təsdiq olunmus tariflər əsasında hesablasma aparmaq; - gəmilərin limana gəlisi və gedisi cədvəlini tərtib etmək və s. Dəniz qanunvericiliyi dəniz hüququnun əsas və baslıca mənbə növü sayılır. Dəniz qanunvericiliyinə isə asagıdakılar daxildir: Yüklə 2,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|