Шаумян С . К . Теоретические
основы
трансформационной
грамматики
//
Новое
в
лингвистике
.
Выпуск
II.
– C. 408.
42
VPga ajratiladi:
The old man | saw a black dog there - Keksa odam u yerda qora itni ko’rdi. Keyingi bosqichda yuqoridagi ajralish o’z navbatida yana ikki qismga ajratiladi:
The || old man | saw a black dog || there. So’nggi bosqichda jumla bevosita ishtirokchilar
modeli asosida “daraxt”
("sentence tree" ) ko’rinishida tasvirlanishi mumkin:
44
Context-free grammar – matndan xoli bo’lgan grammatika, chunki undagi
qoidalar universal hisoblanib, ma’lum matnga tayanib tahlil etilshga asoslanmaydi,
balki u avvaldan empirik tarzda belgilab olinadi. Hozirda ushbu grammatika sun’iy
programmalash tillariga (Pascal, C++, Delphi, HTML) faol tatbiq etilgan, shuningdek,
tabiiy tillarni formallashtirish jarayonida ham grammatikani bayon qilishning eng
optimal usuli hisoblanadi. Masalan:
< SENTENCE> : : = < SUBJECT> < VERBPHRASE >
:: = John I Mary
< VERB PHRASE > :: = < VERB> < OBJECT>
:: = eats I drinks
