Паша Ибиш оьлу Сяфяров

Elnur 
İbiş oğlu Səfərov -Kiçik Qafqazın faydalı qazıntı yataqları 
 
 
77 
5 
№-li hidrotermal dəyişilmiş süxurlar zonası 28 №-li kvars 
damarından  1000-1100 m.  qərbdə, 1442,8 m.  yüksəklik 
rayonunda yerl
əşir.  Zona  süxurları  kaokinləşmiş,  limonitləşmiş, 
silisl
əşmiş Üst Bayos yaşlı andezit-dasit tuflarında yerləşir. Bəzi 
yerl
ərdə bu süxurlar törəmə kvarsitə keçmişdir. Zonanın uzanma 
istiqam
ətli şimal-şərq 50
0
, izl
ənilən uzunluq 600 m, eni 15-20 m.-
dir. 
Zona  araların-dakı  məsafə  100-120 m.  olmaqla, 8 kəsilişdə 
öyr
ənilmişdir.  Götürülmüş  sınaqlar  üzrə  qızılın  orta  miqdarı  0,1 
q/t.-dur.  
Ağsu  sahəsi.  Qızıldaşıyıcı  Ağsu  sahəsi 1979-1981-ci illərdə 
Heyd
ərov A.  F.  , Abbasov Y.  B.  ,  İsgəndərov A.  İ.  tərəfindən 
aparılmış  geoloji-axtarış  işləri nəticəsində  müəyyən  edilmişdir. 
Hidrotermal d
əyişilmiş  (kaolinləşmiş,  silisləşmiş,  limonitləşmiş) 
bu zona Qarabulaq k
əndi yaxınlığında  yerləşir  və  bat  yaşlı 
andezit-
dasit  tufları  içərisindədir.  Zonanın  uzanma  istiqaməti 
şimal-şərq 80
0
, düşmə bucağı -15-25
0
-dir. Yer s
əthində zona 600 
m.-
ə  qədər izlənilir.  Zona bir  kəsilişdə  öyrənilmiş  və  1,2 m 
qalınlığa 4,6 q/t. qızıl və 12 q/t. gümüş təyin olunmuşdur.  
Bu göst
əriciləri nəzərə  alaraq,  zonanı  dərinlikdə  öyrənmək 
m
əqsədilə 1982-1984-cü illərdə iki quyu qazılmışdır (270 m. və 
230 m.  ). 
Götürülmüş  kern  sınaqlarında  qızılın miqdarı  0,1  q/t.-
dan artıq olmamışdır.  
Pirbulaq mis t
əzahürü 
 
Pirbulaq mis t
əzahürü haqqında ilkin məlumatlara N. Lednev və 
İ.  Xaustevin 1912-1913-cü illərdə  apardıqları  tədqiqatların 
n
əticələrində rast gəlinir. Bəzi fond materallarında sahə “Mirzik” 
adlandırılır.  Təzahür Mirzik kəndinin cənub-qərb tərəfində, 
D
ərəmirzikçay vadisində, Bat mərtəbəsinin vulkanogen-çökmə 
süxurları içərisində yerləşir. Mis minerallaşması (malaxit, azurit, 
t
əsadüfi hallarda bornit) tufqumdaşları içərisində damarcıq, örtük, 
yuva v
ə  möhtəvilər  şəklində  yayılmışdır.  Mis təzahürləri 
hidrotermal d
əyişilmiş  süxur  zonalarında  da  rast  gəlinir.  Yan 

---

Elnur 
İbiş oğlu Səfərov -Kiçik Qafqazın faydalı qazıntı yataqları 
 
 
78 
süxurlar pirit v
ə  xalkopirit möhtəvilərlə  minerallaşmış 
andezitl
ərdən ibarətdir.  
Aşınma zonasında yuyulma və oksidləşmə nəticəsində pirit və 
xalkopirit  mineralları  limonit,  malaxit,  azurit  minerallarına 
çevrilmişdir.  
T
əzahür daxilində  misdaşıyan  tufqumdaşları  4  kəsilişdə 
öyr
ənilmişdir.  Təzahür 600-700 m.  uzunluğuna  izlənilir.  10 m. 
orta  qalınlığa  misin  orta  miqdarı  1,89  %  təşkil  edir.  Öyrənilmiş 
d
ərinlik 20 m.-dir.  Beləliklə, təzahür üzrə  misin proqnoz 
resursları P
2
- 5670 ton t
əşkil edir.  
 
Hacıkənd aqat yataqları qrupu 
 
Bu qrupa 3 yataq daxildir. 
Hacıkənd, Mixaylovka və 
Myasnikov.  Bu yataqlar T
əbaşir  yaşlı  əsasi tərkibli (dolerit, 
dolerit-bazalt, bazalt v
ə  s.  )  əsasi və  bəzən orta tərkibli 
effuzivl
ərinin  çatlarında  və  müxtəlif  formalı  boşluqlarda  qeyd 
olunur.  
Hacıkənd  yatağı  50  m.  dərinliyə  qədər öyrənilmişdir.  C
2
 
kateqoriyası üzrə 68,1 t. texniki aqat və 65,8 t. zərgərliyə yararlı 
aqat hesablanmışdır.  
 
Aqat 

---

Elnur 
İbiş oğlu Səfərov -Kiçik Qafqazın faydalı qazıntı yataqları 
 
 
79 
 
Mixaylovka  yatağı  100  m.  dərinliyə  qədər  öyrənilib. C
1 
kateqoriyası
 
üzr
ə
 
18,1 t, C
2
 
kateqoriyası
 
üzr
ə
 
47,1 t.  texniki aqat 
hesablanmışdır.  
Myasnikov  yatağı  100  m.  dərinliyə  qədər öyrənilib.  C
1 
kateqoriyası
 
üzr
ə
 
22,1 t.  v
ə  C
2
 
kateqoriyası
 
üzr
ə
 
47,1 t.  texniki 
aqat hesablanmışdır.  
       
Mirzik mineral r
əngləri yatağı 
 
Mirzik k
əndi yaxınlığında yerləşir. Gilli oxra yatağı Orta Yura 
yaşlı süxurlarla əlaqadardır və şimal-qərb istiqamətli iri tektonik 
qırılmaların  xətti boyu yerləşir.  Qırılma  zonası  şiddətli 
limonitl
əşmiş,  limonu-sarı  rəngləri epidot-xlorit kütləsi ilə 
dolmuşdur. Yan süxurlar hipergen proseslərin nəticəsində şiddətli 
aşınaraq oxra kütləsinə çevrilmişdir. Yataqda ilk geoloji kəşfiyyat 
işləri 1955-ci ildə aparılmış və nəticədə Fe
2
O
3
-un 40-49% 
miqdarı 
il
ə 8,2 min. ton oxra hesablanmışdır.  
Laboratoriya t
ədqiqatlarının  və  texniki tədqiqatların 
göst
əricilərinə əsasən bu yataqdan təbii mineral rəng almaq üçün 
istifad
ə etmək olar.  
 
F
ərəhli qızıl-polimetal təzahürü 
 
Bu t
əzahür  Ağstafaçayın  sol  qolu  olan  Coğaz  çayının  sol 
sahilind
ə, Fərəhli kəndinin kənarında  yerləşir.  Təzahür bir neçə 
minerallaşma  zonasından  ibarət  olub,  Koroğlu  vulkan 
m
ərkəzindən keçən qırılma zonasında yerləşir. Təzahür əsasən üst 
s
antonun  turş  tərkibli piroklastik və  andezit-dasit, dasit tərkibli 
süxurlarından təşkil olunmuşdur.  
F
ərəhli sahəsində H. M. Həsənov tərəfindən 3 filizləşmə zonası 
müşahidə olunmuşdur.  
I  zona  şimal-şərq 35-45
0
  istiqam
ətdə  2,5 km.-ə  qədər 
izl
ənmişdir. Zonanın qalınlığı 10-30 m. arasında dəyişir. Zonanın 

---