PüSTƏ oruc qizi fərhadi
Yüklə 2,83 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Kommersiya riskinin təşkili
- Kommersiya riskinin strategiyası
- Riskin strategiyasına
174 informasiyanın idarəetmənin obyekt və subyekti arasında dövr etməsi şərtilə həyata keçirilə bilər. Göstərilən informasiyaya bu və ya digər sığorta halının və ya hadisənin baş vermə ehtimalı, əmtəələr və kapital üzrə tələbin mövcud olması və kəmiyyət müştərilərin, partnyorların, rəqiblərin və s. maliyyə dayanıqlığı və ödəmə qabliyyətliliyi haqqında məlumatlar daxil edilir. Təsərrüfat subyekti təkcə informasiyanı toplamağı yox, həm də onu saxlamağı və lazım olduqda informasiyanın sürətlə tapmağa imkan verən kompyuterdir. Kommersantlar müəyyən funksiyaları yerinə yetirirlər. Bunlar aşağıdakılardan ibarətdir: - İdarəetmə obyektinin funksiyaları, buraya riskə yol verilməsinin; riskli kapital qoyuluşlarının; riskin dərəcəsinin azaldılması üzrə işlərin; riskdən sığortalanma prosesinin; təsərrüfat prosesinin subyektləri arasındakı iqtisadi münasibət və əlaqələrin təşkil edilməsi daxildir; - İdarəetmə subyektinin funksiyaları, buraya proqnozlaşdırma, təşkiletmə, kordinasiya, tənzimləmə, stimullaşdırma və nəzarət daxildir. Proqnozlaşdırma özündə ümumən obyektin və onun müxtəlif hissələrinin maliyyə vəziyyətinin dəyişmə perspektivlərinin işlənib hazırlanmasını əks etdirir. Proqnozlaşdırma müəyyən hadisələrin əvvəlcədən görülməsidir. Təşkiletmə riskli kapital qoyuluşu proqramını müştərək şəkildə reallaşdıran insanların müəyyən qaydada və prosedurlar əsasında birləşdirilməsidir. Kordinasiya riskin idarə edilməsi sisteminin bütün halqalarının işinin uzlaşmasının təmin edilməsinin, stimullaşdırma maliyyə menecerlərində və başqa mütəxəssislərdə öz 175 əməklərinin nəticəsinə qarşı maraq oyatmaq, nəhayət, nəzarət riskin dərəcəsinin azaldılması üzrə işlərin təşkilinin yoxlanılmasıdır. Riskin hazır reseptləri olmur və ola da bilməz. Amma onun metodlarını, üsullarını bu və ya digər təsərrüfat məsələlərinin həlli yollarını bilərək konkret situasiyada nəzərə çarpan uğura nail olmaq olar. Riski hesablamaq qeyri -mümkün olduqda, riskli qərarların qəbulu evristikanın köməyi ilə həyata keçirilir ki, bu da özündə həqiqətin nəzəri olaraq tədqiqi və tapılmasının məntiqi üsulları çoxluğunu əks etdirir. Başqa sözlə desək, bu, xüsusi mürəkkəb məsələlərin həlli üsullarıdır. Risk – menecmenti risk şəraitində qərar qəbul etmək üçün özünün evristik üsullar sisteminə malikdir: - Şəxsi kapitalın yol verdiyindən daha çox risk etmək olmaz; - Hər zaman riskin həticələri haqqında düşünmək lazımdır; - Müsbət qərar yalnız şübhənin olduğu halda qəbul olunur; - Az üçün çox da riskə getmək olmaz; - Şübhə olduqda mənfi qərar qəbul olunur; - Elə düşünmək olmaz ki, hər zaman yalnız bir yol var, ola bilsin, başqa variantlar da mövcuddur. Riskli kapital qoyuluşu haqqında qərar qəbul etməzdən əvvəl maliyyə meneceri bu risk üzrə maksimal zərərin həcmini müəyyən etməli; onu sərmayə edilən kapitalın həcmi ilə müqayisə etməli; onu bütün şəxsi maliyyə 176 resursları ilə tutuşdurmalı və bu kapital itkisinin investoru müflisləşməsinə gətirib çıxarıb- çıxarmayacağını müəyyən etməlidir. Kapital qoyuluşudan zərərin həcmi verilmiş kapitalın həcminə bərabər, ondan az və ya çox ola bilər. Risk-menecmentin ayrılmaz elementi nəzərdə tutulmuş proqramın yerinə yetirilməsi üzrə tədbirlərin təşkilidir, yəni bu işlərin maliyyələşdirilməsi üzrə tədbirlərin, maliyyələşdirmənin həcmi və mənbələrinin, yerinə yetirilmə müddətlərinin müəyyən edilməsi və s. dir. Nəzərdə tutulmuş proqramın yerinə yetirilməsi üzərində nəzarət, riskli qərarın seçilmiş variantının təhlili və nəticələrinin qiymətləndirilməsi risk - menecmentin təşkilinin mühüm mərhələsidir. Kommersiya riskinin təşkili riskin idarə edilməsi orqanının müəyyən edilməsini nəzərdə tutur ki, bu da maliyyə meneceri, risk üzrə menecer və ya müvafiq idarəetmə aparatı, məsələn, riskli kapital qoyuluşları şöbəsi ola bilər və o da aşağıdakı funksiyaları həyata keçirməlidir: - Vençur və portfel investisiyaları, yəni qüvvədə olan qanunvericiliyə və təsərrüfat subyektinin nizamnaməsinə müvafiq olaraq riskli sərmayə həyata keçirməli; - Risqli investisiya fəaliyyəti proqramını işləyib hazırlamalı; - ətraf şərait haqqında informasiya toplamalı, təhlil etməli, işləməli və saxlamalı; - sığorta fəaliyyətini həyata keçirməli, sığortalama və yenidən sığortalama müqavilələri bağlamalı, 177 sığortalama və yenidən sığortalama əməliyyatları aparmalı; - riskli kapital qoyuluşları üzrə müvafiq mühasibat, statistik və operativ hesabdarlığn aparılmasıdır. Kommersiya riskinin strategiyası qeyi-müəyyən təsərrüfat situasiyasında riskin proqnozlaşdırılmasına və onun dərəcəsinin azaldılmasının müxtəlif üsullarına əsaslanan riskin idarə edilməsi sənətidir. Bu strategiya özünə riskili qərarların və qərar variantının seçilməsi üsulunun qəbul olunduğu qaydaları daxil edir. Riskin strategiyasına aşağıdakı qaydalar tətbiq edilir: - maksimum uduş; - nəticənin optimal ehtimalı; - nəticənin optimal tərəddüdü; - uduş və riskin kəmiyyətinin optimal uyğunlaşdırılması. Uduşun maksimumu qaydasının mahiyyəti ondan ibarətdir ki, riskli kapital qoyuluşunun mümkün variantlarından investor üçün minimal və ya əlverişli risk dərəcəsində nəticənin ən böyük effektivliyini təmin edən variant seçilir. 2. Riskin müəyyən edilməsi investisiya qərarlarının qəbulu zamanı xüsusilə vacibdir. Risk və qeyri- müəyyənlik şəraitində investisiya layihələrinin seçilməsi meyarları çox halda riskin dərəcəsindən asılı olur. Qərar rəhbərin fərdi olaraq riskə meyilliyi, habelə firmanın mövcud olduğu konkret situasiya ilə müəyyən edilir. Menecer yeni layihəni digər variantlarla və firma Yüklə 2,83 Kb. Dostları ilə paylaş:
|