Qisqartirilgan so‘zlar ruyhati

 
 
 
 
 
1 jadval 
Tana bo’g’imlarini o’zaro mutanosibligini e’tiborga olgan xolda ularni funksional 
rivojlantirish modeli 
 
Mashqlar 
Guruhlar bo’yicha kuch va vaqt ko’rsatkichlari 
1 chi 
2 chi 
3 chi 
4 chi 
Yuqoriga depsinish: 
Joydan turib ikki oyoq bilan 
1722,5 
0,30 
1703,6 
0,30 
1662,1 
0,33 
1711,3 
0,31 
Qo’l yordamisiz 
1542,1 
0,24 
1523,2 
0,24 
14,92 
0,26 
1530,9 
0,25 
Qo’l va gavda yordamisiz 
1060,7 
0,23 
1060,7 
0,23 
1030,0 
0,25 
1049,5 
0,24 
Boldir va panja yordamida 
540,4 
0,09 
540,4 
0,09 
529,2 
0,10 
529,2 
0,10 
Joydan yuqoriga depsinishdagi 
xarakat: 
Qo’l 
180,4 
0,06 
180,4 
0,06 
169,6 
0,07 
180,4 
0,06 
Gavda 
481,4 
0,01 
462,5 
0,01 
462,5 
0,01 
481,4 
0,01 
Tos-son 
520,3 
0,14 
520,3 
0,14 
500,8 
0,15 
520,3 
0,14 
Eslatma:
Birinchi qatorda – kuch ko’rsatgichlari. 
Ikkinchi qatorda – vaqt. 
Sakrash espanderida mashq bajarish sakrovchanlikni rivojlantiradi. Bunda belga va 
polga amartizator boylanadi va osilib turgan to’pga qo’lni tekkizish uchun sakraladi. 
Mashqlarni nazorat qilishda shug’ullanuvchilarni jixozlardan to’g’ri foydalanishi va 

---

25 
mashqlarni to’g’ri va aniq bajarishiga e’tibor berish kerak. Yuqorida keltirilgan mashqlarni 
bir maromda bajarish yosh voleybolchilarda muhim rol o’ynaydi. Buning uchun voleybolchi 
(sportchi) sakrash quvvatini va epchillik maxoratini doimiy bir xil maromda olib borishi 
maqsadga muvofiqdir. Yana shuni aytib o’tish joizki sportchi sakrash quvvatini va epchillik 
xarakatini aniq bir mo’ljalga olgan xolda to’pga o’sha kuch-quvvatini sarflamog’i kerak. 
Voleybolchi o’z zonasiga javob bergan holda xujum zarbasini yoki to’pni uzatib berishni, 
to’siq qo’yishda boshqa sheriklariga xalaqit qilmagan holda sakrashni aniq bajarishi kerak. 
Yosh voleybolchilarda sakrovchanlikni oshirishda maktabdan tashqari va maktab 
sharoitlarida har hil harakatli va xalq o’yinlaridan foydalanish bilan, ham sakrovchanlikni 
oshirish. Sakrovchanlik va sakrash chidamkorligi o’yin mobaynida zarur rol o’ynabgina 
qolmay, texnik usullarni chaqqonlik bilan bajarish va o’yin davomida voleybolchini joy 
o’zgartirishi rivojlanishini yaqindan ta’minlaydi. O’yin ketayotgan bir jarayonda favqulotda 
har hil xarakatga soluvchi vaziyatlar bo’lib qoladiki, bu vaziyatlar o’yinchini to’siq 
qo’yishida va zarba berishida tez va aniq fikirlashini talab qiladi. 
Quyida sport bilan endi shug’ullanishni boshlagan 10-12 yoshli o’g’il va qiz bolalarda 
joydan turib va yugurib kelib gorizontal sakrashni dastlabki hamda 6 oylik mashg’ulotlardan 
so’ngi ko’rsatgichlarini havola etilgan.
Demak 
shundan 
xulosa 
qilish 
mumkinki 
yosh 
sportchilarda 
uzluksiz 
mashg’ulotlar o’tkazish ularni sakrash, kuch hamda tezkorlik qobiyaliyatlarini 
oshirishda katta rol o’ynaydi. 
2-jadval