Ramiz Mehdiyev demokratiya yolunda: irs haqqında düşünərkən
Yüklə 5,08 Mb. Pdf görüntüsü
|
754 Ramiz Mehdiyev
Demokratiya yolunda: irs haqqında düşünərkən
üçün vulqar alətə çevirməyə çalışırlar. ATƏT-in təsisçi döv- lətlərlə heç bir əlaqəsi olmayan bürokratik aparatını da bu vəzifəyə uyğun hazırlamışlar. Qərarların qəbul edilməsi və “qeyri-hökumət təşkilatları”ndan istifadə qaydaları da bu vəzifəyə uyğun hazırlanmışdır. Bu təşkilatlar formal baxım- dan müstəqil olsalar da, məqsədyönlü şəkildə maliyyələşdiri- lir və deməli, onların fəaliyyətinə nəzarət edilir” 1 .
BMT-nin nüfuzuna xələl gətirməkdə, birtərəfli hərəkətlərdə və demokratiyanı “ixrac etməkdə” günahlandırdığı, NATO- nun Şərqə doğru genişlənməsini kəskin tənqid etdiyi çıxışı Qərbdə “təəccüb və məyusluqla” qarşılanmışdı. Qərb özünün məşhur siyasətçilərinin dili ilə Putinin sözlərini kəskin şəkildə təkzib etmiş və bəyan etmişdi ki, “o, ifrata varır”, “onun ittihamları düzgün deyildir", ABŞ senatoru Cosef Liberman isə Putinin çıxışını “təhrikçi çıxış” adlandırmışdı. Mən isə cənab Putinin çıxışına başqa rakursdan yanaş- mağı özümə rəva biləcəyəm. O, nədənsə unudur ki, Rusiya özü Birləşmiş Ştatlara və beynəlxalq təşkilatlara irad tutduğu məsələlərə əsla riayət etmir. Tarixdən məlumdur ki, yer üzündə bipolyar və ya polisentrik dünya nizamı yaradıl- masının zəruriliyi mövqeyindən çıxış edənlər çox vaxt nüfuz dairələrinin bölgüsündə pay əldə etmək iddiasına düşür. U.Çörçill özünün məşhur Fulton nitqində məhz bu məqsədi güdürdü, N.Xruşşov BMT-nin Baş Məclisində çıxış edərkən ayaqqabısını çıxarıb tribunaya döyəcləyəndə məsələyə məhz bu mövqedən yanaşırdı. Tamamilə aydındır ki, müasir Rusiya dünyamızı daha təhlükəsiz və daha sabit edə bilərdi. Lakin bunu nə ilə izah edək ki, Ermənistana bir milyard dollar dəyərində silahları təmənnasız vermiş Rusiya rəh-
1
“Rossiyskaya qazeta”, 12 fevral 2007-ci il.
755 Sözardı əvəzi
bərliyi münaqişə iştirakçılarından birinin (Ermənistanın) ərazisində öz hərbi bazasını saxlamaqda davam edir. Buna görə də Ermənistan-Azərbaycan münaqişəsinin mahiyyəti barədə düşünəndə, istər-istəməz hiss edirsən ki, Vladimir Putinin Münxen konfransındakı sözlərinin səmimiyyətinə inanmırsan. Azərbaycan sivilizasiyaların qovuşduğu məkanda yerləşir, əsrlər boyu çoxmillətli və çoxkonfessiyalı dövlət kimi inkişaf etmişdir. Qafqazda sivilizasiyalararası həmrəyliyin saxlan- masında onun nadir rolu da buradan irəli gəlir. Bu həmrəylik təkcə Ermənistandakı müəyyən təcavüzkar dairələrin deyil, həm də onun bu cəhdlərini dəstəkləyən qüvvələrin, yaxud da 1918-1921-ci illərdə olduğu kimi, yenə də Azərbaycan əra- zisi hesabına ikinci erməni dövlətinin yaradılması ilə barış- mağa çağıranların təzyiqinə məruz qalır. Azərbaycan sivilizasiyalar arasında körpüdür və o, təkcə dinlərin və mədəniyyətlərin dialoqu məkanı kimi deyil, həm də Şərq ilə Qərb arasında mühüm nəqliyyat arteriyası kimi çıxış edə bilər. Buna görə də təbiidir ki, dünyanın fəal şəkildə yenidən qurulması fonunda ölkəmizin real surətdə üzləşdiyi çoxsaylı yeni problemlər yaranmışdır. Bu təhlükələr əvvəlkilərdən daha az proqnozlaşdırılandır və onların nə dərəcədə qorxulu olması tam şəkildə axıradək dərk edilməmişdir. Bütövlükdə, dünyada münaqişələr məka- nının genişlənməsi meyli aşkar görünür. Dünyada maraqların toqquşması ehtimalının olması baxımından unutmamalıyıq ki, Azərbaycan bir sıra dövlətlərin maraqlarının kəsişdiyi mühüm məkandır. Bu şəraitdə yolu azmamaq, regionda sabitliyin pozulmasına doğru aparan planlardan və hərə- kətlərdən mümkün qədər uzaq olmaq çox vacibdir. XXI əsrin ən təhlükəli təhdidlərinə – beynəlxalq terrorizmə, kütləvi qır-
756 Ramiz Mehdiyev
Demokratiya yolunda: irs haqqında düşünərkən
ğın sılahlarının yayılmasına, regional münaqişələrə və digər təcavüzkar hərəkətlərə yalnız dünya birliyinin birgə səyləri ilə, BMT-nin vasitələrinə və beynəlxalq hüquqa istinadla müvafiq cavab vermək olar. Azərbaycanın xarici siyasəti beynəlxalq münasibətlərin subyektləri ilə çoxşaxəli əlaqələr sistemi olub tarazlıq, çox- vektorluq və komplimentarlıq prinsiplərinə əsaslanır. Eyni zamanda, müstəqil xarici siyasətin əsas istiqaməti milli ləyaqət hissinə və milli maraqların başa düşülməsinə əsas- lanmaqla, dünya birliyinin bütün üzvləri ilə möhkəm və bəra- bərhüquqlu münasibətlər yaradılmasına yönəlmişdir. 1988-ci ildə süni şəkildə törədilmiş Ermənistan-Azərbay- can, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi Azərbaycanın ərazi bütövlü- yünə qəsd oldu. Bu münaqişə açıq hərbi təcavüzə və azər- baycanlılara qarşı etnik təmizləmə siyasətinə çevrildi. Bir milyondan artıq soydaşımız qaçqın və köçkün vəziyyətinə düşdü. Bütün bu illərdə Azərbaycanın mövqeyi dəyişməz qalır: ölkəmizin ərazi bütövlüyü beynəlxalq hüquq normaları çərçivəsində bərpa edilməli, torpaqlarımız işğalçı qüvvələr- dən azad olunmalı, qaçqınlar və məcburi köçkünlər doğma yurdlarına qayıtmalıdırlar. Son illərdə Azərbaycan cəmiyyətinin sosiomədəni siması dəyişmiş, yeni davranış normaları və stereotipləri formalaşmağa başlamışdır. Yeni yaranmaqda olan vətəndaş cəmiyyətinin rü- şeymləri fikir və söz azadlığı meydanını genişləndirmişdir. Fər- din yeni siması ölkənin sərbəst demokratik inkişafı ilə eyniləş- dirilməyə başlanmışdır. Ümumi demokratikləşməyə doğru qlo- bal dönüş şəraitində ictimai şüur milli identikləşmənin yeni for- malarını kəsb etməyə başlamışdır ki, bunlar da qərbləşmə layi- həsinin təsiri ilə bəzən milli şəraitdə birdən-birə dəyişir. Lakin demokratik transformasiyanın mürəkkəbliklərinə baxmayaraq, Yüklə 5,08 Mb. Dostları ilə paylaş:
|