40
müvəkkilinin «şirinliyindən» başqa Kərimgilə üç qoyun verək. İki erkək də sahə
müvəkkili aldı. Dədəmin köhnə borcu da vardı axı…
Elə bil hər şey Kərimin döyülməyinə bənd imiş. Kəndin təftiş komissiyasının sədri
gəlib dədəmlə görüşdü:
«A kişi, sədrimiz məhəllənin şirinliyini istəyir».
«Bir toğlu verərəm, dostdarıynan kəsib yeyər».
«İki elə» - təftiş dirəşdi - «Bilirsən ki, burdan başqa adamlar da yer istəyir.
Camaatın ağzını yummaq olmur. Deyillər, qıraqdan gələnə yer verirsiz, bizə yox».
«İndən sonra başımı ağrıdan olmayacaq ki?!»
«Olmayacaq» - təftiş əminliklə bildirdi.
«Razıyam» - dədəm əlini ona uzatdı.
Təftiş dədəmin əlini sıxıb gülümsədi:
«Bir toğlu da ağaclar üçün istəyir sədr».
«Nə» - dədəm təəccübləndi – «Elə bilirdim ağacları pay verib».
Təftiş çürümüş dişlərini göstərdi:
«Rəhmətliyin oğlu, biz hansı zamanda yaşayırıq».
***
Sonralar öyrəndik ki, sədr Sonyanın atasını qəsdən salıbmış üstümüzə. Deyibmiş,
qaçqına nə etibar, bir şey verməsə neyləyərik? Sən irəli dur, şirinliyini verməsə yeri
əlindən alacağıq. Bu xəbəri də Sənəm arvad verməli idi bizə. Amma biz Sonyanın
atasını yaxından tanıyanda Sənəm arvad çoxdan rəhmətə getmişdi. Bəlkə elə o yox idi
deyin qonşu olduğumuza baxmayaraq Sonyanın atasını yaxşı tanıya bilməmişdik. Bir
də ki, Sənəm arvad sədr barədə nə lazımdırsa demişdi. Sadəcə dədəm qulaqardına
vurmuşdu onun sözlərini. Xüsusən ağacları alanda qınamışdı rəhmətlik arvadı. Hətta
yarızarafat, yarıciddi demişdi: «Birin ağı pis adam deyilmiş».
***
Çoxdan dədəmi belə xoşbəxt görməmişdim. Əlləri ilə palçığı taxta qəliblərə
doldurur, çılpaq ayağı ilə üstündən basıb bərkidir, sonra qəlibi arxasınca məhəllənin
açıq yerinə sürüyüb üzüqoylu çevirirdi. Özü də oxuya-oxuya:
Bu qəlbimin sevinci
Sənin yadigarındı
Mən də sevinirdim:
- Ay dədə, sovet sədrinin yanında yaman karıxdın haaa… - zarafatlaşmaq istədim.
- Karıxmadım. Şeirin ikinci misrası işimizin ziyanına idi. İstəyirsən deyim:
Kür qırağının əcəb seyrəngahı var,
Yaşılbaş sonası hayıf ki, yoxdur.
Ucu tər cığalı siyah tellərin
Hərdən tamaşası hayıf ki, yoxdur
***
«Dur, ay oğul, evimizə gedirik».
41
Hövlank ayağa durdum. Üzümə bir-iki ovuc su vurub dədəmin dalınca düşdüm.
Kəndin aralığında Sonya ilə qarşılaşdıq. Sonya ərkyana bir təbəssümlə bizi süzüb başı
ilə dədəmə salam verdi. Ardınca da:
«Sabahınız xeyir, dayı» – dedi.
Qulaqlarıma inanmadım. O, gülmürdü, o, ciddi idi!
«Aqibətin xeyir, bala» – dədəm də təəccübləndi deyəsən.
Azca aralanmışdıq ki, mənə baxmadan soruşdu:
«Bu qızı tanıyırsan?»
«Təzə qonşumuzdu» – uçmağa qanad gəzirdim.
Sonyagilin çubuşu yenə darvazanın ağzında idi. Bizə baxdı, səsini çıxarmadı,
quyruğunu laqeydcəsinə bulaya-bulaya çəpərin dibinə tərəf yürüdü.
Daxalımızın hər şeyi hazır idi, üstünü də örtmüşdük. Bircə qapı-pəncərəsini
salmamışdıq. Uzaqdan çox da pis görünmürdü. Çardağını şiferləsəydik evdən
seçilməzdi. Pulumuz olmadığından üstünə müşəmbə çəkib nazik torpaq tökmüşdük.
Dədəm içəri keçdi. Mən həyətdə Sonyanın qayıtmağını gözlədim. İçəridən
dədəmin qışqırığı eşidildi:
“Bay sənin evini allah yıxsın! Yıxsın Allah sənin evini!!!”
İçəri qaçdım. Sədrin verdiyi ağac ortası qırılacaq həddə əyilmişdi – tavan çökürdü.
Dədəm qaşlarını uzun-uzadı oynadandan sonra bu qərara gəldi:
«Evin ortasına haça qoymasaq mümkün olmayacaq».
Aftafalı antrakt
Estafet
Əvvəlcə otağın küncündəki dəmir çarpayı cırıldadı. Sonra yalın döşəməyə toxunan
əsanın səsi eşidildi: “tak! tuk! tak! tuk!” Qocanın uzun koridora tərəf yeridiyini
təsəvvür etmək elə də çətin deyildi. O, koridordan geniş və çıraqban otağa, geniş
və çıraqban otaqdan isə yenicə tikilən lakin, hələ tam təmir olunub istifadəyə
verilməyən hündür, işıqlı eyvana keçməli idi:
“Tak! Tuk! Tak! Tuk!”
Koridorun ortasında nəvəsi iməkləyə-iməkləyə ona sarı gəldi və başını qaldırıb
qocanın üzünə – çal saqqalına, müdrikcəsinə arxaya daranmış pənbə saçlarına
baxdı və gülümsündü. Onu yerdən qaldırmağa qocanın nə gücü vardı, nə həvəsi.
Əksinə, qınayan olmasa, əsanın ucu ilə boynunun ardından basıb başını ilan balası
kimi əzər, bulud kimi təmiz sifətinin, bulaq kimi şəffaf gözlərinin qanını bir
eləyərdi. Uşağın yanından ötüb yoluna davam etmək istədi. Körpə onun arıq və
heysiz qıçlarına sırmanıb addım atmağa qoymadı. Sonra təzədən başını qaldırıb
qocanın yaxantı kimi bulanmış batıq gözlərinə tamaşa elədi. Tamaşa elədi və şirin,
şaqraq bir gülüşlə onu daha da hövsələdən çıxardı.
42
“ Tak...”
Körpənin arxası üstə yıxılıb əziləcəyini nəzərə almadan addım atmaq istədi.
Ayaqlarına dolanan qolların əhatəsindən çıxmağa gücü çatmadı. Qəflətən içini
saran dəhşətli ağrıdan zarıdı, üz-gözünü qırışdırdı. Gözləri dah çox çuxura düşərək
görünməz oldu. Xeyli beləcə qaldı, sonra düşündü və qəflətən ağlına gələn fikirdən
səksəndi. Gözləri çuxurdan çıxıb parıldadı, titrəyən əllərini kəfən rəngli alt
paltarının düyməsinə uzatdı. İndi ona yalnız ifrazat üçün lazım olan orqanı
yuvasından çıxarıb körpənin təbəssümlə dolmuş sifətinə tuşladı və ...
Maye əvvəlcə damcılar şəklində uşağın sifətinə səpələndi. Az keçməmiş
damçıların birinin trayektoriyası bütünlükdə maye cığırına çevrildi. Əvvəlcə
körpənin alnı, gözləri, ağzı, çənəsi və boğazı, başını aşağı əyib yerə oturandan
sonra isə bütün saçları ilıq maye ilə islandı. Körpə incəsini arxaya çəkdi və
qocadan təxminən bir qarış aralandı. Nişangahın pozulduğunu görən qoca bir
gözünü qıydı və şəhadət barmağı ilə maye ifraz edən orqanı vəziyyətə müvafiq
gələnədək yuxarı qaldırdı. Maye yenidən uşağın alnına töküldü və bütün sifətini,
yaxasını, paltarını islatdı. Uşaq bundan sonra gözlərinə və ağzına dolan ilıq
mayenin acı, yandırıcı dadını duydu və gözlərini ovxalaya-ovxalaya qışqırmağa
başladı.
Az sonra gözlərini ovuşdura-ovuşdura arxaya çəkildi. Qoca şəhadət barmağının
təkanını bir az da artırdı ki, maye körpəni son damlasınadək müşayiət etsin.
Nəhayət, qurtardı hər şey... Taqətdən düşən qoca koridordaca yerə çökdü. Uşaq
acışmış gözlərindən yaş axa-axa təzə, hündür və işıqlı eyvana tərəf iməklədi. Başı
eyvan qapısının kandarına dəydi, daha bərkdən qışqırdı. Ardınca koridora yıxılıb
can verməkdə olan qocanın xırıltılı gülüşü eşidildi:
“Xaxxxxx-xaxxxa-xax...”
Aftafalı antrakt
İşıq yanan kimi hamı ayağa durdu. Yenə antrakt boyu teatrın tualetində növbə
olacaqdı. Zal soyuq idi və bu soyuq say xatirinə zala doldurulan ən sağlam
kursantların belə böyrəklərini kamança kimi sızıldadırdı.
Zaldan axan insan selinə qarışıb tualetə düşdü. Düşündüyü kimi idi.
Düşündüyündən bir barmaq da ötə! Antrakt başlamamış zaldan çıxıb tualetdə
növbə tutanlar vardı. Bəxtəvər işini ayaq üstə görənlərin halına: şalvarlarının
qabağını qurdalaya-qurdalaya yarım metr hündürlükdə dilənçi ovcu kimi açılan
pisuara yaxınlaşır, rahatlanır, üstəlik gözaltı biri-birinin şeyinə baxırdılar. Teatrdan
yüz dəfə maraqlı bir əyləncə! Əslində, pisuara yaxınlaşanların da sayı az deyildi.
Ara-sıra siqaret tüstülətmək xatirinə növbə tutanlara da rast gəlmək olurdu. İşi
yazılı olanlara, yəni unitazsız keçinməyənlərə daha çətin idi. Siqaret də çəkə
bilmirdilər. Növbə elə sıx idi ki, adamın burnu qarşısındakının boynunun ardına
dirənirdi.
Onun işi, əslində, şifahi idi. Tualetdəkilərin tən yarısı kimi «dilənçi ovcu»na
yanaşar, rahatlanıb geri dönə bilərdi. Cəmi üç dəqiqəyə... Di gəl ki, iki ay öncə
Dostları ilə paylaş: |