511
Nazir Əhmədli
Valeh, elçin yansan oda
El xatırlar, salar yada.
Yaxşılardan bu dünyada
Xoş xatirə qalasıdır.
PORTRETLƏR
XAQANİ
Sonra qoyub qaçsa da
Sarayda çuxasını,
Saray şairi kimi
Tanıtdı yaxasını.
XƏYYAM
Hamı yaxşı bilir ki,
Nə dinsizdir, nə babı,
Ancaq seirlərində
Tərifləyib şərabı.
NİZAMİ
O da türk oğlu türkdür-
Eyni qandır qanımız.
“Xəmsə”ni farsca yazıb,
Mat qalmışıq hamımız.
512
Gabud və gabudlular
NƏİMİ
“Cavidannamə”sini
İtiribdir Əlincə,
Əzabla öldürüldü,
Hürufiydi ölüncə.
NƏSİMİ
“Ən-əl-həq” deyib oldu
Bir sufinin varisi.
Inadından dönmədi
Soyulsa da dərisi.
SƏDİ
“Gülüstan”dır, “Bustan”dır
Əziyyəti, cəfası
Neçə arvad alıbdır,
Olmayıbdır vəfası.
HAFİZ
İki böyük şəhəri
Dəyişirdi bir xala,
Qəzəbinə gəlmişdi
Teymurləngin az qala.
513
Nazir Əhmədli
XƏTAYİ
Hələ on üç yaşında
Olmuşdu nər oğlu nər.
Çaldıranda pis günə
Saldı özününkülər.
FÜZULİ
Təqaüd almaq üçün
Verdi sultana namə,
O qədər incitdilər
Yazdı “Şikayətnamə”.
SOKRAT
Neçə filosofları
Çox da qısnadı küncə,
Danlağından arvadın
Qurtarmadı ölüncə.
BABƏK
Ərəb xilafətinə
Bir vaxt saldı vəlvələ.
Namərdə inanınca.
Dərhal verildi ələ.
514
Gabud və gabudlular
ARXİMED
Hamamda kəşf eylədi
Fiziki bir qanunu,
Çılpaq qaçdı küçəyə
Pozdu qayda-qanunu.
NYUTON
Bəxti yaman gətirdi
Gör nə çatdı dadına,
Cazibə qanununu
Alma saldı yadına.
QALİLEY
Çəkdilər məhkəməyə
Dediyi sözü dandı.
Yerin deyil vecinə,
Yer onsuz da fırlandı.
KOPERNİK
Səhv saldılar yerini
Günəşin də, Yerin də,
Gəldi, səhvi düzəltdi
Hər şey oldu yerində.
515
Nazir Əhmədli
LOBAÇEVSKİ
Həndəsə alimləri
Cırsa da yaxasını,
Beşinci postulatın
Yandırdı atasını.
DARVİN
Alim kimi insanlar
Əziz tutur adını,
Meymuna oxşadıbdır
Insanın əcdadını.
ŞEKSPİR
Faciə yaratmaqdır
Onun eşqi, adəti,
Gəldi, səhnədən getdi
“Zaman-məkan” vəhdəti.
MARKS
Ağlına, zəkasına
Çoxları oldu möhtac,
“Kapital”ı olsa da,
Ailəsi qaldı ac.
516
Gabud və gabudlular
MİRZƏ CƏLİL
Qaradinməz olsa da,
Bilsə də öz həddini,
Üstümüzə güldürdü
O, “Molla Nəsrədin”i.
MƏMMƏDHƏSƏN ƏMİ
Ömrü boyu olmadı
Heç vaxt ona xuda yar,
Bircə ulağı vardı
Tutub satdı Xudayar.
XUDAYAR BƏY
Tutub satdı nahaqdan
Kasıbın ulağını,
Mirzə Cəlil də kəsdi
Ömürlük qulağını.
QORXAQ ƏHMƏD
Arvad qovdu küçəyə-
Bomboş idi cibləri,
O da gəlib aldatdı
Yekə-yekə divləri.
517
Nazir Əhmədli
ŞAHMAR VƏLİYEV
(Vəliyev Şahmar Vəli oğlu)
1954cü ildə anadan olub. Yevlax
rayonunun İrəvanlı qəsəbəsində ya
şayır.
LİRİK ŞEİRLƏR
Namərd balta çaldı bir cavan ömrə,
Qəlbi ağrımadı,əli əsmədi.
Ağıl kəssə idi, kəsməzdi balta.
Fəqət balta kəsdi, ağıl kəsmədi.
ELƏ BİLİRƏM Kİ
Ayrıldıq.. leysanlar axdı gözündən,
Fikrimdə ağlarsan hər axşam-səhər.
Görəndə dənizi deyirəm hərdən,
Bəlkə göz yaşından yaranıb Xəzər.
518
Gabud və gabudlular
ETİRAF
Söyüd ömrü boyu qəmgin yaşadı.
Kim onu pislədi, qəlbinə dəydi?
Yox, barsız, bəhrəsiz olduğundan o,
Utanıb başını aşağı əydi.
YADİGAR
Köçmüsən dünyadan, elə bilmə ki,
Səndən bir nişanə qalmadı, getdin.
Ruhunu əbədi yaşadım deyə,
Qəlbini sən mənə yadigar etdin.
BÖYÜKLÜK
Torpaq sanki əzəmətdən, qüdrətdən yoğrulub,
Kainata müqəddəsliyin rəmzi kimi doğulub.
Şöhrəti ümmanlardı, dağlardı,
Zirvələriylə nə qədər başı ucadırsa,
Dənizləri ilə o qədər təvazökardı.
TƏZAD
Haqq-ədalət harda yoxdu,
Əyri düzü daim yıxdı.
Qarğalar zirvəyə qalxdı,
Qartallar qəfəsdə dözür.
519
Nazir Əhmədli
Gözəl dövran, gözəl həyat
Hər kişiyə olmur qismət.
Sonalar damlaya həsrət,
Tısbağa dəryada üzür.
Gözəllərin bəxti qara,
Baxan yoxdu nazlı yara.
Eşq də qurban gedir vara,
Keçəl telə inci düzür.
Dahilər həqiqət yazar.
Cahillər tərsinə yozar.
Leyli Məcnunlardan bezar,
Məcnun hələ Leyli gəzir.
Lal olubdur, dinmir aqil,
Nadan susmur, ötür dil-dil.
Qönçə üçün ölür bülbül,
Donuzlar gülləri əzir.
x x x x
Qaranlıq gecə-
Cəhalətdə boğulan,
Çadraya bürünmüş
İxtiyarsız bir qadın.
Sayrışan ulduzlar