S. C.ƏLİyev, H. M. Haciyeva, N. C. MİKayilzadə TİBBİ
Yüklə 3,2 Mb. Pdf görüntüsü
|
39
kimi işləmişlər. Səhiyyə orqan və müəssisələrinin, tədris və elmi-tədqiqat müəssisələrinin fəaliyyəti cəbhənin tələbatına müvafiq olaraq yenidən qurulmuş, bir sıra klinikalar təxliyə hospitalına çevrilmişdir. Amma belə ağır şəraitdə də
• Azərbaycan Tibb institutu fəaliyyətini davam etdirərək, həkimlər hazırlamış, hətta təxliyə hospitallarında da elmi- tədqiqat işi təşkil edilmiş, tanınmış tibb alimlərimiz daha səmərəli diaqnostika və müalicə metodları tətbiq etməklə yaralı döyüşçülərin tez sağalıb cəbhəyə qayıtmasına nail olmuşlar. 1990-cı ilin 20 yanvar faciəsi günlərində tibb işçilə¬rimiz həmin nəcib ənənəni davam etdirərək, xəstəxanalara gəlib, yaralılara tibbi yardım göstərmiş, qan vermişlər. Tibb universiteti tələbələrinin böyük bir qrupu öz təşəb¬büsləri ilə təhsili yarımçıq qoyaraq, Qarabağ müharibə¬sində iştirak etmiş, onlardan bir qismi Vətənimizin azadlığı uğrunda həyatını vermişdir. Azərbaycanlı alimlər ölkəmizdən kənarda da tibb elminin inkişafı və səhiyyənin təşkili üçün böyük işlər gör¬müşlər. Bəzən onların müəyyən işləri başqalarına istinad edilir. Məsələn, akad. Ə.İnsanov «Azərbaycan səhiyyəsinin tarixi» kitabında qeyd edir ki, Moskvada Həkimləri • Təkmilləşdirmə institutunun Anesteziologiya və reanimato- logiya kafedrasının yaradıcısı və təşkilatçısı dərbəndli Azərbaycan alimi Nazım Sadıqov olub. Bütün dünyada tətbiq olunan Ilizarov aparatını isə əslində həmyerlimiz R.Əlizadə ixtira edib. downloaded from KitabYurdu.org 40
Elmi tədqiqatları ilə dünyada məşhurlaşan, dünyanın müxtəlif ölkə akademiyalarının həqiqi və ya müxbir üzvü seçilən alimlərin böyük bir ordusu hazırda Azərbaycanda tibb elminin, səhiyyənin inkişafına xidmət göstərir. Son onillərdə Azərbaycanda tibb elminin və səhiy¬yənin sürətli inkişafı ölkə prezidenti Heydər Əliyevin adı ilə bağlıdır. Hələ keçən əsrin 80-ci illərində xarici ölkə alimləri səhiyyə göstəricilərinə görə respublikamızın dünyanın ən qabaqcıl ölkələri ilə müqayisə edilməyə layiq olduğunu göstərərək, bu işdə H.Əliyevin rolunu xüsusi qeyd edir¬dilər. Onlardan biri yazırdı: «Əlbəttə, bütün bunlar hamısı ölkə başçısı Heydər Əliyevin əhalinin səhiyyə-sağlamlıq işlərinə misilsiz qayğısının, məqsədyönlü fəaliyyətinin nəticəsidir». Həmin göstəricilərə əhalinin hər on min nəfərinə düşən tibb işçilərinin sayı, ixtisaslı kadrların və alimlərin yetişdiril¬məsi, yeni-yeni səhiyyə- sağlamlıq ocaqlarının yaradılması, elmi mərkəz və laboratoriyaların açılması və s. aiddir. O dövrdən keçən müddət ərzində tibb elmi sahəsində daha böyük nailiyyətlər əldə edilmiş, səhiyyəmiz daha da irəliləmişdir. Səhiyyə ocaqlarının sayı artmış, Klinik Uroloji Xəstəxana, bir sıra (Neyrocərrahlıq, Diaqnostika, # Stomatoloji, Yanıq, QIÇS-lə milli mübarizə, Əlillərin Reabilitasiyası, Ailə-Sağlamlıq, Toksikoloji və s.) Mərkəzlər, ■ müasir tipli digər müəssisələr açılmışdır. Azərbaycan Tibb Universitetinin əzəmətli yeni binası istifadəyə verilmiş, Oftalmologiya Elmi-Tədqiqat İnstitutu, Milli Onkologiya Mərkəzi üçün yeni binaların tikintisi başlanmışdır. downloaded from KitabYurdu.org 41
Tibb müəssisələrinin ən yeni texnologiyalarla təmin edilməsi daim diqqət mərkəzindədir. Səhiyyəmizin qanun¬vericilik bazası
da təkmilləşdirilmişdir. Prezidentimizin təşəbbüsü və yaxından köməyi ilə görülən bütün bu işlərin nəticəsidir ki, xarici arenaya çıxan alimlərimizin sayı xeyli artmışdır. 2001-ci ildə respublika¬mızda tibb elminin inkişafında və səhiyyənin təşkilində böyük xidmətləri olan üç görkəmli alimimizin - Əli İnsanovun, Əhliman Əmiraslanovun, Cəmil Əliyevin eyni zamanda Rusiya Tibb Elmləri Akademiyasının akademiki seçilməsi Azərbaycan tibb elminin böyük qələbəsidir. Azərbaycanın səhiyyə naziri akad. Ə.B.İnsanov xeyli müddətdir ki, ali və orta tibb məktəblərində kadrların m . hazırlanmasının, aparılan elmi tədqiqatların, əhaliyə göstərilən tibbi yardımın səviyyəsinin yüksəldilməsi, tibb müəssisələrinin ən müasir avadanlıqla təchiz edilməsi, başqa ölkələrlə elmi əlaqələrimizin möhkəmləndirilib, tibb elmimizin dünya miqyasına çıxması üçün bacarıqlı təşkilatçı kimi uğurla çalışır. Rəhbərlik etdiyi Ağciyər Xəstəlikləri İnstitutunda aparılan elmi tədqiqatlarda da böyük uğurlar əldə edilmişdir. Tibb praktikasında ilk dəfə xronik kavernanm modeli və həmin modelin köməyilə müalicə müddətini qısaltmağa imkan verən müalicə üsulu işlənib hazırlanmış, bronxial astmamn müalicəsində yüksək effektə malik, indi xaricdə də istehsal edilən preparatlar ixtira olunmuşdur. Uzun müddət Azərbaycan Tibb Universitetinin rektoru kimi akad. Ə.T.Əmiraslanovun respublikada yüksək ixtisaslı tibb kadrlarının hazırlanmasında xidməti ■ böyükdür. İstinad-hərəkət aparatının, süd vəzisinin bədxas- səli şişlərinin müalicə üsullarının təkmilləşdirilməsinə, downloaded from KitabYurdu.org
42
bədxassəli şişlər zamanı hormonal dəyişikliklərin, bədxas- səli sümük şişlərinin proqnozunun, müxtəif lokalizasiyalı şişlərin epidemiologiyasımn və s. öyrənilməsinə həsr etdiyi tədqiqatları ona dünya şöhrəti qazandırmışdır.
elmi-praktik əhəmiyyəti sahəsindəki tədqiqatlarının Azərbaycan Milli Onkologiya Mərkəzinin direktoru akad. C.Ə. Əliyev respublikamızda yüksək ixtisaslı onko- loqların hazırlanması işini yüksək səviyyədə təşkil etmişdir. Onun süd vəzisi xərçənginin diaqnostikası və müalicəsi vardır. C.Ə.Əliyevin süd vəzisi xərçənginin inkişaf mərhə¬lələrinin beynəlxalq təsnifatına etdiyi düzəliş həmin səviyyədə qəbul olunmuşdur. Buna əsasən xəstələrin müalicə taktikası yenidən qurulmuş, onların operasiyadan sonrakı dövrdə • aparılmasının optimal rejimləri müəyyənləşdirilmişdir. Tibb elmimiz və səhiyyəmiz böyük əzmlə irəliləməkdə davam edir. Akad. Ə.B.Insanov Azərbaycanda tibb • elminin və səhiyyənin gələcəyinə nikbinliklə baxaraq yazır ki, respublikamızda səhiyyənin XXI əsrdə perspektiv inkişafı üçün geniş üfüqlər açılacaq, Azərbaycan səhiyyəsi dünya tibb elmindən bəhrələnərək, inkişaf etmiş dünya ölkələrinə inteqrasiya olunacaq. $ II.
İNSAN ORQANİZMİNİN İNKİŞAFI HAQQINDA İnsan orqanizminin inkişafı downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 3,2 Mb. Dostları ilə paylaş:
|