55
Meydanda bir qrup səhabələr qaldı ki, onlardan da Hz. Əli (ə), Abbas və
başqalarını qeyd etmək olar. Sonda Hz.Peyğəmbərin (s) göstərişi ilə əmisi Abbas
müsəlmanlara xitab edərək belə buyurdu: “Ey ənsar, ey ağac altında Peyğəmbərə
beyət edənlər, Allahın Rəsulunu qoyub hara qaçırsınız! Peyğəmbər buradadır.”
Abbasın səsini eşidən müsəlmanlar “Allahu Əkbər” deyərək yenidən meydana
qayıtdı.
Müsəlmanların yenidən hücuma keçməsi düşmən ordusunun qaçmasına sə-
bəb oldu. Onlar arvad-uşaqlarını meydanda qoyub Ovtas, Nəxlə və Taif qalala-
rına sığındılar.
Hüneyn döyüşündə qalib gələn müsəlmanlar altı min əsir, 24 min baş dəvə,
40 min baş qoyun qənimət götürür.
Əldə olunan qənimətləri Hz.Peyğəmbər (s) səhabələr arasında bərabər bö-
lüşdürür. Qənimətin ona məxsus xumsunu isə təzəcə müsəlman olmuş şəxslər
arasında paylayır. Onlar bu mükafata görə İslama daha çox bağlanırlar. İslam
fiqhində bu şəxslərə “müəlləfətul-qulub” (yəni İslama daha çox bağlanmaları
üçün zəkat verilən şəxslər) deyilir.
63
3.
Taifin mühasirəsi:
Hicaz məntəqəsinin ən məşhur şəhərlərindən biri olan Taif Məkkənin on
iki fərsəxliyində (bir fərsəx 5,5 km) yerləşir. Güclü ərəb qəbilələrindən olan
Səqif qəbiləsi burada yaşayırdı. Hüneyn döyüşündə məğlub olan Səqiflilər ye-
ni
dən bu qalaya sığınmışdılar. Hüneyn döyüşündəki qələbərini tam rəsmiləşdir-
mək istəyən Hz.Peyğəmbər
(s) əvvəlcə Ovtasa sığınanları təqib etmək üçün
Əbu Amir Əşəri və Əbu Musa Əşərini böyük bir dəstə ilə göndərir. Ovtas mən-
təqəsində baş verən döyüşdə Əbu Amir şəhid edilir. Əbu Amirin şəhadətindən
sonra onu əvəz edən qardaşı oğlu Əbu Musa Əşəri düşmən ordusunu məğlub
edərək Taifə qayıdaraq İslam ordusuna qoşulur.
64
Taif qala
sı uzun müddət müsəlmanlar tərəfindən mühasirədə saxlanılsa da
heç bir nəticə əldə olunmur. Çünki Hz.Peyğəmbərin (s) gələcəyini qabaqcadan
bilən Səqiflilər bir illik azuqələrini qalaya yığmışdılar. Bütün bunları nəzərə
alan Hz.
Peyğəmbər (s) mühasirəyə son verərək Məkkəyə gedib umrə ziyarətini
yerinə yetirdikdən sonra zil-qədə ayının sonunda Mədinəyə qayıdır.
Mədinəyə qayıdan Hz.Peyğəmbər (s) Malik ibn Ovfa belə bir xəbər göndərir:
“Əgər gəlib İslamı qəbul etsə, onun əsir düşmüş adamlarını azad edəcək, özünə
də yüz baş dəvə bağışlayacağam.” Bundan xəbər tutan Malik ibn Ovf İslamı
qəbul edib müsəlmanlara qoşulmaq qərarına gəlir. Bu məqsədlə Ciranə məntə-
qəsinə gələrək İslamı qəbul edir. Hz.Peyğəmbər (s) də verdiyi sözə əməl edir və
onu Nəsr, Səmalə və Sələmə qəbilələrindən olan müsəlmanların başçısı təyin edir.
4.
Ovtas döyüşü:
63
Sireyi ibn Hişam, 3-cü cild ,səh-493
64
Məğazeyi Vaqidi, 3-cü cild, səh-915-916.
56
Ovtas məntəqəsinə sığınan Səqif qəbiləsini məğlub etmək üçün Hz.Pey-
ğəmbər (s) Əbu Amir Əşərini göndərdi. Baş verən döyüşdə Əbu Amir şəhid
edil
dikdən sonra onu qardaşı oğlu Əbu Musa Əşəri əvəz etdi. Əbu Musanın
başçılıq etdiyi ordu Səqif qəbiləsini məğlub etdikdən sonra Taifə, Hz.Peyğəm-
bərin (s) yanına qayıtdı.
5. Hz.
Peyğəmbərin (s) oğlu İbrahim anadan oldu.
6. Hz.
Peyğəmbərin (s) qızı Hz.Zeynəb (600-630) vəfat etdi. Zeynəbin Əli
adlı oğlu və Ümamə adlı qızı dünyaya gəlmişdir. Əli kiçik yaşlarında vəfat et-
miş, Ümamə isə Hz.Fatimənin vəsiyyəti əsasında Həzrətin vəfatından sonra
Hz.
Əli ilə evlənmişdir. Zeynəbi dəfn etmək üçün Hz.Peyğəmbərin (s) göstərişi
ilə tabut düzəldilmişdir. Eyni zamanda bu islamda düzəldilən ilk tabut idi.
7.
Yəhudi şair Kəb ibn Züheyr islamı qəbul etdi.
8. Hz.
Peyğəmbər (s) umrə ziyarətini yerinə yetirdi.
Hicrətin doqquzuncu ili baş verən hadisələr (miladi 631)
1.
Təbuq qəzvəsi:
Təbuq Suriya sərhədi ilə Hicr və Şam arasında yerləşən bir bulağın adıdır.
Şamdan gələn bir nəfər Hz.Peyğəmbərə (s) xəbər verdi ki, Bizans ordusu bö-
yük bir or
du ilə Mədinəyə hücum edib islamiyyəti yox etmək istəyir. Həmin
ordu hal-ha
zırda Mədinə yaxınlığında olan Bəlqa məntəqəsinə çatmışdır. Bu
or
duda Ləxim, Amilə, Qəssan və Cəzzam qəbilələri də iştirak edirdilər.
65
Bundan xəbər tutan Hz.Peyğəmbər (s) dərhal göstəriş verir ki, Bizansa qar-
şı döyüşmək üçün ordu toplansın. Həmin vaxt Mədinədə məhsul yığımı vaxtı
oldu
ğu üçün Hz.Peyğəmbər
(s) ordu toplamaqda çətinlik çəkirdi. Təbuq döyü-
şünə İslam tarixində “fazihə” döyüşü də deyilir. Çünki bu döyüşdə münafiqlə-
rin ço
xu rüsvay olmuşdur. Təbuq döyüşünün digər bir adı isə “ceyşul-uşrət”dir.
Çün
ki bu döyüşdə iştirak edən əsgərlər çətinlik və qıtlıqdan əziyyət çəkmişlər.
Ey
ni zamanda Təbuq döyüşü əsl möminləri münafiqlərdən ayırmaq üçün gözəl
bir fürsət idi. Çünki bu döyüşdə bəzi şəxslər müxtəlif bəhanələr gətirərək ordu-
dan yayınmağa çalışırdı.
Təbuq döyüşündə iştirak etməyənlər bir neçə qrupa bölünür:
1)
Şəhvətpərəstlər: Hz.Peyğəmbər
(s) münafiqlərdən olan Cədd ibn Qeysi
dö
yüşə çağırdıq da o, qadınpərəst olduğunu bəhanə gətirərək ordudan yayınır.
Bu
zaman Qurani-
Kərimin Tövbə surəsinin 49-cu ayəsi nazil olur. Ayədə de-
yilir: “Onlardan
(münafiqlərdən): “Mənə (döyüşə getməməyə) izn ver, mə-
ni fitnəyə salma!” – deyənlər də var. Bilin ki, onlar (özləri) fitnəyə düşmüş-
lər. Şübhəsiz ki, Cəhənnəm kafirləri qaplayacaqdır!”
2)
Münafiqlər: Bəzi münafiqlər də özləri döyüşə getməməklə yanaşı digər-
lərini də döyüşə getməkdən yayındırmağa çalışırdılar. Onlar havanın isti olma-
sını bəhanə gətirərək ordudan yayınırdılar. Onların bəhanəsinə cavab olaraq
65
Təbəqati ibn Səd, 2-ci cild, səh-165