Щяр бир алим гиймятлидир. Анъаг нязяриййяни тяърцбя иля бир
Yüklə 1,04 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- – Tibb səhəsində tanınmış alim və pe da ‐ qoq kimi sizi bu sahədə elm və təhsil əla qə ləri qane edirmi
- – Azərbaycan Tibb Universiteti ali mək təb l ər arasında həmişə reytinqini qoruyub saxla yan ali məktəbdir. Bunun başlıca sə bəb ləri nədən
- – Onkoloji xəstəliklərin əsas yaranma sə ‐ bəb ləri və bu xəstəliyin müalicəsi isti qa mə tin ‐ də hansı işlərin görülməsi barədə fi kir ləriniz
Mən deyərdim ki, paytaxt Bakıda da in san ‐ ların sağlamlığının qorunması istiqa mə tində görülən işlər çox yüksək səviy yə dədir. Bu şərəfli missiyanı yerinə yetirmək üçün ölkəmizdə maddi‐texniki baza daim təkmilləşdirilir, həm də bu bazalarda yük sə kixtisaslı mütəxəssis hazırlığı həyata keçi ri lir. Son 10 ildə Bakı şəhərində çox mü kəm məl səhiyyə ocaqları, tibb müəssisələri tikil ib istifadəyə verilib, bəziləri də əsaslı tə mir edilib. Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin Milli Onkologiya Mərkəzi, Milli Oftalmologiya Mərkəzi, Bakı Tibb Mərkəzi, Elmi‐Tədqiqat Mamalıq və Ginekologiya İns ‐ titutu, Respublika Diaqnostika Mərkəzi, Talas ‐ semiya Mərkəzi və digər çoxsaylı tibb müəs ‐ sisələri buna misal ola bilər. Xalqımızın sağlamlığı keşiyində möhkəm dayanan tibb müəssisə lərin ‐ dən biri də Azərbaycan Tibb Universitetinin mövcud klinikalarıdır. Bu klinikalardan stomatoloji, onkoloji, tədris‐terapevtik və tədris‐cərrahiyyə klinikaları da dövlət qayğısı ilə son illərdə ərsəyə gətirilən klinikalardır. ATU‐nun sözügedən dörd klinikası bu funksiyanı bacarıqla yerinə yetirir. Məlumdur ki, 10 il əvvəl – 2004‐cü il fevral ayının 11‐də cənab Prezident «Azər ba ycan Res ‐ publikası regionlarının sosial‐iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı (2004–2008)» və 2009‐cu il apre ‐ lin 14‐də «Azərbaycan Respublikası regionla ‐ rının 2009–2013‐cü illərdə sosial‐iqtisadi inkişafı Dövlət Proq ramı»nın təsdiqi haqqında iki mühüm fər man imzalamışdır. Bununla da Azər bay canın bütün regionlarının yeni inkişaf mər hə ləsinə start verilmişdir. Regional Dövlət proqramlarının əsas mahiyyətinin bütün sahə ‐ ləri əhatə etməsindən ibarət olması sü but edir ki, inkişaf birtərəfli və ya hissə‐hissə yox, komp leks şəkildə aparılır. 2 «proqra mın yerinə yeti ril ‐ məsində əhali də fəal işti rak etmişdir. Bu da son deyil. Cənab Prezi dent İlham Әliyev qeyd etmiş ‐ dir ki, növbəti 5 il üçün Üçüncü Dövlət Proqra ‐ mının qəbul edil məsi ilə bağlı işlər artıq görülür və bu Proqram hazırlanır. Ölkənin hər tə rəfli inkişafı yüksək templə həyata keçirilir. Söz süz ki, 2014‐cü ilin ölkəmizdə «Sənaye ili» kimi elan olunması bu sahədə aparılan işləri daha da geniş ‐ ləndirəcək, yeni nailiyyətlər əldə ediləcəkdir. 15 ELM DÜNYASI / Elmi‐kütləvi jurnal / 1 (05) 2014 Beləliklə, deyə bilərik ki, cənab Prezident İlham Әliyevin müdrik və uzaq görən siyasəti nəticəsində son 10 ildə Azər baycan yerləşdiyi cografi məkanda bütün böl gələri həma həng şəkildə dinamik inkişaf edən nümunəvi bir ölkəyə çevril mişdir. – Tibb səhəsində tanınmış alim və pe da ‐ qoq kimi sizi bu sahədə elm və təhsil əla qə ləri qane edirmi? – Әgər söhbət belə əlaqənin inteqrativ təsirlərinin bizim ölkədəki vəziyyətindən gedirsə, mən bir tibb alimi və ölkə tibb təh sili sisteminin nümayəndəsi kimi deyə bil ə rəm ki, hər sahədə olduğu kimi, bu sa hə lərin də qədim kökləri, ənənələri vardır. Kökə, ənənəyə söykənmədən hansısa nailiy yətdən danışmaq mümkünsüzdür. Məsələn, Azər bay can Tibb Universitetinin funksiya la rın dan biri təhsildirsə, digəri elmdir. Bu ali tibb təhsili ocağı yarandığı gündən təhsillə yana şı, çox böyük elmi‐tədqiqat işləri ilə də məş ğul olur. Təhsillə elm həmişə qoşa qanad kimi bir yerdə olub, biri digərini tamamlayıb və onları bir‐birindən ayrı təsəvvür etmək sadəlövhlük olardı. XXI əsr müasir texno lo gi ‐ yalar əsridir. İndi elə bir təhsil sahəsi tapmaq olmaz ki, orada ən azı komp yu ter lər dən, elmin bir sıra nailiyyətlərinin nəticə lə rindən istifadə edilməsin. Bu texno lo gi yalar elmi nailiyyətlərin nəticəsidir. Səhiy yə nin, tibb təhsilinin tədrisinin bütün sa hə lərində ən müasir texnologiyalardan istifadə edilir. Bir sözlə, elmsiz–təhsil, təhsilsiz– elm yoxdur. Elm və təhsilin arasındakı sıx əlaqələr bütün dövrlərdə mövcud olub, lakin bu əlaqələrin dərəcələrinin müxtəlifliyində fər q lər vardır. Elmi əsaslara söykənməyən təh sil, təbii ki, «bünövrəsiz binaya» bənzəyər və mövcudlu ‐ ğunu itirər. Ölkəmizin hazırkı iqtisadi durumu bu əlaqələrin möh kəm
li yinə zəmin yaradır. Həm də bu əlaqələr bir növ perpetium mobile kimidir, daimi mü hər rikə bənzəyir, onun tem ‐ pini yavaşıtmaq və ya dayandırmaq yolve ril ‐ məz dir. Hazırda ölkəmizdə bu «əlaqə mühər riki» işini mütənasiblik çərçivəsində davam etdirir. Bu əlaqələrin zirvə nöqtəsinə çatdığını söyləmək, bu sahədə «hər şey yaxşıdır», – demək isə inkişafın dayandığının göstəricisi ola bilərdi. Bu əlaqələr daim inkişafdadır. Biz hər zaman bu əlaqələri təkmilləşdirməli, innovativ layihələrin həyata keçirilməsi ilə zənginləşdirməli və prak ‐ tikada tətbiq etməliyik. – Azərbaycan Tibb Universiteti ali mək təb l ər arasında həmişə reytinqini qoruyub saxla yan ali məktəbdir. Bunun başlıca sə bəb ləri nədən ibarətdir? – Məncə, Azərbaycan Tibb Universiteti öz fəaliyyətində heç vaxt məxsusi olaraq yüksək reytinq əldə etmək, onu qoruyub saxlamaq haqqında fikirləşməyib və hazırda da bu haqda düşünmür. Sadəcə olaraq, ölkəmizin bu ali tibb ocağı ona göstərilən dövlət qayğısının müqabilində özünün potensial imkanlarını səfərbər edərək, daim var gücü ilə çalışır ki, xalqın sağlamlığı keşiyində möhkəm dayana bilsin, beynəl xalq aləmə inteqrasiya edərək, əldə olunan elmi yenilikləri təcrübəyə tətbiq etsin, döv lətin və xalqın ona göstərdiyi etimadı doğ ‐ rul tsun. Bu da təbii ki, asanlıqla əldə edilmir, külli miqdarda gərginlik və məsuliyyət tələb edir. Bunun üçün həkimliyin yolunda qar şı ya çıxan hər cür çətinlikləri əvvəlcədən görə rək, ona hazır olub çətinliyə sinə gərməyi ba car maq lazımdır. Bu bizim peşəmizin spesifikasından irəli gələn xüsusiyyətlərdir. Böyük Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvi iki peşəni – həkimlik və hüquqşünaslıq peşə lə rini mötəbər sayırdı və deyirdi ki: «Çünki həkim insanı xəstəlikdən qoruyur, hüqu q şü nas isə ədalətsizlikdən». İnsanları xəstəlik lər dən və ədalətsizlikdən qorumağa ça lı ş an lar vətən və xalq qarşısındakı vəzifə borc larını ləyaqətlə yerinə yetirərək insanların gözündə ucalır, ya da işinin öhdə ‐ sindən gələ bilməyib uğursuzluğa düçar olurlar.
– Bədxassəli şişlərin əmələ gəlməsinə səbəb olan amillərə kanserogen və ya blas to mogen amillər deyilir. Bunlara, ilk növ bədə, tütün tüstüsü, bir sıra qida kom ponentləri, cinsi müna ‐ sibətlər və repro duk si yanın bəzi xüsusiyyətləri, bir sıra kimyəvi maddələr, peşə və fiziki amillər, o cümlədən ultrabənövşəyi və ionlaşdırıcı şüalar, bir sıra infeksion amillər aiddir. Bədxassəli şiş ‐
/ Elmi‐kütləvi jurnal / 1 (05) 2014 Yüklə 1,04 Mb. Dostları ilə paylaş:
|