166
S O N U N C U FAT E H
– Özü də başının dəstəsiylə...
– Həm də Məşhədin yaxınlığında düşərgə salıb.
Nadir bəyin Məşhədə gəldiyini eşidən əfşarların
iki tayfa başçısı – Qılınc xan və İmamqulu Əmir Mə lik
Mahmudla pıçhapıç söhbət etdikdən az sonra saray -
dan çıxıb, atlarına süvar oldular. Onlar Nadir bə yin
dü şərgəsinə gəlib ona qoşulmaq istədiklərini bildir-
di lər. Nadir bəyin qaşları çatıldı. Çünki bu adamlar
onun dönə-dönə et diyi təkliflərə daim rədd cavabı ver-
mişdi lər. «Bəs, indi görəsən nə olmuşdu? Niyyətləri
nə dir?»
Nadirin nə düşündüyündən xəbərsiz olan Qılınc
xan dedi:
– Məlik Mahmud kimi bir adama qalib gəlmək
üçün onun həndəvərində sənin adamların olmalıdır.
Biz o yaramazı cəhənnəmə vasil etməkdə sənə yar-
dımçı olarıq.
Nadir bəy mənalı baxışlarla onları süzdü, san-
ki içlərindəki sirdən, gizli niyyətdən agah olmaq
istəyirdi. Başını buladı, daxilindəki səs ona deyir-
di: «Nadir bəy, zənd ilə bax bu iki əfşara, onlar çox-
dan əsl-nəsəbini itiriblər, Məlik Mahmudun sadiq
nökərləridir, məqsədləri sənin sirrini öyrənib, ağaları-
na aparmaqdı...». Odur ki, istehzalı tərzlə soruşdu:
– Axı, siz nəyə görə belə əminsiniz ki, mən bura
Məlik Mahmudu aradan götürməyə gəlmişəm? Mə-
gər bu məmim anlıma yazılıb?
– Biz bir şeyə əminik ki, Allah-təala səni bu tor-
paqları yadellilərin tapdağından xilas etmək üçün
gön dərib…
167
N A D İ R Ş A H Ə F Ş A R
Nadir bəy qımışdı: – Tutaq ki, bu belədir... Amma
Məlik Mahmud barədə sizin bu axmaq fikri ağlınıza
belə gətirməyə haqqınız yoxdur! O, özü məni bura
dəvət edib. Bir də, məncə, Məlik Mahmud yadelli de-
yil, deyilənlərə görə, axı, o özünü Səfəvilərə yaxın,
Kəyan nəslindən hesab edir…
– Amma istənilən an, bəlkə də, elə günü bu gün o
sənə ölümcül zərbə vura bilər…
Nadir bəy üzünü hər iki tayfa başçısına tutub dedi:
– Məncə, cirit oyunu qan tökməkçün deyil, barış
yaratmaq üçün bir yarışmadı. Bu oyunun necə ya-
ranmasından xəbərdar olsaydınız, belə dayaz fikirlə
buraya təşrif gətirməzdiniz. Cirit iki nəsil arasında
qurşağacan cıxacaq qanın qarşısını almaq üçün müd-
rük el ağsaqqallarının tövsiyəsi ilə yaranıb, bu üzdən
qınından sıyrılmış qılınclar xurma ağacından olan
dəyənəklərlə əvəzlənib...
Qılınc xanın çaşqınlıqdan boğazı qurumuşdu.
İmamqulu əmir səsini qısıb dedi:
– Bu oyunda gözlənilməz qəzalar da çox olur, bəy,
həm də ölənin adamları cirit yarışmadı – deyə davaçı
ola bilməzlər. Məlik Mahmud qazdan da ayıq adam-
dı. Bu oyuna da çox yaxşı hazırlıq görüb...
Nadir bəy acıqla səsini qaldırdı:
– Yaxşı! Açığı, mən bu təklifi sizdən heç gözlə-
mirdim. Qoy bu ilk bahar cirit yarışmasında Məlik
Mahmudla bir-birimizi yaxından tanımağa vəsilə
ol sun! Yarışmadan sonra Məlik Mahmud kimiləri
ilə haqq-hesabı çürütmək, ya da gələcəkdə birlikdə
görəcəyimiz bəzi işləri hərtərəfli saf-çürük etmək
168
S O N U N C U FAT E H
üçün sizinlə ova çıxmaq istəyirəm. Hə, deyin görüm
bu dəvətə nə deyirsiniz? Əgər razısınızsa, elə cirit
günü də ova gedə bilərik...
Nadir bəy tayfa başçılarının – Qılınc xanla İmam-
qulu Əmirin üzünə baxdı. Onlar bu sərt baxışlara tab
gətirməyib, bir-birlərinə baxdılar.
Qılınc xan dedi:
– Nə deyə bilərik ki, biz razı. Amma izn versəniz,
biz bu gün gerı dönərdik.
İmamqulu Əmir mızıldandı:
– Qayıtmasaq, Məlik Mahmud şübhələnə bilər...
Ancaq, bəy, başına dönüm, unutma ki, bu cirit yarış-
ması Məlik Mahmudu aradan götürmək üçün Alla hın
sən Nadir bəy Əfşara verdiyi ən yaxşı fürsətdi.
Qılınc xan tələsik dedi:
– Allah bilən məsləhətdi, əmir. İrəlidə belə für sət-
lərdən hələ çox olacaq.
Nadir bəy vaxtilə Məlik Mahmuda pənah apa-
ran bu tayfa başçılarının sözlərindəki ikibaşlı mə-
nanı şəksiz hiss etmişdi, amma özünü son anacan
bilməməzliyə vurub, təmkinini pozmadan dedi:
– Eybi yoxdur, mən ovu cirit yarışından bir gün
sonraya da saxlaya bilərəm...
* * *
Qılınc xanla İmamqulu Əmir gedəndən sonra
Nadir bəy üzünü yanındakılara tutdu:
– Bu adamlar, görünür, Məlik Mahmudun su-
qutunu yaxınlaşdırmaqda bizə əngəl olacaqlar. Ona
görə də, sabah diqqətli olun, siz yaxınlıqda, at belin-
169
N A D İ R Ş A H Ə F Ş A R
də hazır dayanıb, mənim işarəmi gözləyəcəksiniz.
Əgər mən oyun vaxtı Məlik Mahmudun atının cilo-
vundan tutsam, siz qılınclarınızı çəkib, onun adam-
larının üzərinə hücuma keçərsiniz. Yox, əgər bu
adamlar gedib Məlik Mahmudu duyuq salacaqlar-
sa, mən bunu biləcəyəm və onda, cilovu tutmaqdan
vaz keçəcəyəm. Ciriti rəqibin atına vuracam, bu da
xal itirməyimizlə nəticələnəcək və Məlik Mahmud
buna görə də nə vaxtsa təkrar görüşə can atacaq...
Heç kəs ruhdan düşməsin, bütün Xorasan gec-tez
əlimizə keçəcək.
…Cirit günü Məlik Mahmud Nadir bəylə görüş -
dü, onun gəlişindən, yarışda iştirak etməsindən
məm nun olduğunu bildirdi: «Çox əcəb!» – dedi və
ra zı halda gülümsündü. Amma, nədənsə, ona məna
dolu baxışlarla baxıb susdu, siyasi birlikdən heç nə
danışmadı. Nadir bəy onun gözlərinə baxa-baxa xey-
li təəccüb etdi: «Bu adam yaşlı uşaq kimi özünü elə
göstərir ki, guya, hazırda yalnız cirit oyununun əhval-
ruhiyyəsi ilə yaşayır. Amma əslində belə deyil. Xainlər
bu gün üçün onu özünü soyuqqanlı göstərməyə ha-
zırlayıblar...».
Qılınc xanla İmamqulu əmir tülkü kimi qulaqları-
nı şəkləyib kənardan ona göz qoyurdular. Nadir bəylə
görüşdən qayıdan kimi Məlik Mahmuda onunla cirit
oyunları zamanı ehtiyatlı olmağı məsləhət bilsələr də,
təlaş içindəydilər.
Onlar, görəsən, nədən belə qorxduqlarını açıq-aş-
kar büruzə verirdilər? Nadir bəydən canlarını qurta-
randan sonra əfşarlardan kimin hünəri çatırdı ki, on-
Dostları ilə paylaş: |