Sonuncu Fateh indd
Yüklə 12,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
162 S O N U N C U FAT E H əməllərinə zərrə qədər də əngəl ola bilmədi. Onlar Na- dir bəyi Əbivərd hakiminin gözündən salmaq üçün hər cür vasitələrə əl atırdılar. İş o yerə çatdı ki, təzə hakim öz eşikağası olan Nadir bəyi zorla yerə uzatdı- rıb kötəkləmək əmri verdi. Bu haqsız cəza Nadir bəyi çox qəzəbləndirdi. Bir neçə tayfa başçısı ilə arasındakı yersiz çəkişmələrin acı bağırsaq kimi uzandığından yalnız özünün deyil, bütün əfşarların zərər görməsi Nadir bəyi Əbivərdi tərk etmək məcburiyyətində qoymuşdu. Oturub günlərlə düşündükdən sonra ailəsini, var-dövlətini götürüb ətrafında olan əfşar, kürd, qa- car tərəfdarları ilə birlikdə yenə Kəlata gəldi. Amma onu da düşünürdü ki, Əbivərddə qalanları başıpozuq tayfa başçılarının, Məhəmməd Əmin bəy kimi haqqı nahaqqa verən hakimin ümidinə buraxmaq olmazdı. Nadir bəyə həmişə müxalif olan əfşar əyanların- dan iki nəfəri – Qılınc xan Papalı ilə İmamqulu Əmir Məşhədə gedib Məlik Mahmud ilə birləşmişdilər. Na- dir bəyin bütün əfşarları bir araya gərirmək barədəki dəvətlərinə, cəhdlərinə məhəl belə qoymadan paxıl- lıqlarından əl çəkmirdilər... * * * Nadir bəy yazın əvvəli Kəlat qalasına çəkilib, günlərlə xeyli fikirləşəndən sonra qəti qərara gəldi: – Məlik Mahmudu aradan götürməli! O, Xo- rasandakı tayfa başçılarını ətrafına yığmaqla bizim bu ra larda əl-qol açmağımıza əngəl olacaq. Bu gün müqəddəs Məşhəd şəhərini Məlik Mahmud kimi
163 N A D İ R Ş A H Ə F Ş A R özündən müştəbehdən geri alsaq, bu, sabah ölkənin torpaqlarını əfqan, rus, osmanlı qəsbkarlarının tapda- ğından azad etməyimizə təkan verəcək… Təhmasib xan soruşdu: – Bunu etməyə qüvvəmiz yetərmi? – Hə, xan, yetər! Əbivərd hakimi məni cəza lan- dırdığına görə çox peşman olub. Elə bu peşmançılı- ğın nəticəsi kimi bura yolladığı qasidlə mənə yenə hədiyyələr göndərib! Bax, mən Məlik Mahmudun süqutunu tezləşdirməyin bir yolunu da ona yaxınlaş- maqda görürəm… Sonra qəlbində düşündü: «İndən belə artıq bir gün də yubanmaq olmaz. Hadisələrin arxasında yox, önündə getmək gərəkdi, dövranın cilovunu ələ al- maq, əlqərəz, hamını qabaqlamaq lazımdı. Mən han- sı vasitə ilə olursa-olsun, Məlik Mahmudu aradan götürməliyəm. Çünki bütün Məşhəd, Əbivərd, Xa- buşan, Səbzəvar, Nişapur mahallarında ondan başqa mənim – Nadir bəy Əfşarın qabağında heç bir maneə yoxdur. Anam deyərdi ki, hər bir xalq keçmişindən güc alır... Bizim əfşar elinin qəhrəman oğulları çox olub. Qoy müqəddəslərin ruhu yardımçımız olsun!». Və üzünü cəlairli tayfasının başbilənlərinə tutub: – Həmişə göz hədəfə oxdan daha tez çatır. Amma bu yerli-yersiz tayfa ixtilafları mənə öz böyük məramıma çatmağa əngəl olur, – deyə pıçıldadı. Təhmasib xan Cəlairlə birlikdə Kəlata gələn Mə- həmmədəli bəylə Tərxan bəy də bir ağızdan: – Bizdən əmin-arxayın ol, bəy! And olsun, Qurani- Şərifə biz cəlairlər sənə həmişə sadiq olacağıq! 164 S O N U N C U FAT E H – Sədaqət kişiliyin yaraşığıdır. Vaxt gələcək mənə qatılmayan tayfa başçıları it kimi peşman olacaqlar… * * * …Yerə döşənmiş xalçada Kəlat qalası və onun ətrafında olan şəhərlər, kəndlər ilmə-ilmə işlənmişdi. Nadir bəy Əfşar bəzən xalçada Sə fə- vi dövlətinin əlindən çıxmış ərazilərə baxıb, fi- kir-xəyala dalırdı. Gəncə, İrəvan, Gürcüstan, Dər- bənd, Şirvan, Bakı, Əfşəran, Lənkəran, Ənzəli, Gi lan, İsfahan və başqa yerlər… Səfəvilər dövlətini – əfqanlar, ruslar, osmanlılar öz aralarında mahal- mahal bölmüşdülər. Nadir bəy vətən torpaqlarını geri qaytarmaq üçün çiyninə necə ağır yük götür- düyünü başa düşürdü. Kəlat qalasının bürcündən dünyaya boylanan Nadir bəy Əfşarın o an nələr düşündüyünü təsəvvürə gətirmək o qədər də çətin deyildi. Amma onun iş- ğalçılarla amansız savaşa nədən, necə başlayacağı ətrafındakılara da bəlli deyildi. Sükuta dalmış Kəlat qalasının başı üzərində təzə Ay doğmuşdu, səmada ulduzlar sayrışırdı... «Allah istədiyinə yardım edər», – deyə Qurani- Şərifin Ali-İmran surəsindən on üçüncü ayəni yada salıb, dərindən köks ötürdü… * * * Bir neçə gündən sonra Kəlat qalasının qapısında Məlik Mahmudun çaparı dayandı: – Məlik həzrətləri Nadir bəyi Xorasanın müda- 165 N A D İ R Ş A H Ə F Ş A R fiə si ni gücləndirmək məqsədilə Məşhəd-müqəddəsə dəvət edir. Hamı Nadir bəyin nə cavab verəcəyini gözlə yir di. Daha bundan yaxşı fürsət olmazdı. Nadir bəy daxilən sevinsə də, bunu büruzə vermədi, bir qədər düşünüb:
– Yaxşı! – dedi. Çapar gedəndən sonra, Nadir bəy qəlbində fi kir- ləşdiyini dilə gətirdi: – Belə çıxır Qılınc xanla İmamqulu əmirin mə- nim barəmdə dedi-qoduları Məliyi bərk təşvişə sa- lıb. Amma biz gərək elə edək ki, o xain, siyapır 1 ara-
vuranlardan çox tədbirli davranaq. Məliyin lənbə 2
ça parından qabaq biz özümüzü Məşhədi-müqəddə sə yetirməliyik. Bunu söyləyəndən sonra Nadir bəy bütün yaraqlı dəstələrini ayağa qaldırıb, Məşhədə sarı üz tutdu. Bu zaman Məlik Mahmudun başı Məşhəddə ildə bir dəfə təntənəli şəkildə keçirilən cirit 3 oyunlarına bərk qarışmışdı. Nadir bəyin bu tezliklə gələcəyini göz- ləmirdi.
Çapar şəhər kənarında düşərgə salmış Nadir bə- yin ismarıcını tezliklə Məşhəd sarayına çatdırdı: – Məlik həzrətləri sağ olsun, Nadir bəy sizinlə cirit yarışında bir tərəfdaş kimi iştirak etmək istəyi ilə gözlədiyiniz vaxtdan da tez bura – Məşhədi-mü- qəddəsə – sizin hüzurunuza təşrif buyurub. 1 Siyapır –sırtıq, abırsız. 2 Lənbə – ağır hərəkətli, hər işdə gecikən. 3 Cirit – çovkan oyununa bənzəməklə, daha çox savaş oyununu xatırla- dır. Yüklə 12,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|