Sonuncu Fateh indd
Yüklə 12,92 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- TƏHMASİB MİRZƏNİN MƏĞLUB SƏRDARI
183 N A D İ R Ş A H Ə F Ş A R – Sən mənə başqa nəsə deyəcəkdin? Əmirqulu başını aşağı dikdi: – Çoxdandır sənə bir söz demək istəyirəm... – Bilirəm nə deyəcəksən… – O özbək qızı bura gəlib, sənin məhəbbətini qa- zanmaq üçün qılınc qurşanıb, savaşmağa, qan tök- məyə belə hazırdı… Nadir bəy keçmiş əsirlik yoldaşının üzünə baxıb köks ötürdü: – Sən isə əsirlikdə çəkdiyimiz o əziyyətlərə rəğ- mən savaşmaq belə istəmirsən. Bunumu deyəcəkdin? Əmirqulunun sanki kefi duruldu: – Allah imanını kamil eləsin! Mənə izn ver, məs ciddə ibadətlə məşğul olum, mədrəsədə uşaq- lara ya zı-pozu öyrədim, sənə ömrüm boyu dualar edim…
Nadir bəy, elə bil, Məlik Mahmudun Qoçana bas- qın etməsi xəbərini unutmuşdu. Əlini Əmirqulunun çiyninə qoyub sakitcə: – Biz daha ilxı otaran uşaqlar deyilik, Əmirqulu. Dörd tərəfimiz düşmənlə doludur, – dedi. Əmirqulu: – Sənə əli qılınc tutan döyüşçü lazımdır, mən isə bu günəcən bir toyuq başı da kəsməmişəm. Nadir başını tərpədib: – Yaxşı! – dedi. – Qoy sən deyən olsun, indisə ha- mıya de ki, öz dəstələrini yürüşə hazırlasın... Qasidi də yanıma göndər. – Görum həmişə üzünə gün doğsun, Nadir bəy! Heç vaxt dar-damanda qalmayasan!.. 184 S O N U N C U FAT E H Əmirqulu ilk dəfə idi ki, Nadirin hüzurundan dal- dalı çıxırdı. Adətən, bu cür itaətkarlığı şahların hüzu- runda edirlər. ...Qasidi dinlədikdən sonra Nadir bəy atına mi- nib iki min nəfərlik qoşunla Xabuşana tərəf üz tut- du. Məlik Mahmud həmin vaxt altı minlik qoşun- la Qoçan qalalarına doğru hərəkət edirdi. Qasidin dediyinə görə, Məlik Mahmudun qoşununu uzaq- dan görən kürdlər adam göndərib, ondan aman diləyiblər, o isə həmin adamın burnunu kəsib, Qo- çana yola salmışdı: «Sizinkilərə ismarıcımı çatdır ki, onların çoxu ilxıçı oğlu Nadir bəyə itaət edir. Buna görə də mənim məktubuma, xəbərdarlığıma məhəl qoymadılar... Qayıt de ki, mən heç kəsi əfv etməyəcəyəm, onların hamısını bir-bir qılıncdan keçirəcəyəm…». Məlik Mahmudun hücumundan qorxuya düşən kürdlər qaçıb Qoçan qalalarına sığınmışdılar, bura- da müdafiə olunmaq üçün tədbir görüb, məsləhət- məşvərət edib, belə qərara gəlmişdilər ki, Nadir bəy- dən kömək istəsinlər... * * *
Hicri 1137-ci ilin 1 payızı idi. Özünü kürdlərin köməyinə yetirən Nadir bəy Qoçan ətrafında mövqe tutmuş Məlik Mahmudun döyüşçülərini pərən-pə rən salıb, toplarını ələ keçirdi. – Bu da sənə cirit-mirit oyunu deyil, – deyə Nadir bəy Məlik Mahmudun qarasınca söyləndi. – Bu topla- 1 Miladi 1724-cü il. 185 N A D İ R Ş A H Ə F Ş A R rı göz-bəbəyiniz kimi qoruyun! – deyə Təhmasib xan Cəlayirə tapşırdı. Topların lülələri hələ isti idi. Məlik Mahmud bir az əvvəl bu toplardan güclü atəşə tutduğu Zeydanlı qalasını müdafiə edənlərin müqavimətini qırıb içəri soxulmaq istəyirdi. Günorta çağı əfşarlar Məlik Mah- mudun qoşununa hücum edib, onun ən yaxşı döyüş hazırlığı görmüş dəstəsini məhv etməyə başladılar. Axşamüstü cəsur döyüşçüləri ilə birlikdə qalaya çatan Nadir bəyin qəfil hücumundan Məlik Mahmud özü - nü itirdi. Qalanın müdafiəçiləri də əfşar döyüşçüləri - nin mərdliyindən çox ruhlanmışdılar. Onlar qaladan çıxıb, düşmənlə ölüm-dirim savaşına atıldılar. Hər iki cinahda qoşununun böyük itkilər verdiyini görən Məlik Mahmud döyüşdən əl çəkib, qala ətrafında qa- zılmış səngərlərə sarı çəkilməyə məcbur oldu... Qoçan qalabəyisi Sam bəy oğlu Məhəmmədlə onun düşərgəsinə gəldi. Xudmani bir guşəyə çəkilib hal-əhval tutdular. Məlik Mahmudun Şövqi xanımı öz hərəmxanası- na aparmaq niyyətinə düşməsi xəbərini Nadir bəyə söyləməkdən çəkinsələr də, ata-oğul elçilərin gəlməsi, toyun yubanması barədə nigarançılıqlarını gizlədə bilmədilər. Odur ki, Sam bəy Nadir bəydən öz deyik- lisi ilə kəbinkəsmə mərasimini nə vaxta təyin edəcəyi - ni öyrənmək istədi. – Onunla kəbinimiz Məşhəd şəhərini Məlik Mah- muddan alandan sonra kəsiləcək! Həm də nigahımı- zı İmam Rza sərdabəsində cümə xütbəsində hamıya bəyan edəcəyəm... 186 S O N U N C U FAT E H – Yəni o gün gələcək ki, bu məlunlar Kiçik Mək- kəmizdən əl çəkəcəklər? – Əgər gücümüzü-qüvvəmizi bir nəfərin başçılığı altında cəmləşdirsək, o gün heç də uzaqda deyil. Sam bəy maraqla xəbər aldı: – O bir nəfər kimdir ki? – Əgər o bir nəfər adam mən deyiləmsə, onda niyə də Səfəvi xanədanının varisi Təhmasib Mirzə olmasın? – Mən kürd əyanları ilə bu barədə danışıb, fi kir- lərini öyrənərəm. ...Ertəsi gün Nadir bəyin süvariləri Məlik Mahmu- dun qoşununun üstünə yürüdülər. Döyüş topları əlin- dən çıxdığına görə Məlik Mahmud nə qalanı atəşə tuta bilirdi, nə də Nadir bəyin hücuma keçən at lı dəstəsini. Az sonra Məlik Mahmud Nadir bəy Əfşarla döyüşmək fikrindən daşınıb, Radkan səhra sına tərəf geri çəkildi. Qızılbaşlar onları İşrətabada qədər təqib etdilər... Sonra çiskin yağış yağmağa başladı. Nadir bəy əlini qaldırıb adamlarına işarə verdi ki, təqibi da- yandırsınlar. Məlik Mahmud Məşhədə, Nadir isə Əbivərdə döndü… O, Əbivərdə gələndə qış qapını kəsdirmişdi. Ha- valar nə qədər soyuq keçsə də, Nadir bəy ətraf qala- ların hakimlərini özünə tabe edənə qədər at belindən düşmədi...
…Özünü Qızılbaş taxt-tacının sahibi elan etsə də, vəliəhd Təhmasib Mirzə – İkinci şah Təhmasib paytaxt
Yüklə 12,92 Mb. Dostları ilə paylaş:
|