Sotsiologiyadan ma'ruzalar matni zip

1.Unitar davlat.
2.Federativ davlat. 
3.Konfederativ davlat. 
Unitar davlatda yagona konstitutsiya, yagona hudud va tartiblar amal qiladi va 
oddiy davlat shaklidir. 
2.Federativ davlat bir qancha davlatlarning yagona konstitutsiya va qonunlar 
doirasida birlashuvidan tashkil topadi. 
3.Konfederativ davlat shakli tO’la mustaqil, suveren davlatlarning ixtiyoriy 
birlashuvi va bunda xalqaro shartnomalar ko’rinishida amalga oshiriluvchi hokimiyat 
amal qiladi. 
Hozirgi davrda bunday davlat shakli mavjud emas. 
Davlat boshqaruv shakliga ko’ra 2 xil bo’ladi: 
1.Monarxiya 
2.Respublika. 
Monarxiya- yakka shaxsning hokimiyati bo’lib, asosan nasldan-naslga O’tuvchi 
xarakterga ega bo’ladi. Monarxiya 2 turga bo’linadi: Mutloq monarxiya va konstitutsion 
monarxiya. Mutloq monarxiyada monarx cheklanmagan hokimiyatga ega bo’ladi. 
Konstitutsion monarxiyada esa monarxning hokimiyati parlament tomonidan cheklangan 
1
Киргизбоев
М
.
Фукаролик
жамияти
«
Ёшлик
»
журнали
1996
й
6-
сон

---

bo’ladi. 
Respublika-xalq hokimiyatiga asoslangan davlat bo’lib, u ham prezidentlik va 
parlamentar respublika shakliga bo’linadi. 
O’zbekiston respublikasi prezidentlik respublikasi bo’lib, prezident davlat boshlig’i, 
Vazirlar mahkamasining Raisi, Qurolli Kuchlarning Oliy Bosh qO’mondoni hisoblanadi. 
Mamlakatimiz mustaqillikka erishgach prezidentimiz rahnamoligida huquqiy davlat 
qurish uchun astoydil sahy-harakatlar boshlandi. 
Huquqiy davlat - konstitutsion davlatchilikning real amalga oshishidir.Huquqiy 
davlat-suveren xalq irodasiga buysunuvchi, insonning erkinligi va boshqa huquqlarini 
himoya qiluvchi, O’z faoliyatini qonunlar doirasida amalga oshiruvchi davlatdir. Bunday 
davlatda shaxs bilan hokimiyat O’rtasidagi munosabatlar konstitutsiyada belgilab 
qO’yiladi. 
Davlat bilan fuqarolar O’rtasidagi munosabatlarda ustivorlik inson huquqlariga 
qaratiladi, qonunlar davlat va uning hatti-harakati bilan buzilmaydi. Huquqiy davlatning