Şukin adına teatr məktəbində təhsil alan gənc qızın aktrisa kar
Yüklə 2,76 Kb. Pdf görüntüsü
|
140 si-konspirativ dildə danışır. Sözsüz ki, o, mənim üçün özgə bir dövrün adamı idi. Üstəlik uzun müddət ərzində MK-nın partiya aparatında işi və Kanadadakı səfir fəaliyyəti ona birbaşa deyil, eyhamla danışmağı öyrətmişdi. Bəzən kəskin sual verirdim, o isə elə cavab verirdi, san- ki eşitmir. Mən onun eşitmədiyini düşünərək, sualı təkrar edirəm, o isə yenə də başqa şey danışır. Bunu görə də mən daimi olaraq onun qeyri-səmimi olduğunu yox, amma ma- hiyyəti danışmamaq, çətin suallardan qaçmaq istəyini du- yurdum. Bu baradə təəccüblə ərimə danışdım. Aleksey mənə izah etdi ki, Yakovlev beləcə göstərir ki, cavab olmayacaq. Özü də yalnız onun özünə məlum olan səbəblər üzündən. Mən təkid etmək istəmədim və çəkiliş problemsiz başa çatdı. Biz onun MK-nın “Belorusskaya”dakı binasındakı mənzilində və Köhnə meydandakı işçi kabinetində çəkir- dik. Amma dama oyunundakı “daş vurdurma” kimi kifayət qədər maraqsız kino alındı. Ehtiras, münaqişə, insanilik yoxdu, hər şey çox düzgün, çərçivəli idi. Məni həm də digər detallar pərt edirdi. Aleksandr Ni- kolayeviçdən filmdə onun haqqında kimin maraqlı danışa biləcəyini soruşduğumda, o, birinci olaraq Oleq Kaluqi- nin adını çəkdi. Kaluqindən xoşum gəlmirdi. Mətbuatda onu “gözdən düşmüş DTK generalı” adlandırırdılar, o, isə ciddi-cəhdlə özünə üsyançı-general, sovet xüsusi xidmət orqanlarında əsil həqiqət uğrunda mübariz obrazı yaratma- ğa çalışırdı. Halbuki, bütün ömrü boyu həmin orqanlarda çalışmışdı və xeyli təltifləri vardı. Xidmət yoldaşları isə bir- mənalı olaraq onu satqın adlandırırdılar – nəticədə də çox- larının güman etdiyi kimi, ABŞ-a getdi. Kaluqində heç nə mənim xoşuma gəlmirdi: həyasız, bir az domba gözləri, əyri ağzı, qeyri-səmimi gülüşü, onda hiss olunan ümumi abırsızlıq. O vaxt avqustda özü mənim həya- tımda peyda oldu. Gecələr qısa olduğundan, doyunca yat- mağın mümkün olmadığı yay səhəri mənzilimizdə telefon zəngi səsləndi. Saat altı idi, ya da yeddiyə işləyirdi. Belə tezdən adamı adətən hansısa ciddi məsələyə görə narahat 141 edirlər. Mən telefon dəstəyini qapdım, ürəyim isə instinktiv qorxudan dayandı: “Nəsə baş verib...” Gümrah və qətiyyən yuxusuz kişi səsi mənim “Eşi- dirəm”imə cavab olaraq, elə gəldi ki, tam cəfəngiyyat da- nışır. - Bax, obyektləri məhz belə yoxlayırlar. Əvvəlcə gecə yarısı, sonra isə səhər tezdən zəng edirlər. Gecə yarısı siz cavab vermədiniz, səhər isə başa düşdüm ki, bu sizin nöm- rənizdir. Nina, bu general Kaluqindir. Qəribədir, əvvəlcə mən onun zənginə sevindim, hərçənd başa düşmürdüm ki, hansı obyektəm və niyə belə erkəndən zəng etmək lazım gəlib. Lakin mənim filmimin qəhrəman- larından biri, “üsyançı general” zəng etmişdi, ola bilər ki, nə isə sensasiyalı xəbər verə bilərdi. O, çəkilişi səhər saat ona təyin etdi, bildirdi ki, başqa vaxtı olmayacaq. Televiziya adamına izah etmək lazım deyil ki, o, bütün çəkiliş qrupu üçün necə tələsiklik yaradır. Mən rejissora, operatora zəng etməli, bütün çəkiliş qrupunu erkən çəki- liş üçün səfərbər etməli idim. Qısası, mən general Kaluqin kimi, hamıya zəng etdim, adamları yataqdan qaldırdım. Tam yuxudan oyanmaları və yaxın bir neçə saat üçün və- zifələrini dərk etmələri üçün eyni sözləri təkrar etdim: “Bu gün səhər saat onda çəkiliş var. Kaluqini çəkirik. O, özü tə- yin edib. Səhər onda çəkilişdir. Aydındır?” Səhər onda biz Lubyanka meydanında idik. Kaluqin sensasiyalı heç nə danışmadı. Aleksandr Nikola- yeviçin necə qeyri-adi insan olması, Kaluqinin onu hamıdan çox və yaxşı tanıması haqqında ümumi sözlər, vəssalam. Çəkiliş başa çatdıqdan sonra, o, mənə göz vurdu və iki- başlı ifadə işlətdi: - Hə, bax biz partiya və hökumətin tapşırığını əla yerinə yetirdik. Öz zarafatına da yalnız özü güldü. Xudahafizləşmədən yaxınlıqda dayanmış qara “Volqa”ya tərəf getdi. Sonralar mən dəfələrlə Yakovlevin film üçün mənə ver- diyi fotoya baxmışam: o, Kaluqin və üçüncü bir şəxs 1961-ci 142 ildə, Nyu-Yorkda, o dövrün dəbinə uyğun geniş şalvarda Kolumbiya Universitetinin pillələri üzərində dayanıblar. O vaxt Yakovlevi, əyalətdən partiyanın irəli çəkdiyi şəxs kimi Amerikaya təcrübə keçməyə göndərmişdilər. Mən nə- dənsə düşündüm: o, sovet gənci kimi oraya getmişdi. Bəs oradan necə gəldi, demək çətindir. Həmin yay mənə dəhşətli müsibət üz verdi. Bacım xəstələndi və tezliklə vəfat etdi. Gənc idi, bir neçə günün içində ömrü bitdi. Ərim onu Kreml xəstəxanasına düzəlt- sə də, ən yaxşı mütəxəssislərə göstərsə də, heç nə kömək etmədi. Mən burdan-ora atılırdım, onu xilas etməyə çalı- şırdım! Gənc həyatı qəbirdən dartıb çıxarmaq istəyirdim! Hər şeyi sınaqdan keçirdim. Mənə hətta xüsusi rejimlə iş- ləyən Mərkəzi Kreml Xəstəxanasına bütün ölkədə məşhur olan ekstrasensləri buraxdırmağa icazə vermişdilər. “Son- ra özünüzü ittiham etməmək üçün, necə lazım bilirsinizsə, edin, amma şəxsən mən onlara inanmıram” – baş həkim belə dedi. Onun dediyi kimi, ekstrasenslər də kömək etmə- di, hərçənd televiziya ilə hamıya özlərinin güclü biosahələ- ri, qeyri-məhdud imkanları haqqında danışırdılar. Bacımın ölümü elə dəhşətli, qəfil oldu ki, sarsıntıdan səs bağlarım tutuldu. Mən səsimi itirdim – yalnız xırıldayırdım. Qısası, mən özüm xəstəxanaya düşdüm. Həmin il yayın əvvəlləri isti keçirdi. Xəstəxananın par- kındakı meşə gilasının ağ kolları, yasəmən ətri, ətrafdakı şəhər təlaşı və səs-küyün əvəzinə, burda bərqərar olan sü- kunət məni sakitləşdirirdi. Birdən xiyabanın kölgəliyində axsaya-axsaya gəzişən fiquru gördüm. Gözlərimə inanmır- dım. Yakovlev! Buradadır! Məlum oldu ki, o, partiyadan çıxmaq haqqında qərar qə- bul edib və bu barədə Qorbaçova deyib. Bütün həyatı par- tiya ilə bağlı olan (o vaxt sovet filmlərində deyildiyi kimi: “Mənə partiya hər şeyi verib!”) insan üçün bu ciddi qərar idi. Həyəcandan o da xəstəxanaya düşmüşdü. Budur, müxtəlif cür yaralanmış iki nəfər şamdan sonra birlikdə Mərkəzi Kliniki Xəstəxananın xiyabanları, cığırla- rı ilə birgə gəzişirlər. Və danışır, danışır, danışırlar... Əv- Yüklə 2,76 Kb. Dostları ilə paylaş:
|